Kajiki Tayfunu (2025), Ağustos 2025’te Filipinler’de oluşarak Çin’in güney kıyılarını etkilemiş ve 25 Ağustos’ta Vietnam’ın kuzey orta kıyılarında karaya ulaşmış tropikal bir tayfundur. Tayfun nedeniyle Vietnam’da en az 3 kişi hayatını kaybetmiş, 10–13 kişi yaralanmıştır. Yaklaşık 7.000 konut zarar görmüş, 28.800 hektar pirinç tarlası sular altında kalmış, 18.000 ağaç devrilmiş ve 331 elektrik direği yıkılmıştır.
Hanoi’de ve çevresindeki bölgelerde yollar 1 metreye varan sel nedeniyle kapanmış, bazı köyler izole olmuştur. Ülkede yaklaşık 1,3 milyon kişi elektriksiz kalmıştır. Tayfun öncesinde ve sırasında toplamda 586.000’den fazla kişi güvenli bölgelere tahliye edilmiştir.
Kajiki Tayfunu'nun Yarattığı Etkiye Ait Bazı Görüntüler - (Unstoppable Weather)
Gelişimi ve İzlediği Güzergâh
Kajiki Tayfunu, ilk olarak 23 Ağustos 2025 tarihinde Filipinler’in Luzon Adası üzerinde düşük basınç alanı olarak oluşmuştur. Aynı gün sabah saatlerinde Güney Çin Denizi’ne giren sistem kısa sürede güçlenerek tropikal fırtına seviyesine ulaşmıştır.
23 Ağustos günü boyunca tayfun hızla kuvvetlenmiş, dört seviye artış göstererek öğle saatlerinde 12. seviye rüzgâr gücüne erişmiştir. 24 Ağustos günü öğleye doğru 14. seviyeye yükselen rüzgâr, şiddetini yaklaşık 24 saat boyunca korunmuştur.
Tayfun, 25 Ağustos öğleden sonra Vietnam’ın Nghệ An ve Hà Tĩnh kıyılarında karaya ulaşmıştır. Bu sırada rüzgâr hızları 118–133 km/s arasında ölçülmüş, en yüksek şiddeti 166 km/s’ye kadar çıkmıştır. Yağış miktarları ise kısa süre içerisinde 300–600 mm seviyelerine ulaşmıştır.
Kajiki, Vietnam’da yaklaşık 10 saatlik etkisinin ardından 26 Ağustos sabahı Laos sınırına geçerken tropikal depresyona dönüşmüş, rüzgâr hızı 61 km/s seviyesine kadar düşmüştür.
Çin’deki Etkileri
Kajiki Tayfunu, Vietnam’a ulaşmadan önce Çin’in güney kıyılarında etkili olmuştur. 23 Ağustos 2025 tarihinde Çin Ulusal Meteoroloji Merkezi tarafından Hainan ve Guangdong eyaletleri için sarı uyarı verilmiş, eyaletlerde 4. seviye acil durum ilan edilmiştir.
Hainan Adası’nda, özellikle Sanya şehrinde, iş yerleri ve toplu taşıma hizmetleri durdurulmuştur. Guangdong’un Maoming, Yangjiang ve Jiangmen gibi kıyı şehirlerinde şiddetli yağış ve kuvvetli rüzgârlar kaydedilmiştir.
Çin’in resmî haber ajansı Xinhua’ya göre, Hainan’daki yüksek riskli bölgelerden yaklaşık 20.000 kişi tahliye edilmiştir. Ayrıca turistik bölgelerde yaşayan halk sığınaklara yönlendirilmiş, deniz taşımacılığı geçici süreyle durdurulmuştur.
Vietnam’da Karaya Ulaşması
Kajiki Tayfunu, 25 Ağustos 2025 günü öğleden sonra Vietnam’ın Nghệ An ve Hà Tĩnh kıyılarında karaya ulaşmıştır. Karaya ulaşma sırasında rüzgâr hızı 118–133 km/s arasında kaydedilmiş, en yüksek değer 166 km/s olmuştur.
