Gülsün Karamustafa, 1946 yılında Ankara’da doğmuş, günümüzde İstanbul’da yaşayan önemli bir Türk sanatçıdır. Babası radyo spikeri Hikmet Münir Ebcioğlu’dur. Sanatında kimlik, göç, cinsiyet, sınır ve kolektif bellek temalarını işler.
Eğitim ve Akademik Süreç
Lise döneminde Ankara Koleji’nde resim eğitimi almış, öğretmenleri arasında Eşref Üren, Turgut Zaim ve Selva Tamkan vardır. 1962’de okul salonlarında ilk sergisini açmış ve aynı yıl bir eseri Devlet Resim Sergisi’ne kabul edilmiştir. 1969’da Bedri Rahmi Eyüboğlu atölyesinden mezun olduğu İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nden sonra, 1975–1981 yılları arasında Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi’nde (eski Tatbiki Güzel Sanatlar Yüksekokulu) öğretim üyeliği yapmıştır. Akademik kariyerine devam etmeyi tercih etmeyip, bağımsız üretime yönelmiştir. Ayrıca Münih Güzel Sanatlar Akademisi, Boğaziçi Üniversitesi ve Hannover Uluslararası Kadın Üniversitesi’nde de öğretim görevlerinde bulunmuştur.
Sanatsal Yaklaşım ve Temaları
Sanatında sıkça göç, cinsiyet, ulus-devlet mekanizmaları ve görünmez toplumsal travmalar temaları öne çıkar. 1960’ların sonunda İstanbul’da tanık olduğu siyasal olaylar, sağ-sol çatışmalar, feminizm ve ırkçılık tartışmaları üretimine yön vermiştir. Film, resim, heykel ve yerleştirme teknikleriyle yerel anlatıları evrensel boyutta kurgulamıştır. İç göçün toplumsal ve mekânsal kültüre etkilerini, özellikle İstanbul’un görsel dokusuna yansıtan figürlerle işler.
Aktivizm ve Politik Bağlam
Sanatçı, akademide öğrencileriyle eylemleri desteklemiştir. 1970 Akademi işgalinde bulunduğu Sadık Karamustafa ile evlenmiş; 12 Mart Muhtırası sonrası eşiyle tutuklanarak hapis cezası almıştır. Bu sürece dair gözlemlerini “Vadedilmiş Bir Sergi” adlı eserinde yansıtmıştır.
Sergiler ve Uluslararası Çalışmalar
1978’de ilk bireysel sergisini İstanbul Taksim Sanat Galerisi’nde açmıştır. 1980’lerde “Günümüz Sanatçıları”, “Yeni Eğilimler” ve “Öncü Türk Sanatı” serilerine katılmıştır. 1994’te Montreal’de ilk uluslararası kişisel sergisi, ardından Zürih Shedhalle’de işbirlikçi projeleri gerçekleşmiştir. 2013’te İstanbul SALT Beyoğlu, 2016’da Berlin Hamburger Bahnhof’ta retrospektif sergileri düzenlenmiştir.
1984 yılında “Bir Yudum Sevgi” filminin sanat yönetmenliğini yapan Karamustafa, 1990’da Füruzan ile birlikte “Benim Sinemalarım” adlı filmi yönetip çeşitli festivallerde ödüller kazanmıştır.
Önemli Eserleri
“Meydanın Belleği (İçeriden Göründüğü Gibi)” (2005), çift ekranlı video yapıtıdır. Kamu ve özel alan ilişkisini tarihsel bir perspektifle tartışan eser, sessiz film estetiğinde hafif müzikle verilir. İstanbul Modern Koleksiyonu’ndadır. Ayrıca Ankara Resim Heykel Müzesi’nde “B‑0064‑Melek” adlı eseri de bulunur.
1981’den itibaren kendi atölyesinde, 1984’te Çamlıca Sanat Evi’nde özgün baskılar üretmiştir.