Kazan kavurması, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 20 Eylül 2022 tarihinde tescil edilmiş ve 1225 numara ile sicile kaydedilmiş, Ankara ilinin Kahramankazan ilçesine özgü bir mahreç işaretli yemektir. Tescil ettireni Kahramankazan Belediyesi olan bu ürün, dana eti, kuru soğan, katı yağ ve tuz kullanılarak üretilen, yöre mutfak kültüründe köklü bir geçmişe ve öneme sahip olan yumuşak yapılı bir kavurma çeşididir.

Ürün Özellikleri

Kazan kavurması, dana etinin kol kısmından elde edilen, sinirleri ve yağları temizlenmiş et, kuru soğan, katı yağ ve tuzdan oluşur. Ürünün içeriğinde baharat dahil olmak üzere herhangi bir katkı maddesi bulunmaz. Üretimde kullanılan et, 1,5-2 yaş aralığındaki danalardan temin edilir ve şoklama veya terbiye işlemine tabi tutulmaz. Kavurmanın üretiminde kullanılan katı yağ; tereyağı, margarin veya kemik suyunun kaynatılmasıyla elde edilen yağlardan biridir. Standart porsiyon miktarı 150 gramdır.

Üretim Metodu

Kazan kavurması üretiminde kullanılan et, coğrafi sınırda (Kahramankazan) yetişen ve bölgenin kendine özgü otlarıyla beslenen 1,5-2 yaşındaki danalardan elde edilir.

1. Dananın kol kısmından elde edilen kemiksiz et, 0∘C ile 4∘C arasındaki sıcaklıkta 1-2 gün buzdolabında dinlendirilir.
2. Dinlendirilen etin siniri ve varsa yağı alınır; ete şoklama veya terbiye uygulanmaz.
3. Ürünün içeriğinde %8-10 oranında kuru soğan ve %8-10 oranında katı yağ bulunur. Yağ olarak tereyağı, margarin veya kemik suyunun kaynatılmasıyla elde edilen yağ kullanılır. Tuz miktarı bir porsiyon (150 g) için 5-10 g arasındadır.
4. Kuşbaşı şeklinde doğranan et, kuru soğan ve katı yağ ile birlikte tencereye konulur.
5. Karışım, gıda ile temasa uygun tahta kaşık ile 1-2 dakikada bir karıştırılarak kısık ateşte 3-4 saat pişirilir.
6. Kavurma, kendi suyunda yavaşça pişer; içine baharat dahil katkı maddesi veya su eklenmez, ayrıca kavurmanın suyu da alınmaz.
7. Pişme süresine, etin yumuşaklığına etki etmesi nedeniyle dikkat edilir.
8. Pişirme işlemi tamamlandıktan sonra kavurma, yaklaşık 30 dakika dinlendirilir ve sıcak olarak servis edilir.

Coğrafi Sınır

Kazan kavurmasının coğrafi sınırı Ankara ili Kahramankazan ilçesidir. Ürünün geçmişinin eskiye dayanması, yöre mutfak kültüründeki önemi ve üretiminde kullanılan etin coğrafi sınırda beslenen hayvanlardan elde edilmesi nedeniyle, Kazan kavurmasının tüm üretim aşamalarının bu coğrafi sınır içerisinde gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Denetim

Kazan kavurması mahreç işaretinin denetimi, Kahramankazan Belediyesinin koordinasyonunda, Kahramankazan Belediyesi ile Kahramankazan İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğünden konusunda uzman birer kişinin katılımıyla oluşan en az 2 kişilik denetim mercii tarafından yürütülür. Denetimler, yılda en az bir kere olmak üzere düzenli olarak, ayrıca şikâyet üzerine veya gerekli görülen hallerde her zaman gerçekleştirilir. Yapılan denetimler raporlanarak düzenli olarak Türk Patent ve Marka Kurumuna sunulur.

Denetim kriterleri şunlardır:

• Üretimde kullanılan etin coğrafi sınırda yetişen 1,5-2 yaşındaki danalardan elde edilmesi.
• Üretimde kullanılan bileşenlerin uygunluğu.
• Özellikle etin dinlendirilmesi, sinir ve yağının alınması ve pişirilmesi aşamaları dahil olmak üzere üretim metoduyla uyum.
• Kazan kavurması ibaresi, logosu ve mahreç işareti ambleminin kullanımının uygunluğu.