Gaziantep sini köftesi, Gaziantep mutfağına özgü, üç katmanlı yapısıyla dikkat çeken geleneksel bir yemektir. Mahreç işaretiyle koruma altına alınan bu ürün, 11 Nisan 2022 tarihinde tescillenmiş olup, yalnızca Gaziantep ili sınırları içinde üretilebilecek şekilde tanımlanmıştır.

Tanımı ve Özellikleri

Gaziantep sini köftesi; alt ve üst katmanları köfte harcından, orta katmanı ise iç harçtan oluşan üç katlı bir yapıya sahiptir. Fırında sini içinde pişirilerek hazırlanır. Köfte harcında ince bulgur (simit), koyun kıyması, soğan ve baharatlar; iç harcında ise Antep Fıstığı (coğrafi işaretli), ceviz içi, yağlı kıyma ve çeşitli baharatlar bulunur. Bu bileşenler, yemeğe hem besleyici hem de aromatik bir karakter kazandırır.

Hazırlanışı

Gaziantep sini köftesi, hem köfte harcı hem de iç harç olmak üzere iki temel bileşen grubuyla hazırlanır. Yaklaşık 5–6 kişilik porsiyonlar için ölçülendirilmiş malzemelerle üretim süreci başlar.

Köfte harcı; ince bulgur (simit), çiğ köftelik koyun kıyması, kuru soğan, buğday unu veya galeta unu, kırmızı pul biber, karabiber ve tuzdan oluşur. Bu malzemeler bir kapta azar azar su ile yoğrularak kıvamlı bir harç elde edilir. Harç, eşit iki parçaya ayrılarak tepsiye yayılmak üzere hazırlanır.

İç harç için öncelikle dış kabuğu ayıklanmış Antep Fıstığı sıcak suda bekletilir ve ince kabuğu soyulur. Yağlı kıyma, zeytinyağında kavrulur; ardından ince doğranmış kuru soğanlar eklenerek soğanlar soluncaya kadar kavrulma işlemine devam edilir. Karabiber ve tercihe göre aspir ilave edilerek karışım tamamlanır. Ocaktan alınan harca Antep Fıstığı ve ceviz içi eklenerek karıştırılır ve soğumaya bırakılır.

Hazırlanan köfte harcının ilk yarısı, yağlanmış 45–50 cm çapındaki sininin tabanına yaklaşık 1 cm kalınlığında yayılır. Üzerine iç harç eşit biçimde dağıtılır. Ardından köfte harcının kalan yarısı iç harcın üzerine yerleştirilerek üst katman oluşturulur. Köftenin yüzeyi hafif ıslatılmış avuç içiyle düzleştirilir. Keskin bir bıçak soğuk suya batırılarak köfte baklava dilimi şeklinde kesilir. Üzerine eritilmiş sadeyağ sürülerek önceden ısıtılmış 200 °C fırında 30–35 dakika pişirilir.

Fırından çıkarılan köftenin üzerine bir-iki avuç su serpilir ve tepsinin üzeri örtülerek kısa süre dinlendirilir. Bu işlem, köftenin yumuşaklığını artırır. Gaziantep sini köftesi sıcak olarak servis edilir.

Coğrafi Bağ ve Denetim

Gaziantep sini köftesi, Gaziantep mutfak kültüründe köklü bir geçmişe sahiptir. Bu tarihsel bağ nedeniyle ürünün tüm üretim aşamaları yalnızca Gaziantep ili sınırları içinde gerçekleştirilebilir.

Ürünün üretimi ve pazarlanması, Gaziantep Büyükşehir Belediyesi koordinasyonunda yürütülen denetimlerle kontrol altındadır. Denetim mercii; belediyeden, İl Tarım ve Orman Müdürlüğünden ve Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliğinden birer uzmandan oluşur. Denetimler yılda en az bir kez yapılır; gerektiğinde veya şikâyet üzerine ek denetimler gerçekleştirilir. Denetimlerde bileşen uygunluğu, üretim metodu ve mahreç işareti kullanımına dair kriterler esas alınır.