İngiltere-Amerika Birleşik Devletleri Ticaret Anlaşması, 2025 yılında imzalanmış ve 30 Haziran 2025 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiş bir ticaret düzenlemesidir. Bu anlaşma, iki ülke arasında özellikle otomotiv, havacılık, tarım ve enerji sektörlerinde tarifelerin azaltılması veya kaldırılması yoluyla ticari erişimi genişletmeyi hedeflemiştir. Anlaşma, ABD Başkanı Donald Trump ve Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer tarafından hayata geçirilmiştir.

_{ABD Başkanı Donald Trump ve İngiltere Başbakanı Keir Starmer, 25 Haziran 2025 - (Anadolu Ajansı)}

Anlaşmanın İmzalanma Süreci ve Yasal Dayanağı

İngiltere ile Amerika Birleşik Devletleri arasında imzalanan anlaşmanın genel ilkeleri, 8 Mayıs 2025 tarihinde açıklanmıştır. Bu tarih, II. Dünya Savaşı’nda Zafer Günü’nün 80. yıl dönümüne denk gelmiştir. Anlaşmanın uygulanmasına yönelik yürütme emri, ABD Başkanı Trump tarafından 16 Haziran 2025 tarihinde imzalanmıştır. Yürütme emri, 1962 tarihli Ticaret Genişleme Yasası’nın 232. bölümü, 1974 tarihli Ticaret Yasası’nın 604. bölümü ve diğer ulusal güvenlik temelli ticaret düzenlemeleri çerçevesinde hazırlanmıştır.

Sektörel Düzenlemeler ve Tarifelerde Yapılan Değişiklikler

Otomotiv Sektörü

Anlaşma kapsamında İngiltere menşeli otomobillere yönelik ithalat tarifelerinde değişiklikler yapılmıştır. Daha önce yüzde 27,5 oranında uygulanan ithalat tarifesi, belirli bir kota dahilinde yüzde 10 seviyesine indirilmiştir. Bu kota, yıllık 100.000 araç ile sınırlandırılmıştır. Bu miktarın üzerindeki İngiltere menşeli araç ithalatlarına ise önceki tarifeler olan yüzde 25 oranında ek vergi uygulanmaya devam etmektedir. Otomotiv parçaları için de benzer şekilde, İngiltere’den ithal edilen ürünlere yönelik toplam gümrük vergisi oranı yüzde 10 seviyesine çekilmiştir.

Havacılık Sektörü

Anlaşmanın havacılık sektörüne yönelik düzenlemeleri kapsamında, İngiltere’den ithal edilen uçak motorları ve uçak parçaları üzerindeki yüzde 10’luk tarifeler tamamen kaldırılmıştır. Bu değişiklik, Dünya Ticaret Örgütü’nün Sivil Havacılık Ticaret Anlaşması kapsamındaki ürünleri de içermektedir. ABD Ticaret Bakanlığı’nın, bu düzenlemelerin uygulanmasına yönelik ek kurallar ve prosedürler geliştirme yetkisi bulunmaktadır.

Tarım ve Gıda Ürünleri

ABD’den İngiltere’ye ihraç edilen tarım ürünlerine yönelik çeşitli gümrük tarifelerinde de indirime gidilmiştir. İngiltere, daha önce yüzde 20 oranında tarife uyguladığı ABD menşeli sığır eti ithalatında tarife oranını sıfırlamış ve ithalat kotasını 13.000 metrik ton seviyesine yükseltmiştir. Ayrıca, ABD’den İngiltere’ye ihraç edilen etanol ürünleri için uygulanan yüzde 19 oranındaki tarife de kaldırılmıştır. Bu düzenleme, yılda yaklaşık 1,4 milyar litre etanolün İngiltere’ye tarifesiz girişine olanak tanımıştır.

Bununla birlikte, İngiltere hükümeti, ABD’den ithal edilen tarım ürünlerinin ülke gıda güvenliği standartlarına uygunluğunu sağlamak amacıyla sınır kontrolleri ve sertifikasyon prosedürlerinin devam edeceğini açıklamıştır. Özellikle hormonla büyütülen sığır eti gibi ürünlerin İngiltere pazarına girmemesi için ek önlemler alınacağı bildirilmiştir.

