CH-7 (Caihong-7 veya Rainbow-7), Çin Halk Cumhuriyeti tarafından geliştirilen, uzun menzilli ve yüksek irtifa görevleri için tasarlanmış, uçan kanat konfigürasyonuna sahip, düşük gözlemlenebilirlik özellikli bir insansız hava aracıdır (İHA). Sistem, Çin Havacılık ve Uzay Bilimi ve Teknolojisi Şirketi’ne (China Aerospace Science and Technology Corporation – CASC) bağlı Çin Havacılık Uzay Aerodinamiği Akademisi tarafından geliştirilmiştir.
Çin Halk Cumhuriyeti tarafından geliştirilen CH-7 - (CCTV Video News Agency)
Geliştirme Süreci ve Tarihçe
CH-7 programı, Çin Havacılık Uzay Aerodinamiği Akademisi’nin 1999 yılında başlattığı insansız hava aracı araştırma ve geliştirme faaliyetlerinin bir parçası olarak şekillenmiştir. Akademi, bu süreçte aerodinamik ve füze tasarımı alanındaki mühendislik birikimini insansız hava platformlarına uyarlamıştır.
CH-7, 6–11 Kasım 2018 tarihleri arasında Guangdong eyaletinin Zhuhai kentinde düzenlenen 12. Çin Uluslararası Havacılık ve Uzay Fuarı (Airshow China 2018) kapsamında ilk kez kamuoyuna tanıtılmıştır. Bu tanıtımda sistem, kavramsal tasarımı temsil eden bir model olarak sergilenmiştir.
12–17 Kasım 2024 tarihleri arasında düzenlenen Zhuhai Airshow 2024 kapsamında ise CH-7’ye ait gerçek bir hava aracı gövdesi, üzerinde test ekipmanları ve sarı astar boyasıyla sergilenmiştir. Bu aşama, projenin yer testleri ve uçuş öncesi hazırlık safhasına geçtiğini göstermiştir. CH-7, 2024 yılının ikinci yarısında yer taksi testlerini tamamlamıştır. Bu testlerin ardından hava aracı, uçuşa hazırlık aşamasına geçmiştir.
İlk Deneme Uçuşu
CH-7’nin ilk deneme uçuşu 15 Aralık 2025 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Uçuş, Çin’in kuzeybatısında yer alan Şensi (Shaanxi) eyaletindeki Pucheng Havalimanından icra edilmiştir. Söz konusu tesis, Çin Uçuş Test Kuruluşu (China Flight Test Establishment – CFTE) tarafından işletilmektedir.
İlk deneme uçuşu sırasında, hava aracının temel uçuş performansı, otonom taksi kabiliyeti, kalkış ve iniş süreçleri, uçuş tutumu kontrolü ve rota izleme fonksiyonları test edilmiştir. Bu uçuş, CH-7 için planlanan kapsamlı uçuş testleri serisinin başlangıcı olarak tanımlanmıştır.
Tasarım ve Aerodinamik Yapı
CH-7, kuyruksuz uçan kanat (flying wing) ve kırık uçurtma (cranked-kite) olarak tanımlanan bir aerodinamik mimariye sahip bir insansız hava aracı olarak tasarlanmıştır. Gövde ve kanat yapısı bütünleşik bir form oluşturmaktadır ve bu yapı içerisinde herhangi bir dikey düzlem (kuyruk) bulunmamaktadır. Kuyruksuz ve yüksek en-boy oranına sahip bu aerodinamik konfigürasyon, radar yansıtıcı yüzeylerin azaltılmasına katkı sağlarken uzun menzil ve yüksek irtifa uçuş performansını mümkün kılmaktadır.
Hava alığı gövdenin üst kısmında dorsal konfigürasyonda konumlandırılmıştır. Egzoz çıkışı ise yarı gizli ve yarıklı bir yapıdadır. Kanat ön kenarları ile kapak ve panel birleşim noktalarında radar dalgalarını dağıtıcı geometrik düzenlemeler uygulanmıştır. Bu yapısal unsurlar, hava aracının radar izinin azaltılmasına yönelik olarak tasarlanmıştır.
Teknik Özellikler
CH-7 için kamuoyuna açıklanan ve 2024–2025 döneminde teyit edilen teknik veriler aşağıdaki şekildedir:
- Kanat açıklığı: 27,3 metre
- Azami kalkış ağırlığı: 8.000 kilogram
- Seyir hızı: Yaklaşık 612 kilometre/saat (Mach 0,5)
- Azami uçuş irtifası: Yaklaşık 16.000 metre
- Azami havada kalış süresi: 16 saat
- Operasyonel / keşif menzili: 2.000 kilometrenin üzerindedir.
Bu teknik değerlerin, projenin ilk tanıtıldığı 2018 yılındaki öngörülen teknik özelliklere kıyasla zaman içinde revize edildiği belirtilmiştir. Geliştirme sürecinde sistemin ağırlığı, kanat açıklığı ve görev profili yeniden yapılandırılmıştır.
Görev Profilleri
CH-7, yüksek irtifa ve uzun süreli uçuş kabiliyeti sayesinde çeşitli görev türleri için tasarlanmıştır. Açıklanan görev profilleri arasında:
- İstihbarat, gözetleme ve keşif (ISR)
- Veri ve bilgi aktarımı
- Elektronik harp destek görevleri
- Deniz gözetleme faaliyetleri
- Uzun menzilli sistemler için hedef işaretleme yer almaktadır.
Çinli yetkililer tarafından yapılan açıklamalarda, mevcut sürümün esas olarak yüksek seyir hızına sahip keşif platformu olarak tasarlandığı, doğrudan silahlı taarruz görevleri için yapılandırılmadığı ifade edilmiştir. Bu kapsamda, iç silah istasyonlarına dair önceki varsayımların geçerli olmadığı belirtilmiştir.
Kurumsal Arka Plan ve CH Serisi
CH-7’yi geliştiren Çin Havacılık Uzay Aerodinamiği Akademisi, CASC bünyesinde faaliyet göstermektedir. Akademi, 1999 yılından itibaren CH serisi kapsamında farklı sınıflarda insansız hava araçları geliştirmiştir.
CASC tarafından paylaşılan verilere göre, CH serisi kapsamında geliştirilen orta ve büyük sınıf insansız hava araçlarından 2025 yılı itibarıyla 200’den fazla sistem, 10’dan fazla ülkeye teslim edilmiştir. Bu platformlar toplamda yaklaşık 70.000 saatlik operasyonel uçuş gerçekleştirmiştir.
