Köken

Jandarma kelimesi, Fransızca'da "silahlı birlik" veya "kırsal polis teşkilatı" anlamlarına gelen gendarme sözcüğünden Türkçeye geçmiştir. Bu Fransızca kelime, "silahlı adamlar" anlamına gelen gens d'arme ifadesinden türetilmiştir. İfadedeki gens kelimesi "(bir miktar) adam" anlamına gelir ve Latince "soy, kavim" anlamına gelen gens, gent- sözcüğünden evrilmiştir. İfadenin ikinci kısmı olan arme ise Latince "silah" anlamına gelmektedir.

Kullanım Alanları

Akademik: Kamu yönetimi, güvenlik bilimleri ve hukuk alanlarında "jandarma", kırsal alanlarda asayişi sağlamakla görevli kolluk kuvveti olarak tanımlanır. Türkiye’de İçişleri Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyet gösteren Jandarma Genel Komutanlığı, askeri disipline sahip bir güvenlik teşkilatıdır.

Kültürel: Edebiyat, sinema ve halk anlatılarında jandarma figürü, otorite, disiplin veya adaletin temsilcisi olarak yer alır. Kırsal kesimde devleti simgeleyen önemli karakterlerden biridir. Tarihî filmlerde ya da romanlarda sıkça karşımıza çıkar.

Günlük Konuşma: Halk arasında, genellikle köy veya kasaba güvenliğinden sorumlu askerî görünümlü polis olarak bilinir. Trafik uygulamaları, yol kontrolleri, olay müdahaleleri gibi durumlarda sıkça kullanılır. Bazen mecazen "sert denetim" anlamında da geçebilir.