Tayfunun beraberinde getirdiği yağış miktarı kısa süre içinde 300–600 mm seviyelerine ulaşmıştır. Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Quảng Trị ve Hưng Yên bölgelerinde 200–300 mm arası, Hà Tĩnh’te ise 500–600 mm’ye varan yağış ölçülmüştür.
Kıyı bölgelerinde fırtına nedeniyle bazı balık çiftlikleri ve turistik tesisler hasar görmüş, yüzen balıkçılık tesisleri dalgalarla sürüklenmiştir. Thanh Hóa ve Quảng Bình illerinde havaalanları kapatılmış, çok sayıda uçuş iptal edilmiştir.
Vietnam genelinde plajlar ve okullar geçici olarak kapatılmış, toplu taşıma hizmetlerinde aksaklıklar yaşanmıştır.
Tahliyeler ve Önleyici Tedbirler
Kajiki Tayfunu öncesinde ve sırasında geniş kapsamlı tahliye çalışmaları yürütülmüştür. Vietnam'ın Thanh Hóa, Quảng Trị, Huế ve Da Nang bölgelerinde toplamda 586.000’den fazla kişi riskli alanlardan güvenli bölgelere nakledilmiştir.
Tayfunun Vietnam kıyılarına ulaşmasından önce, beş farklı eyaletten 44.000 kişi önceden tahliye edilmiştir. Ayrıca tüm balıkçı tekneleri limanlara dönmeye çağrılmıştır.
Vietnam hükûmeti tarafından 16.500 asker ve 107.000 paramiliter personel tahliye ve olası arama kurtarma faaliyetleri için seferber edilmiştir. Başbakan Phạm Minh Chính, helikopterlerin de kullanılabileceğini belirterek tahliye çalışmalarında tüm araçların devreye sokulması talimatını vermiştir.
Tayfunun karaya ulaşacağı bölgelerde okullar ve kamu binaları geçici sığınaklara dönüştürülmüş, tren seferleri askıya alınmıştır.
Kajiki Tayfunu'nun Yarattığı Etkiler - (Global News)
Vietnam’daki Hasar ve Kayıplar
Kajiki Tayfunu’nun Vietnam’da yol açtığı bilanço ağır olmuştur. Resmî açıklamalara göre en az 3 kişi hayatını kaybetmiş, 10–13 kişi yaralanmıştır.
Tayfun sırasında yaklaşık 7.000 konut ya tamamen yıkılmış ya da ciddi hasar görmüştür. Tarımsal alanda ise 28.800 hektar pirinç tarlası sular altında kalmıştır. Ayrıca 18.000 ağaç devrilmiş ve 331 elektrik direği yıkılmıştır.
Başkent Hanoi’de su seviyesinin bazı bölgelerde 1 metreye kadar yükseldiği kaydedilmiş, çok sayıda cadde ve bulvar trafiğe kapanmıştır. Araçların sular altında kaldığı ve bazı mahallelerde suyun evlere dolduğu rapor edilmiştir.
Bắc Ninh bölgesinde birçok köy tamamen izole hâle gelmiş, kara ulaşımı kesilmiştir. Ülke genelinde yaklaşık 1,3 milyon kişi elektriksiz kalmıştır. Hà Tĩnh eyaletinde 69 yerleşim biriminin 60’ında elektrik tamamen kesilmiş, halk uzun süre elektriksiz kalmıştır.
Telekomünikasyon ve su altyapısı da ciddi şekilde etkilenmiştir. Hà Tĩnh ve Nghệ An’da telefon hatlarında ve internet erişiminde kesintiler meydana gelmiş, bazı bölgelerde su şebekeleri hizmet dışı kalmıştır.
