Sürat pateni, buz üzerinde özel patenlerle belirli mesafeleri en kısa sürede tamamlamayı hedefleyen bir kış sporudur. Sporcular, buz pistinde hızlarını ve teknik becerilerini kullanarak yarışır. Sürat pateni, Long Track (uzun kulvar) ve Short Track (kısa kulvar) olmak üzere iki temel branşa ayrılmaktadır.
Short Track Nedir?
Short Track, dairesel bir pistte (genellikle 111,12 metrelik) birçok sporcunun aynı anda yarıştığı bir sürat pateni türüdür. Yarışlar kapalı pistlerde yapılır ve sporcuların viraj dönüşleri, denge, hız kontrolü ve stratejik geçişleri öne çıkar.

Sürat Pateni (T.C. Erzurum Valiliği)
Pist ve Ekipman Özellikleri
- Pist Uzunluğu: 111,12 metre (Uluslararası Buz Hokeyi sahası içinde kuruludur.)
- Zemin: Buz
- Paten: Uzun ve kavisli bıçaklara sahip özel ayakkabılar kullanılır.
- Kask, eldiven, dizlik ve kesilmeye dayanıklı giysiler zorunludur. Sporcuların kayarken yana eğilerek viraj almaları, temas olasılığını artırır. Bu nedenle kural ihlalleri dikkatle izlenir.

Sürat Pateni (T.C. Erzurum Valiliği)
Yarış Kategorileri
- Bireysel yarışlar: 500 m, 1000 m, 1500 m
- Bayrak yarışı: Kadınlar (3000 m), Erkekler (5000 m), Karışık (2000 m)
- Elemeli sistem: Sporcular sıralama turlarında yarışarak çeyrek final, yarı final ve finale kalmaya çalışır.
Fiziksel ve Psikolojik Yetenekler
Short Track sporcularında şu özellikler aranır:
- Yüksek anaerobik kapasite
- Patlayıcı kuvvet ve alt ekstremite dayanıklılığı
- Statik ve dinamik denge
- Hızlı karar verme ve refleks
- Nöro-psikolojik uyum ve stratejik planlama becerisi
Performans Ölçümü ve Testler
Sporcuların gelişimi aşağıdaki testlerle izlenmektedir:
- Vücut kompozisyon analizi
- Sıçrama testi
- Statik ve dinamik denge testleri
- Alt ekstremite kuvvet ve güç testleri
- Anaerobik kapasite ölçümleri
- EEG ve fNIRS gibi teknolojilerle nöro-psikolojik değerlendirmeler. Bu testler, antrenman programlarının kişiselleştirilmesi ve sakatlık risklerinin önceden belirlenmesi için kullanılmaktadır.

Sürat Pateni (T.C. Erzurum Valiliği)
Türkiye'de Short Track Gelişimi
Türkiye’de sürat pateni, Türkiye Buz Pateni Federasyonu çatısı altında yürütülmektedir. Short Track Milli Takımı, altyapı kampları ve elit sporcu yetiştirme programları aracılığıyla gelişmektedir.
2022 Kış Olimpiyatları’nda Furkan Akar, erkekler 1000 metre yarışında 6. olarak, Türkiye'nin kış olimpat tarihindeki en iyi derecesini elde etmiştir.
Bu başarı sonrası takım içi rekabet artmış ve sporcuların motivasyonu yükselmiştir. Milli takım kampları, Kocaeli Körfez Yarış Pisti, atletizm pistleri ve fitness salonları gibi farklı zeminlerde kondisyonel yüklemelerle desteklenmektedir.
Ayrıca, Atatürk Üniversitesi Spor Bilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi, sporcuların fizyolojik ve psikolojik testlerinin yapıldığı bilimsel bir altyapı sunmaktadır. Merkezde nöro-geribildirim, biyogeribildirim ve sakatlık risk haritası gibi ileri düzey hizmetler verilmektedir.
Uluslararası Organizasyonlar ve Müsabakalar
Short Track sporcuları aşağıdaki uluslararası organizasyonlara katılmaktadır:
- ISU Dünya Kupası
- Avrupa Şampiyonası
- Dünya Şampiyonası
- Avrupa Gençlik Olimpik Kış Festivali (EYOF)
- Kış Olimpiyat Oyunları
Sürat pateni, fiziksel dayanıklılık ve teknik yeterliliğin yanı sıra stratejik düşünme, hızlı karar verme ve mental dayanıklılık gerektiren bir kış sporudur. Türkiye, genç sporculara yönelik kamplar, bilimsel test altyapısı ve başarılı milli sporcular aracılığıyla bu alandaki gelişimini sürdürmektedir.


