Kayseri kavurması, büyükbaş hayvan karkas etlerinin iç yağ ve tuz ile birlikte pişirilmesiyle elde edilen, ısıl işlem uygulanmış geleneksel bir et ürünüdür. 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında mahreç işaretiyle koruma altına alınmış bu ürün, 18 Kasım 2024 tarihinde tescillenmiş olup Kayseri iliyle ün bağına sahiptir.
Tanım ve Ayırt Edici Özellikler
Kayseri kavurması; sığır etinin kemiksiz ve doğranmış halde, hayvana ait iç yağlarla birlikte pişirilmesiyle hazırlanır. Et parçaları genellikle kuşbaşı boyutunda olup 7 cm’yi geçmez. Üretim sürecinde aroma verici bileşenler, katkı maddeleri veya sakatat kullanılmaz. Bu yönüyle ürün, sade içeriği ve geleneksel üretim yöntemiyle ayırt edilir.
Tüketici tercihlerine göre sıcak veya soğuk olarak servis edilebilen Kayseri kavurması, aynı zamanda çeşitli yemeklerin bileşeni olarak da kullanılır. Ürünün lezzeti ve kıvamı, pişirme sürecindeki ustalıkla doğrudan ilişkilidir.
Üretim Metodu
Yaklaşık 100 kg Kayseri kavurması üretimi için kullanılan bileşenler:
- 100 kg karkas eti
- 20 kg iç yağı
- 1,8 kg tuz
Üretimde kullanılan et ve yağlar tercihen Kayseri ilinde yetiştirilen sığırlardan temin edilir. Bu bileşenler, ilgili gıda mevzuatına uygun şekilde hazırlanır ve hijyen koşulları sağlanarak doğranır. Isıl işlem öncesi soğuk zincirle muhafaza edilir.
Pişirme aşamasında iç yağlar kazanlara alınır, üzerine doğranmış et eklenir ve karıştırılır. Tuz ilavesiyle birlikte karışım, 90–100 °C sıcaklıkta yaklaşık 3 saat boyunca ara ara karıştırılarak pişirilir. Pişirme süreci, etin kıvamı ve lezzeti kontrol edilerek sonlandırılır. Bu aşamada ustalık becerisi belirleyici rol oynar.
Kavurma oda sıcaklığında dinlendirilir, ardından gıda ile temasa uygun ambalajlara alınır.
Muhafaza ve Piyasaya Arz
Kayseri kavurması; kokusuz, doğrudan güneş ışığı almayan, temiz ve rutubetsiz ortamlarda, soğuk zincir koşullarında muhafaza edilir ve taşınır. Tüketiciye ambalajlı olarak ya da tartılarak sunulur. Etiket bilgileri ilgili gıda mevzuatına uygun şekilde düzenlenir.
Coğrafi Sınır ve Ün Bağı
Ürünün tüm üretim aşamaları Kayseri ilinde gerçekleştirilir. Kayseri kavurması, bu bölgeyle özdeşleşmiş olup hazırlanmasında ustalık ve emek gerektiren süreçler, ürünün Kayseri iliyle olan ün bağını pekiştirir.
Denetim
Denetimler, Kayseri Ticaret Borsası koordinasyonunda; Kayseri Ticaret Odası ve Kayseri İl Tarım ve Orman Müdürlüğü’nün katılımıyla oluşturulan en az üç kişilik bir denetim mercii tarafından yürütülür. Denetim yılda en az bir kez yapılır; gerektiğinde veya şikâyet üzerine ek denetimler gerçekleştirilebilir.
Denetim kriterleri şunlardır:
- Kullanılan bileşenlerin uygunluğu
- Üretim metodu aşamalarının doğruluğu
- Muhafaza, taşıma ve arz koşullarının uygunluğu
- Mahreç işareti ve ürün ibaresinin doğru kullanımı
Denetim raporları her yıl Türk Patent ve Marka Kurumuna sunulur.