Ulaşımda büyük aksaklıklar yaşanmıştır. Thanh Hóa ve Quảng Bình illerindeki havaalanları güvenlik gerekçesiyle kapatılmış, Vietnam Havayolları ve diğer şirketler onlarca uçuşu iptal etmiştir. Demir yolu ulaşımında da aksaklıklar meydana gelmiş, bazı tren seferleri askıya alınmıştır.
Ana kara yollarında çok sayıda ağacın devrilmesi ve elektrik hatlarının kopması nedeniyle trafik akışı durmuş, bazı bölgelerde yollar metrelerce su altında kalmıştır.
Vietnam Hükûmetinin Müdahalesi
Vietnam hükûmeti, Kajiki Tayfunu’nun ardından acil müdahale planlarını devreye sokmuştur. Başbakan Phạm Minh Chính, 25 Ağustos akşamı yayımladığı 147/CD-TTg sayılı talimatta Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Trị ve Ninh Bình gibi etkilenen bölgelerde tüm kurumların kuvvet, araç ve kaynaklarını seferber etmesini istemiştir.
Başbakanlık talimatına göre özellikle sel, heyelan ve ani su baskınlarına açık alanlarda yaşayanların tahliye edilmesi, gıda ve barınma gibi temel ihtiyaçların karşılanması zorunlu tutulmuştur. Ayrıca sulama tesisleri, hidroelektrik barajlar ve setlerin güvenliği için önlemler artırılmıştır.
Hükûmet, afetin ardından asker, polis ve gençlik birliklerinin halkın ev, okul ve sağlık merkezlerinin onarımı, çevrenin temizlenmesi, elektrik, su ve telekomünikasyon hizmetlerinin yeniden sağlanması için görevlendirilmesini kararlaştırmıştır.
Ayrıca Başbakan, Millî Savunma ve Kamu Güvenliği Bakanlıklarına, Quân Khu 4 (4. Askerî Bölge) birliklerini araç ve ekipmanlarla birlikte bölgeye yönlendirme talimatı vermiştir. Bunun yanında bilim, çevre, ticaret, eğitim, sağlık ve inşaat bakanlıklarına da afetin sonuçlarını gidermeye yönelik özel görevler verilmiştir.
Hanoi ve Kuzey Vietnam’daki Durum
Kajiki Tayfunu, başkent Hanoi ve çevresinde yoğun yağış ve sel baskınlarına yol açmıştır. Şehirde 26 Ağustos sabahı itibarıyla birçok cadde ve bulvar 1 metreye varan suyla kaplanmış, araçlar yollarda mahsur kalmıştır.
Başkentteki Batı Gölü (West Lake) yağışların etkisiyle taşmış, çevresindeki yerleşim alanları sular altında kalmıştır. Ulusal otoyollardan biri olan Kuzeybatı yönündeki Ulusal Karayolu 6, bazı kesimlerde yaklaşık 1 metre suyla kapanmıştır.
Hanoi’de yaşanan bu sel baskınları, ülkenin 80. kuruluş yıl dönümü kutlamaları için hazırlanan en büyük Ulusal Gün geçit töreni öncesinde yürütülen hazırlıkları da etkilemiştir.
Ayrıca Bắc Ninh ilindeki bazı köyler sel nedeniyle tamamen izole kalmış, kara yolu ulaşımı kesilmiştir. Kuzey bölgelerde süren yağışların 150 mm’ye kadar ulaşabileceği, ani sel ve heyelan riskinin devam ettiği meteoroloji kurumları tarafından bildirilmiştir.
Tayfunun Zayıflaması
Kajiki Tayfunu, Vietnam’da yaklaşık 10 saat etkili olduktan sonra 26 Ağustos sabahı Laos topraklarına ulaşmıştır. Bu sırada tayfun tropikal depresyona dönüşmüş ve en yüksek rüzgâr hızı 61 km/s olarak ölçülmüştür. Laos’a geçişten sonra sistemin hareket yönü batı-kuzeybatı olarak kaydedilmiş, saatte 15–20 km hızla ilerlediği ve giderek zayıfladığı rapor edilmiştir.
