Cumhuriyet dönemi Türkleri olarak, aslında kim olduğumuzu gerçek anlamda anlamak açısından talihli olduğumuz en önemli şeylerden biri de İstiklâl Marşı gibi bir millî marşımızın olmasıdır. İstiklâl Marşı bir şiirdir. Bu da bize hem şiirin toplumun inancını ve kültürel mirasını ihtiva etmekte ne denli ehemmiyetli bir saha olduğunu hem de millî marşı şiir olan bir millet olarak ecdadımızın sanatla nasıl hemhâl olduğunu gösteren kıymetli bir aynadır.
Bazen şiirlerimi gösterdiğim insanlardan bazılarının, kendilerinin şiirden pek anlamadıklarını söyledikleri olur. Onlara bizim millî marşı İstiklâl Marşı gibi bir şiir olan necip bir millet olduğumuzu işte bu yüzden hatırlatırım.
Zira çoğumuzun çocukluk yıllarında muhatap olduğu ilk şiir belki de İstiklâl Marşı'dır. Marşımız hem bir şiir oluşuyla hem de manası, ruhu ve özü ile, bize kim olduğumuzu hatırlatışıyla, inancımızın ve kimliğimizin, mücahede ve mevziimizin sanatla yoğurulduğu güzide bir meyvedir. O öyle bir eserdir ki hamurunda özümüzün olduğu ve şiirden anlamayanların dahi anladığı ve anlamaya değer bir şey olduğunu derinden sezdiği, kim olduğumuzu bize ihtar eden bir reçete, kim olmadığımızı bize anlatan bir turnusoldur. İstiklâl Marşı'nı anlamak, bize neden Türk denildiğini ve bununla neyin kastedildiğini anlamaktır. İstiklâl Marşı'nın anlamı üzerine, bu uğurda yıllarını hasretmiş olan, yaşayan kıymetli şairimiz İsmet Özel üzerinden bir okuma sunmanın anlamlı olacağı kanaatindeyim.
İstiklâl Marşı, şair Mehmet Akif Ersoy tarafından 1921 yılında yazılmış ve Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin millî marşı seçmek için düzenlediği yarışmada 724 şiir arasından seçilmiştir. İstiklâl Marşı, milletimizin topyekûn vermiş olduğu mücahedede İstiklâl Harbi'nin, vatan mücadelemizin, şehitlerimizin, bayrağımızın ve milletimizin özünü ve ruhunu yansıtmaktadır.
Kuşkusuz millî marşı İstiklâl Marşı gibi bir şiir olan, ecdadı vatan ve namus uğrunda mücahede vermiş bir millet olarak "vatan, namus ve öz" kavramları kimliğimizin hayati unsurlarıdır ve bu kavramları doğru anlayarak liyakatince yaşamak boynumuzun borcudur.
Bu bağlamda İstiklâl Marşı'mıza bir kimlik bilinciyle ve eserlerini latinize edilmiş Türkçe yerine Osmanlı Türkçesiyle, bize ait olan has Türkçeyi kullanarak yayımlamayı tercih eden, İstiklâl Marşı Derneği isminde bir dernek kurarak eserleri, duruşu ve açıklamalarıyla bize kimliğimizi ve özümüzü ihtar eden şairimiz İsmet Özel üzerinden bakmanın önem arz ettiğini düşünüyorum.
İstiklal Marşı (İstiklal Marşı Derneği)
İstiklal Marşı Derneği Hakkında
İstiklal Marşı Derneği【1】 6 Şubat 2007 tarihinde kurulmuştur. Derneğin genel kurucusu ve genel başkanı Türk şair İsmet Özel'dir. Derneğin 4. olağan genel kurul toplantısında tüzük değişikliğine gidilerek fahri genel başkanlık makamı ihdas edilmiştir. Bu değişiklik oy birliğiyle kabul edilmiş ve derneğin kurucu genel başkanı şair İsmet Özel, derneğin fahri genel başkanı olmuştur.
