Kurşunlu Camii, Türkiye’nin Kayseri il merkezinde, Cumhuriyet Meydanı’nda yer alan, Osmanlı klasik dönem mimarisine ait önemli bir ibadethanedir. 1585–1586 yıllarında, Osmanlı mimarisinin zirve ismi olan Mimar Sinan tarafından inşa edilmiştir. Mimar Sinan’ın memleketi olan Kayseri’de bugün ayakta kalan tek eseri olma özelliğini taşır.
Kurşunlu Camii (Anadolu Ajansı)
Mimar Sinan, doğduğu şehir olan Kayseri’ye de çeşitli yapılar kazandırmıştır. Ancak bunlardan Kurşunlu Camii dışında tamamı zamanla yok olmuştur. Evliya Çelebi'nin aktardığına göre Kanuni Sultan Süleyman, Bağdat Seferi sırasında Kayseri'deki Hüseyin Bey Hamamı’nda konaklamıştır. Sinan’ın bir diğer eseri olan Hacı Osman Paşa Camisi ise günümüze ulaşamamıştır. Prof. Dr. Osman Özsoy’un aktardığına göre, Kurşunlu Camii, Mimar Sinan’ın hem Kayseri’de hem de hayatının son dönemlerinde yaptığı eserlerden biridir. Yaklaşık 97 yaşındayken inşa edilen bu cami, mimarın imparatorluk genelindeki son yapılarından biri olarak da değerlendirilir.
Mimari Özellikler
Cami, klasik Osmanlı mimarisinin ölçülü ve dengeli yapısını yansıtan tek kubbeli bir plana sahiptir. Giriş kısmında yer alan yekpare mermer kapı, zengin taş işçiliği ve mukarnaslı bezemeleri ile dikkat çeker. Cami içerisindeki minber, mihrap ve kürsü de mermerden inşa edilmiştir.
Ana kubbenin yanı sıra yapının üst örtüsünde yer alan küçük kubbeler de mevcuttur. Tüm bu kubbeler, masraftan kaçınılmaksızın yekpare kurşunla kaplanmıştır. Kubbenin kurşuni renginin yansıması, caminin halk arasında “Kurşunlu Camii” adıyla anılmasına neden olmuştur. Caminin taşıyıcı sistemini oluşturan sütunlar ve kemer birleşim yerlerindeki mukarnas süslemeleri, estetik ve yapısal ögelerin dengeli kullanımını sergiler.
Külliye Özelliği
Kurşunlu Camii, geçmişte yalnızca bir ibadethane değil; aynı zamanda bir külliye yapısının parçasıydı. Camiye ek olarak bir aşevi, 13–14 ocaklı büyük bir han, medrese ve hamamdan oluşan yapılar topluluğu ile birlikte inşa edilmiştir. Bu bütünlük zaman içinde bozulmuş ve bugün yalnızca cami kısmı ayakta kalabilmiştir.
Kültürel ve Sanatsal Değer
Kurşunlu Camii, yoğun biçimde Selçuklu mimarisi örneklerinin görüldüğü Kayseri’de, Osmanlı klasik mimarisinin nadir bir temsilcisi olarak öne çıkar. Yapının sade ve zarif iç mekân düzeni, dönemin estetik anlayışını yansıtırken, kullanılan kaliteli yapı malzemeleri ve işçilik, Mimar Sinan’ın ileri yaştaki ustalığını da gözler önüne serer.