Çerkeş Pırasa Dolması, Türkiye’nin Çankırı iline bağlı Çerkeş ilçesine özgü yöresel bir dolma çeşididir. Bu yemek, taze pırasa yapraklarının içine özel olarak hazırlanmış iç harcın konulması ve pişirilmesiyle elde edilir. Çankırı Belediyesi tarafından coğrafi işaret tesciline sahip olan Çerkeş Pırasa Dolması, 3 Temmuz 2024 tarihinde Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenmiştir (Tescil No: 1557).
Çerkeş Pırasa Dolması (Çankırı İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü)
Üretim Süreci
Malzemeler
Yaklaşık 10 kişilik porsiyon için kullanılan malzemeler şu şekildedir:
- 450-500 gram yağsız dana kıyma
- 175-180 gram pirinç (tercihen Osmancık türü)
- 2 adet orta boy kuru soğan
- 8-10 gram domates salçası
- 4-5 gram karabiber
- 5-6 gram pul biber (acı)
- 4-5 gram kuru nane
- 9-11 gram tuz
- 180-200 mililitre ayçiçek yağı
Pişirme sosu için
- 350-400 mililitre su
- 8-10 gram domates salçası
- 90-100 mililitre ayçiçek yağı
- 4-5 gram tuz
Hazırlanış
Yemeğin yapımında öncelikle iç harç hazırlanır. Kıyma, ince kıyılmış soğan, domates salçası, baharatlar (karabiber, pul biber, kuru nane), tuz ve ayçiçek yağı iyice karıştırılarak yoğrulur ve 10 dakika dinlenmeye bırakılır.
Pırasalar temizlenir ve uzunlukları 10-12 cm olacak şekilde kesilir. Bu pırasalar tuzlu kaynar suda yaklaşık 5 dakika haşlanır ve soğuması için bekletilir. Soğuyan pırasa yaprakları tek tek açılır ve iç harçtan belirli miktarda konularak sarılır.
Hazırlanan dolmalar tencereye dizilir. Üzerine, önceden hazırlanmış salça, ayçiçek yağı, tuz ve su karışımı dökülür. Kısık ateşte yaklaşık 30 dakika pişirilir. Yemek sıcak servis edilir.
Kültürel Önemi
Çerkeş Pırasa Dolması, yörede düğün, bayram ve özel günlerde sıklıkla yapılan ve sofralarda önemli bir yer tutan geleneksel bir yemektir. Üretiminde kullanılan yerel malzemeler ve özgün pişirme teknikleri, yemeğin coğrafi işaret tescili ile korunmasına olanak sağlamaktadır.
Denetim ve Koruma
Yemeğin üretimi, Çerkeş Belediyesi ve ilgili resmi kurumların denetimi altında gerçekleştirilir. Denetimler düzenli aralıklarla yapılmakta olup, üretimin coğrafi işaret standartlarına uygunluğu kontrol edilmektedir. Bu koruma sistemi, yemeğin kalitesinin ve özgünlüğünün sürdürülebilirliğini sağlamayı amaçlar.
