İstanbul Atatürk Müzesi, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün hayatının önemli bir dönemini geçirdiği tarihi bir konutta yer alan, kültürel ve tarihî miras açısından değere sahip bir müzedir. İstanbul’un Şişli ilçesinde, Halaskargazi Caddesi üzerinde konumlanan bu müze, Atatürk’ün Milli Mücadele hazırlıklarını yaptığı ve yakın çalışma arkadaşlarıyla birlikte kaldığı evde hizmet vermektedir.
Tarihçe
1908 yılında inşa edilen bu üç katlı yapı, Mustafa Kemal’in Suriye Cephesi’nden dönüşünün ardından Aralık 1918’de kiralanmış ve 16 Mayıs 1919 tarihinde Bandırma Vapuru ile Samsun’a hareket edene kadar Atatürk’ün annesi Zübeyde Hanım, kız kardeşi Makbule Hanım ve yaveri Cevat Abbas ile birlikte ikamet ettiği yer olmuştur. Bu dönemde Atatürk, İstiklâl Harbi’nin hazırlık sürecini burada yürütmüş; İsmet (İnönü) Paşa, Ali Fuat (Cebesoy) Paşa, Kazım (Karabekir) Paşa ve Rauf Orbay gibi önemli şahsiyetlerle bu evde görüşmeler gerçekleştirmiştir.
Müzeye Dönüşüm Süreci
14 Kasım 1925 tarihinde evin dış cephesine “Gazi Mustafa Kemal Paşa vatanın kurtuluşunu 1335 (1919) senesinde bu evde hazırladı” ifadesini taşıyan bir levha asılmış; 28 Mayıs 1928’de İstanbul Belediyesi tarafından satın alınmıştır. 15 Haziran 1942’de İstanbul Valisi ve Belediye Başkanı Lütfi Kırdar tarafından “Atatürk İnkılabı Müzesi” adıyla ziyarete açılmıştır.
Restorasyonlar ve Yeniden Açılışlar
Müze, 9 Ocak 1962’de yangın tehlikesi geçirmiş ve aynı yıl 4 Mart’ta yeniden hizmete girmiştir. 1977’de Turing Otomobil Kurumu ve Türkiye İş Bankası katkılarıyla restore edilerek 19 Mayıs 1981’de tekrar açılmıştır. 1989’da onarım nedeniyle kapanan müze, 1991’de yeniden açılmış ve 2014-2015 yıllarında İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından kapsamlı bir restorasyondan geçirilmiştir. Bu süreçte teşhir ve tanzim planları da güncellenmiştir.
Koleksiyon ve Sergilenen Eserler
Müze koleksiyonunda, Atatürk’ün kişisel eşyaları, sivil ve askerî kıyafetleri, el yazıları, fotoğrafları, madalyaları ve hatıra eşyaları yer almaktadır. Bu eşyaların bir kısmı kız kardeşi Makbule Atadan tarafından bağışlanmıştır. Özellikle müşir üniforması ve Sivas Kongresi’nde giydiği kıyafetler dikkat çekmektedir.
Ayrıca yazı takımları, sigara tabakaları, Franklin D. Roosevelt’in hediye ettiği ahşap mobilyalı radyo-pikap, İbrahim Çallı ve Sami Yetik’e ait yağlı boya tablolar ile V. Pisani tarafından yapılmış İzmir’in işgalini konu alan on adet suluboya tablo da koleksiyonda yer almaktadır.
İstanbul Atatürk Müzesi (Turkish Museums)
Cevat Abbas Koleksiyonu
Müze, Atatürk’ün yaveri Cevat Abbas’ın aynı dönemde burada ikamet etmesi nedeniyle, kendisine ait kişisel eşyaları da barındırmaktadır. Bu eşyalar, ailesinden temin edilerek koleksiyona dahil edilmiştir.
Anma Günleri ve Etkinlikler
Müzede belirli tarihlerde Şişli Kaymakamlığı, Şişli İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve Şişli Belediyesi ile iş birliği içinde etkinlikler düzenlenmektedir. Bunlar:
- 16 Mayıs: Atatürk’ün Samsun’a hareket tarihi
- 19 Mayıs: Atatürk’ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı
- 19 Eylül: Gaziler Günü
- 10 Kasım: Atatürk’ü Anma Günü
Müze bünyesinde Atatürk hakkında yazılmış eserlerin bulunduğu bir kütüphane de bulunmaktadır.
Ziyaret Bilgileri
Müze, pazartesi günleri hariç haftanın her günü 09:00-17:00 saatleri arasında ziyarete açıktır. Giriş ücretsizdir. Grup ziyaretleri için önceden randevu alınması gerekmektedir.
İstanbul Atatürk Müzesi (Anadolu Ajansı)
