Fiat 7002, 1950'lerin sonlarında İtalya'da geliştirilen, dikey kalkış ve iniş (VTOL) yapabilen, ağır yük taşımacılığına odaklanmış bir helikopter prototipiydi. Bu araç, özellikle sınırlı veya erişimi zor bölgelerde ağır yüklerin taşınması için farklı bir yaklaşım sunmayı amaçlıyordu.
Fiat 7002 (Retro Transport)
Geliştirilme Amacı ve Tarihçesi
Fiat 7002'nin geliştirilme amacı, dikey iniş-kalkış kabiliyetine sahip ve standart helikopterlere göre daha verimli bir ağır yük taşıma aracı sağlamaktı. Proje, Fiat Aviazione tarafından 1950'lerin ortalarında başlatıldı. Helikopterin prototipi 1958 yılında tamamlandı ve ilk bağlantısız uçuşunu 26 Ocak 1961'de gerçekleştirdi.
Fiat 7002 (Retro Transport)
Tasarım ve Teknik Özellikleri
Fiat 7002, döneminin helikopter standartlarına göre özgün bir tasarıma sahipti:
- Rotor Sistemi: Rotor kanatlarını tahrik etmek için geleneksel bir şaft yerine "soğuk jet" sistemi kullanıldı. Bir Fiat 4700 B turbojeneratör motoru, gaz halindeki havayı üretir ve bu hava, rotor kanatlarının uçlarındaki nozullardan püskürtülerek rotorun dönmesini sağlar. Bu sistem, mekanik karmaşıklığı azaltmayı hedefliyordu.
- Açık Kafes Gövde: Helikopterin gövdesi, büyük ve ağır yüklerin kolayca asılması için tasarlanmış, genellikle açık bir kafes yapısındaydı.
- Motor Konumu: Turbojeneratör motoru, pilot kabininin arkasında, nispeten alçak bir konumda yer alıyordu.
- Kontrol Sistemleri: Pilot, geleneksel helikopter kontrolleriyle aracı idare ediyordu. Soğuk jet sistemi, tork reaksiyonunu ortadan kaldırdığı için kuyruk rotoru ihtiyacını ortadan kaldırıyordu.
- Boyutlar ve Kapasite: Yaklaşık 12 metrelik bir ana rotor çapına sahipti. Tasarım hedefi, 2.2 tona kadar yük taşıyabilmekti.
Fiat 7002 (Retro Transport)
Operasyonel Durum ve Akıbeti
Fiat 7002'nin test uçuşları, "soğuk jet" tahrik sisteminin fizibilitesini ve yük taşıma potansiyelini gösterdi. Sistemin titreşim ve gürültü seviyelerinin geleneksel helikopterlere göre daha düşük olduğu belirtildi. Ancak, yakıt verimliliği konusunda bazı zorluklar yaşandı. Turbojeneratör sisteminin jet yakıtını verimli kullanamaması, operasyonel menzili ve süreyi kısıtladı. Ayrıca, teknik karmaşıklıklar ve ekonomik koşullar da projenin ilerlemesini etkiledi. Fiat 7002, bir prototip olarak kaldı ve ticari veya askeri hizmete girmedi.
Önemi ve Mirası
Fiat 7002, havacılık tarihinde sıra dışı tahrik sistemleri ve ağır kargo VTOL konseptleri üzerine yapılan deneysel çalışmaların bir örneğidir. "Soğuk jet" rotor tahrik sistemi, helikopter tasarımında mekanik şanzımanlara alternatif arayışlarının bir parçasıydı. Ticari bir başarı elde edememiş olsa da havacılık mühendisliğinde farklı yaklaşımları deneme çabasının bir göstergesi olarak hatırlanmaktadır. Proje, dikey kalkış ve iniş teknolojilerinin gelişimine yönelik veriler sağlamıştır.