Dernek, amacını üç ana başlıkta şu şekilde toplamıştır:
1. Dünyada ve Türkiye’de insana yaraşır şekilde yaşamak ve yaşatmak için gereken zemini tesis etmek,
2. İstiklâl Marşı’nda yer alan esasları bir duruş olarak rehber kabul ederek bu esasları her yer ve zeminde yaymak,
3. Yerel gelenek ve göreneklerin ikinci maddede belirtilen esaslarla uyumlu olanlarını korumak ve yaşatmaya teşvik etmek.
İsmet Özel Hakkında
İsmet Özel, yaşayan Cumhuriyet dönemi yazar ve şairimizdir. Şiirleri, kitapları ve fikirleriyle ünlüdür. 19 Eylül 1944 yılında Kayseri'de doğmuştur. İlk ve orta öğrenimini sırasıyla Kastamonu, Çankırı ve Ankara illerinde tamamlayan Özel, 1962'de mezun olmuştur. 1963 yılında Ankara Siyasal Bilgiler Fakültesi'nde okumaya başlayan Özel, o zamana hâkim olan sosyal ve siyasal olay ve fikirler içinde, doğru olduğuna inandığı gayret ve uğraşlar sarf etmiştir. Bir röportajında belirttiğine göre Siyasal Bilgiler Fakültesi'ndeki eğitim hayatına, o bölümün kendisine yaptıracaklarını reddettiği için kasten veda etmiş ve 1972 yılında Hacettepe'de Fransız Dili ve Edebiyatı okumaya başlamış, 1977'de ise mezun olmuştur.【2】
Fikirleri ve duruşuyla yenilir yutulur şeyler söylemeyen Özel'in Türklük ve özgürlük tanımı da dikkate değerdir. Özgürlüğü "özü gür olmak" şeklinde açıklayan Özel'in Türklük tanımı ise "Kafirle çatışmayı göze olan Müslümana Türk denir" şeklindedir.【3】
Özel'in bu çarpıcı tanımı zaman zaman farklı anlayışlar tarafından tartışılagelmiş olsa da aslında özgürlük tanımıyla da gayet tutarlıdır. Zira özgürlüğü özün gürlüğü addeden Özel, Türklüğü de yine öze atfetmektedir. Türklüğün ve Türk bayrağı üzerindeki imgelerin kuşkusuz İslam ile yoğurulduğu tarihî bir gerçektir ve Özel de bu açıklamayla aslında bunu kastetmekte ve Türklüğün ancak İslam'la gerçek Türk'lük olabileceğini anlatmaktadır.
İstiklal Marşı'nın Bestesi Hakkında
İsmet Özel, İstiklal Marşı'nın hâlihazırda kullanılan resmî bestesinin, marşın ruhunu ve başlığındaki İstiklali yansıtmadığını düşünmektedir. Bilakis, İstiklal Marşı bestesinin, İstiklal Marşı'nın bize ne söylediğini insanlar anlamasın diye bestelendiğini savunu. Buna sebep olarak ise mevcut bestenin kelimeleri alakasız yerlerinden böldüğünü ve bu vesileyle marşın ne dediğinin anlaşılmasına ve ruhunun idrak edilmesine engel olduğunu gerekçe göstermektedir.
Bu sebeple İstiklal Marşı Derneği bünyesinde bulunan İstiklal Korosu'nda da marşımızın, ezgileri bize ait olan farklı bir besteyle ve millî değerlerimize uygun bir makamla okunması farkındalığına öncülük etmiştir.
İsmet Özel ve İstiklal Marşı Yorumu (Oktay Türkoğlu)
Marşımızın ne dediğini idrak etmemize elverişli bir besteyle okunması gerektiğini savunan Özel'in düşünceleri, kuşkusuz Türklüğün ve millet kimliğinin etnik bir unsurdan ibaret olmadığını anlamak için hayati bir tutarlılık ve önem arz etmektedir. Çoğu fikir adamı gibi şahsına münhasır bir duruşu olan İsmet Özel'in fikirlerinin de şiirleri kadar anlamaya değer olduğu, bu vesileyle açıktır.