Hacılar ilçesinin temelleri, Oğuz Türkleri’nin Kayı Boyu’na mensup Ağcalı cemaatine bağlı Hacılar Oymağı tarafından atılmıştır. Türkistan’dan Anadolu’ya doğru gerçekleşen göçler neticesinde önce Çukurova bölgesine yerleşen oymak, XV. yüzyıla kadar Toros Dağları’nı yaylak olarak kullanmıştır. Nüfus yoğunluğunun artması ve ticaret yollarının kuzey-güney yönünde gelişmesiyle Erciyes Dağı ve çevresi yeni yaylak alanı olarak benimsenmiştir. XVI. yüzyılda Adana yöresinde yaşayan oymak içinde çıkan anlaşmazlıklar sonucu, bugünkü Kayseri il sınırları içinde yer alan Dört Kuyular mevkiine yerleşilmiş, ardından su sıkıntısı ve dış baskılar nedeniyle bugünkü Hacılar bölgesine taşınılmıştır.

^{Hacılar (T.C. Hacılar Kaymakamlığı)}

Osmanlı Dönemi

Osmanlı Tahrir Defterleri’nde Hacılar köyü, Cebel-i Erciyes Nahiyesi’ne bağlı bir yerleşim olarak geçmektedir. Malikânesi vakfa, divanisi tımara tahsis edilen köy, Avarız vergisinden muaf tutulmuştur. Bu durum, yerleşimin Osmanlı idari sistemi içindeki önemini yansıtmaktadır.

Cumhuriyet Dönemi ve İlçe Statüsü

Cumhuriyetin ilanından sonra gelişmesini sürdüren Hacılar, 1930 yılında belediye, 1931 yılında nahiye olmuştur. 16 Mayıs 1990 tarihli ve 3647 sayılı kanunla ilçe statüsüne kavuşmuş, 9 Eylül 1991 tarihinde resmen faaliyete geçmiştir. 1 Ocak 2005 tarihi itibarıyla Kayseri Büyükşehir Belediyesi sınırlarına dahil edilerek kentin beş merkez ilçesinden biri haline gelmiştir.

Coğrafi Yapı

Hacılar, Kayseri il merkezinin güneyinde, Erciyes Dağı eteklerinde konumlanmıştır. İlçe, kuzey ve doğuda Melikgazi, güneyde Develi, batıda ise İncesu ilçeleriyle çevrilidir. Yaklaşık 1350 metre rakıma sahip olan Hacılar’ın yüzölçümü 165 ila 208 km² arasında belirtilmektedir. İlçe arazisi, çoğunlukla volkanik kayaçlar ve tepelerden oluşur; küçük çaplı ekim alanları ve bahçelerle çevrilidir.

Sosyal ve Kültürel Yapı

Hacılar’ın mahallelerinde geleneksel taş binaların yanı sıra, son yıllarda betonarme konutlar inşa edilmiştir. Beğendik, Akdam ve Yediağaç mahalleleri bağ ve bahçeleriyle öne çıkar. İlçe halkı yaz aylarında bu alanlarda yayla geleneğini sürdürmektedir. İlçede sağlık ocakları, sosyal tesisler ve konut kooperatifleri gibi sosyal altyapılar mevcuttur. Ayrıca dağcılık ve kış sporları kulüpleri aracılığıyla sosyal ve sportif etkinlikler desteklenmektedir.

Ekonomi

Geçmişte tarım, hayvancılık ve dokumacılık ön plandayken; günümüzde sanayi ve ticaret ilçenin ekonomik yapısına yön vermektedir. Ev tekstili, mobilya ve kablo üretimi alanlarında faaliyet gösteren birçok sanayi kuruluşu ilçede yer almakta; HES Kablo ve Has Çelik gibi büyük firmalar Hacılar sanayisinin öncülerindendir. İlçe sınırları içinde yer alan Hacılar Özel Organize Sanayi Bölgesi, Kayseri OSB ile entegre hâle gelmiş ve bölgesel sanayileşmeye katkı sağlamıştır.

Turizm ve Doğal Güzellikler

Erciyes Dağı’nın eteklerinde yer alması sebebiyle ilçede kış ve doğa turizmi potansiyeli yüksektir. Kayak ve doğa yürüyüşü imkânları ile dikkat çeken Hacılar, yaylaları, bağ evleri, temiz havası ve manzaralarıyla yıl boyunca ziyaretçilerin ilgisini çeker.