İnsuyu Mağarası, Türkiye’de turizme açılan ilk mağaralardan biri olarak bilinmektedir. Burdur il sınırları içerisinde yer alan mağara, Burdur-Antalya karayolunun 15. kilometresinde, Mandıra Köyü yakınlarında konumlanmaktadır. 1965 yılında turizme kazandırılan mağara, doğal yapısıyla dikkat çekmekte ve bilimsel araştırmalar açısından da önemli bir alan olarak değerlendirilmektedir.

Mağara, toplamda 597 metre uzunluğa sahiptir ve deniz seviyesinden yaklaşık 900 metre yükseklikte yer almaktadır. Karstik yapının zamanla erimesi ve aşınması sonucunda mağara içerisinde çeşitli büyüklüklerde sarkıt ve dikitler oluşmuştur. Ayrıca, mağaranın iç kesimlerinde girintili çıkıntılı geçitler ve dehlizler bulunmaktadır. Binlerce yıl süren doğal süreçler sonucunda meydana gelen bu oluşumlar, mağaranın jeolojik geçmişine ışık tutmaktadır.

^{İnsuyu Mağarası (http://www.sagalassosvakfi.org/insuyu-magarasi/)}

İnsuyu Mağarası’nın önemli özelliklerinden biri de içinde bulunan göllerdir. Mağara içerisinde irili ufaklı toplam dokuz göl yer almaktadır. Bu göllerin varlığı, mağaraya özgü bir ekosistem oluşturmuş ve bölgenin turistik cazibesini artırmıştır. Ancak, zamanla yaşanan kuraklık ve çevresel etkenler nedeniyle göllerin bazıları kurumuştur. Mağara içerisinde serin ve temiz bir hava akımı bulunmakta olup, geçmişte mağara suyunun şeker ve mide rahatsızlıklarına iyi geldiğine inanılmıştır.

İnsuyu Mağarası, doğal yapısının korunması amacıyla 9 Temmuz 1976 tarihli ve A 113 sayılı karar ile I. derece Doğal Sit Alanı olarak tescil edilmiştir. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından koruma altına alınan mağarada, yapılan araştırmalar mağara galerilerinin daha da ileriye doğru uzandığını ortaya koymuştur. Bu durum, mağaranın henüz tam olarak keşfedilmemiş bölümlerinin varlığına işaret etmektedir.

Ulaşım ve Konum

İnsuyu Mağarası, Burdur-Antalya karayolu üzerinde, Burdur il merkezine 13 kilometre mesafede bulunmaktadır. Mağaraya ulaşım, kara yolu ile rahatlıkla sağlanabilmektedir. Farklı ulaşım seçeneklerine sahip olan bölge, hem bireysel ziyaretçiler hem de tur grupları için erişilebilir bir konumdadır.

Türkiye’nin ilk turizme açılan mağarası olan İnsuyu, doğal güzellikleri, jeolojik yapısı ve geçmişten günümüze taşıdığı özellikleri ile önemli bir doğa alanı olarak değerlendirilmektedir. Yapılan bilimsel incelemeler ve koruma çalışmaları, mağaranın doğal yapısının sürdürülebilir şekilde korunmasını ve gelecek nesillere aktarılmasını hedeflemektedir.