Köken

Türkçe kökenli bir kelimedir. İs kelimesi, Eski Türkçe aynı anlama gelen "ış" sözcüğünden evrilmiştir. Kelimenin kökeni Eski Türkçe "ıdı-" veya "yıdı- fiiline dayanmaktadır.

Kullanım Alanları

Günlük yaşamda: Ocak, soba, baca gibi dumanlı alanlarda oluşan kirli siyah tabaka veya leke anlatılırken sıkça kullanılır.

Temizlik ve yapı bakım anlatımlarında: Duvar, tavan veya eşya yüzeylerinde zamanla oluşan kararma tarifinde yer alır.

Kimya ve fizik metinlerinde: Tam yanmayan karbonlu maddelerden çıkan ince tanecikli madde olarak teknik anlamda geçer.

Edebî metinlerde: Yoksulluk, eski evler, zamanın izleri gibi temaları anlatırken betimleme aracı olarak kullanılır.

Tarihî ve klasik metinlerde: Gözleri süslemek için kullanılan "is sürmesi" anlamında, mecaz ya da doğrudan olarak yer alır.