Gaziantep şekerli peynir böreği, Gaziantep mutfağına özgü, peynir ve şekerin birlikte kullanıldığı, ustalık gerektiren geleneksel bir hamur işidir. 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında mahreç işaretiyle koruma altına alınmış olan bu ürün, 06 Ağustos 2021 tarihinde tescillenmiş ve yalnızca Gaziantep ili sınırları içinde üretilebilecek şekilde coğrafi işaretle tanımlanmıştır.
Tanım ve Ayırt Edici Özellikler
Gaziantep şekerli peynir böreği, Gaziantep ilinde uzun yıllardır bilinen ve bölgenin kültürel birikimiyle şekillenmiş bir üründür. Ayırt edici özelliği, tatlı ve tuzlu bileşenlerin özgün bir teknikle bir araya getirilmesidir. Böreğin iç harcında kullanılan peynir, tercihen Gaziantep’te tuz eklenmeden üretilmiş yarım yağlı ya da tam yağlı peynir olmalıdır. Beyaz toz şeker, yumurta ve sadeyağ/tereyağı ile karıştırılarak hazırlanan iç harç, isteğe bağlı olarak Antep fıstığı içiyle zenginleştirilebilir.
Üretim Metodu
Hamur bileşenleri arasında buğday unu, su, tuz ve yaş ekmek mayası yer alır. Hamur yoğurulduktan sonra dinlendirilir, ardından yumaklar halinde hazırlanarak daire şeklinde açılır. Bu hamurun üzerine “bulamaç” adı verilen, yaş ekmek mayası, su ve şekerden oluşan akışkan bir karışım sürülür. Bulamacın ekşimesini önlemek için soğuk tutulması gerekir; gerekirse buz parçalarıyla desteklenir.
İç harç, börek yapılmadan hemen önce hazırlanmalı ve hamurun ortasına yerleştirilerek kenarları kapatılmalıdır. Her bir börek için yaklaşık 75 gram iç harç ve 50 gram hamur kullanılır. Şekillendirilen börekler, 10–15 dakika süreyle fırınlanarak pişirilir. Ürün, sıcak ya da oda sıcaklığında, bütün olarak veya dilimlenmiş şekilde servis edilebilir.
Coğrafi Sınır ve Denetim
Gaziantep şekerli peynir böreğinin üretimi, yalnızca Gaziantep ili sınırları içinde gerçekleştirilebilir. Ürünün ünü ve bilinirliği bu bölgeyle doğrudan ilişkilidir. Üretimin her aşaması ustalık gerektirdiğinden, coğrafi sınır dışındaki üretim kabul edilmez.
Denetim süreci, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi koordinasyonunda, Gaziantep İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Gaziantep Esnaf ve Sanatkârları Odaları Birliği temsilcilerinden oluşan en az üç kişilik bir merci tarafından yürütülür. Denetimler yılda en az bir kez yapılır; şikâyet veya ihtiyaç halinde ek denetimler de mümkündür. Üretim metodu, bileşen listesi ve işaret kullanımı gibi unsurlar kontrol edilir; uygunsuzluklar ilgili kişi veya kurumlara bildirilir. Denetim raporları her yıl Türk Patent ve Marka Kurumu'na sunulur.