Çelik ve Alüminyum Sektörü

Anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihte çelik ve alüminyum sektörlerine yönelik tarifeler konusunda kesin bir uzlaşmaya varılamamıştır. İngiltere’den ABD’ye ihraç edilen çelik ve alüminyum ürünleri, hâlen yüzde 25 oranında tarife uygulamasına tabi tutulmaktadır. Taraflar arasında yürütülen müzakereler sonuçsuz kalırsa, 9 Temmuz 2025 tarihi itibarıyla bu oran yüzde 50’ye yükseltilme riski taşımaktadır.

ABD tarafı, çelik ve alüminyum ithalatında "melted and poured" yani "erimiş ve dökülmüş" şartının devam edeceğini açıklamıştır. Bu şart, sadece üretim sürecinin tamamının İngiltere’de gerçekleştiği ürünlerin tarife muafiyetinden yararlanabilmesine olanak tanımaktadır. İngiltere’deki bazı üreticilerin, üretimin bir bölümünü Hindistan veya Hollanda gibi ülkelerde gerçekleştirdiği bilinmektedir. Ayrıca ABD, çelik ve alüminyum ürünlerine yönelik kota bazlı bir sistem kurmayı planlamakta ancak kota miktarları henüz belirlenmemiştir.

Farmasötik Ürünler

Anlaşmanın farmasötik ürünler ve ilaç bileşenlerine yönelik bölümü henüz tam olarak sonuçlanmamıştır. ABD ve İngiltere hükümetleri, bu alanda karşılıklı tercihli ticaret koşullarının sağlanabilmesi için müzakerelerin devam edeceğini belirtmiştir. 2024 yılında İngiltere’nin ABD’ye ilaç ihracatı yaklaşık 6,6 milyar Sterlin, ABD’nin İngiltere’ye ilaç ihracatı ise yaklaşık 4 milyar Sterlin seviyesinde gerçekleşmiştir. İki ülke arasında yürütülen müzakereler, özellikle tedarik zinciri güvenliği ve ürün standartları konularında yoğunlaşmıştır.

Dijital Hizmet Vergisi ve Teknoloji

Anlaşma kapsamında İngiltere’nin dijital hizmet vergisi uygulamalarında herhangi bir değişiklik yapılmamıştır. İngiltere, yılda 500 milyon Sterlin küresel geliri ve 25 milyon Sterlin’den fazla Birleşik Krallık geliri olan şirketlerden yüzde 2 oranında dijital hizmet vergisi tahsil etmeye devam etmektedir. Bu uygulama, özellikle Meta, Google ve Apple gibi büyük Amerikan teknoloji şirketlerini kapsamaktadır. ABD yönetimi ise bu vergiyi "ayrımcı ve haksız" olarak nitelendirmiştir. Taraflar, dijital ticaret alanında ayrı bir anlaşma üzerinde çalışma kararı almıştır.

İdari Düzenlemeler ve Uygulama Süreci

Anlaşmanın uygulamaya geçirilmesi sürecinde Amerika Birleşik Devletleri Ticaret Bakanlığı, ABD Uluslararası Ticaret Komisyonu ve Gümrük ve Sınır Koruma Birimi koordineli bir şekilde çalışmaktadır. İngiltere tarafında ise Ticaret Bakanlığı ve Parlamento, anlaşmanın farklı unsurlarının uygulanmasına yönelik süreçleri yürütmektedir. Çelik, alüminyum, farmasötikler ve dijital hizmetler konularındaki müzakereler devam etmektedir.

Anlaşmanın çelik ve alüminyum tarifeleri başta olmak üzere bazı bölümlerinde nihai mutabakat henüz sağlanmamıştır. ABD Başkanı Donald Trump, 9 Temmuz 2025 tarihine kadar bir uzlaşı sağlanamadığı takdirde mevcut tarifelerin yüzde 50 seviyesine çıkarılacağını açıklamıştır. Ayrıca farmasötik ürünler, dijital hizmetler ve gelecekteki ulusal güvenlik incelemeleri kapsamında da yeni müzakere süreçleri öngörülmektedir.