Dünya Sağlık Günü, her yıl 7 Nisan tarihinde, Dünya Sağlık Örgütü (World Health Organization - WHO) anayasasının yürürlüğe girdiği tarih anısına kutlanan uluslararası bir sağlık günüdür. Bu tarih, aynı zamanda Dünya Sağlık Haftası olarak da anılır ve tüm dünyada sağlık bilincini artırmak amacıyla etkinlikler düzenlenir. Etkinliklerde, sağlığın birey ve toplum yaşamındaki önemi vurgulanır.
Sağlık, ruhen, bedenen ve sosyal yönden tam bir iyilik hâli olarak tanımlanmaktadır. Toplum sağlığının temelinde, bireylerin sağlıklı olması bulunur; birey sağlıklı olduğunda toplum da sağlıklı kabul edilir. Sağlık hizmetlerinin etkinliği, yalnızca tedavi edici kurumların performansıyla değil, aynı zamanda halk sağlığı ve koruyucu sağlık hizmetlerinin uygulanabilirliğiyle ölçülür.
Güncel Küresel Sağlık Konuları
Dünya Sağlık Günü etkinliklerinde, çağımızın önemli sağlık sorunlarına dikkat çekilmektedir. Bunlar arasında obezite ve madde bağımlılığı ön plana çıkar. Obezite, kalp, karaciğer ve psikiyatrik hastalıklar gibi kronik hastalıklara yol açmaktadır. Çeşitli ülkelerde bu sorunun önlenmesine yönelik çalışmalar yürütülmektedir. Madde bağımlılığı, birey ve toplum sağlığını etkileyen bir diğer sağlık sorunudur. Sigara kullanımı ve narkotik madde bağımlılığı, psikolojik ve kronik sağlık sorunlarıyla ilişkili olarak ele alınmaktadır.
2025 Yılı Teması: Anne ve Yenidoğan Sağlığı
WHO, 2025 yılı için Dünya Sağlık Günü temasını “Anne ve Yenidoğan Sağlığı” olarak belirlemiştir. Bu tema, anne ve yenidoğan sağlığının küresel bir halk sağlığı sorunu olduğunu vurgular. WHO’nun mesajı “Sağlıklı Başlangıçlar, Mutlu Yarınlar / Healthy beginnings, hopeful futures” olarak belirlenmiştir ve yıl boyunca anne sağlığına odaklanılması hedeflenmektedir.
Anne ve yenidoğan sağlığı hizmetleri, doğum öncesi, doğum ve doğum sonrası dönemleri kapsayan yüksek kaliteli bakım gerektirir. Bu bakım; obstetrik komplikasyonlar, mental sağlık sorunları, bulaşıcı olmayan hastalıklar ve aile planlaması gibi çeşitli alanları içermektedir.
Türkiye’de Durum
Türkiye, aile sağlığı ve toplum temelli hizmetler açısından güçlü bir sağlık sistemine sahiptir. Anne ve çocuk sağlığı hizmetleri ile birinci basamak sağlık hizmetleri, WHO tarafından örnek uygulamalar arasında değerlendirilmiştir. Türkiye’de anneler ve bebekler, doğum sırasında ve sonrasında sağlık hizmetlerine erişebilmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü'nün Küresel Sağlık Stratejileri
WHO, bulaşıcı ve bulaşıcı olmayan hastalıklarla (kanser, kalp hastalıkları vb.) mücadeleye öncelik vermekte ve gelecekte olası salgınlara hazırlık çalışmalarını sürdürmektedir. Ayrıca aşılama ve bağışıklama programları, anne ve yenidoğan sağlığının iyileştirilmesine yönelik küresel stratejilerin bir parçasıdır.
Tek Sağlık Yaklaşımı
WHO’nun benimsediği “Tek Sağlık / One Health” yaklaşımı insan, hayvan, bitki ve çevre arasındaki etkileşimi dikkate alarak sağlık sonuçlarını optimize etmeyi hedefler. Bu yaklaşım, sağlık hizmetlerinin sadece hastanelerle sınırlı olmadığını ve toplumun tüm kesimlerinin katkısının önemini vurgular.
