Dünya Tiyatro Günü, tiyatro sanatını kutlamak, yaygınlaştırmak ve toplum ile tiyatro arasındaki bağı güçlendirmek amacıyla her yıl 27 Mart’ta düzenlenen uluslararası bir gündür. Gün, UNESCO tarafından kurulan Uluslararası Tiyatro Enstitüsü (International Theatre Institute – ITI) tarafından 1961 yılında ilan edilmiştir.
Tiyatro (Anadolu Ajansı)
Tarihçe ve Kuruluş
Uluslararası Tiyatro Enstitüsü 1948 yılında kurulmuş, 1961’de aldığı karar ile 27 Mart’ı “Dünya Tiyatro Günü” olarak kabul etmiştir. Türkiye’de ise ilk ulusal bildiriyi yaşamını tiyatroya adamış olan Muhsin Ertuğrul kaleme almıştır.
Kutlama ve Etkinlikler
Dünya Tiyatro Günü, farklı ülkelerde çeşitli etkinliklerle kutlanmaktadır. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları gibi kurumlar, 27 Mart’ta tiyatrolarda ücretsiz oyunlar sergileyerek halkın tiyatro ile tanışmasını sağlamaktadır. Oyunlardan önce, ulusal ve uluslararası bildiriler sahnelenerek izleyicilere okunur. Her yıl ITI üyesi ülkelerin tiyatro ve sanat insanları tarafından ulusal ve uluslararası bildiriler hazırlanır. Uluslararası bildiriler, dünya çapında başarı kazanmış tiyatro oyuncusu, yönetmen veya yazarlar tarafından kaleme alınır; 20’den fazla dile çevrilir ve birçok tiyatroda oyunlardan önce okunur. İlk uluslararası bildiri 1962’de Fransız sanatçı Jean Cocteau tarafından yazılmıştır.
Tiyatro (Anadolu Ajansı)
Bildiri Temaları ve İçeriği
Ulusal bildirilerde tiyatronun iletişimdeki önemi, yaşamın gelişmesine katkısı ve hayata ayna tutması vurgulanır. İzleyiciler, tiyatro aracılığıyla düşünmeye, sorgulamaya ve çözüm üretmeye teşvik edilir. Uluslararası bildiriler ise sanatın barış, özgünlük ve toplumsal dayanışmadaki rolüne dikkat çeker. Nobel ödüllü yazar Jon Fosse’nin kaleme aldığı bildiride “Sanat barıştır” teması işlenmiş, sanatın barış ve özgünlük ile olan ilişkisi açıklanmıştır.
Tiyatronun İşlevi
Tiyatro, yaşamın sevinçlerini, acılarını, güldüren ve düşündüren yönlerini sahnede canlandırarak insanlara hem estetik hem de düşünsel deneyim sunar. Eğitici bir görev üstlenen tiyatro, toplumsal bilinç ve eleştirel düşünceye katkıda bulunur. Dünya Tiyatro Günü, tiyatronun bu evrensel rolünü hatırlatmak, tiyatroya erişimi artırmak ve sanatın barış ve anlayış sağlama işlevini vurgulamak amacıyla düzenlenir.
Dünya Tiyatro Günü Kutlaması (T.C. Cumhurbaşkanlığı)
Türk Tiyatro Geleneği
Türk tiyatrosu, orta oyunu, gölge oyunu, köy seyirlik oyunları, meddahlık ve danslı veya şarkılı taklit gösterileri gibi çeşitli sahne sanatları biçimleriyle başlamıştır. Bu gelenek, günümüzde modern tiyatronun temellerini oluşturmuştur.
