Köken

İlinti kelimesi, Türkiye Türkçesinde “bağ kurmak, ilişkilendirmek” anlamındaki ilin- fiilinden türetilmiştir. Bu fiile, isim yapım eki olan +(In)tI ekinin getirilmesiyle oluşturulmuştur. Yeni Türkçe dönemine ait bir türev olan ilinti, hem soyut ilişkileri (ilgi, bağ) hem de halk ağzında “teğel” ya da “sıkıntı, iç daralması” gibi somut ya da duygusal bağlamları ifade etmek için kullanılır.

Kullanım Alanları

Sosyal Bilimler ve Psikoloji: “İlmek”, sosyal bilimler, iletişim ve psikoloji alanlarında, bireyler veya kavramlar arasındaki görünmeyen bağları, ilişkileri ve geçici tutunmaları simgeleyen mecaz bir ifade olarak kullanılır.

El Sanatları ve Terzilik: Geleneksel el sanatlarında ve terzilikte, “ilmek” kelimesi dikiş veya örgü öncesi geçici tutturma anlamında kullanılır. Halk arasında “ilmek tutmak” gibi ifadelerle yer alır.

Edebiyat ve Dilbilim: Edebî eserlerde veya metinlerarası analizlerde, “ilmek” metinler arasındaki anlam bağlantıları, tematik geçişler veya yapı çözümlemeleri için kullanılır.

Psikoloji ve Halk Kültürü: Bazı ağız ve halk deyişlerinde, “ilmek” kelimesi iç sıkıntısı, kaygı ya da ruhsal daralma anlamında kullanılır.