Konya etli yaprak sarması, 20.08.2021 tarihinde Konya Büyükşehir Belediyesi başvurusuyla tescil edilmiş bir yemektir. Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 859 tescil numarası ile mahreç işareti olarak coğrafi işaret statüsü kazanmıştır. Ürün, "Yemekler ve çorbalar" ürün grubu altında sınıflandırılmıştır.
Ürün Özellikleri
Konya etli yaprak sarması, taze veya salamura asma yapraklarının özel bir harç ile sarılmasıyla üretilir. İç harcı kıyma, ince bulgur (düğü), pirinç, soğan, domates ve baharatlar içerir. Pişirme aşamasında tereyağı kullanılır. Ürünün en belirgin ayırt edici özelliği, sarmaların "serçe parmağının baş boğumu" büyüklüğünde, yani çok küçük boyutlarda hazırlanmasıdır. Bu sarma tekniği ustalık gerektirmektedir. Ürünün Konya ili ile coğrafi bir ün bağı bulunmaktadır.
Üretim Metodu
Üretim süreci, iç harcın hazırlanması, yaprakların hazırlanması, sarma işlemi ve pişirme aşamalarından oluşur.
- İç Harcın Hazırlanması: Yağlı kıyma (dana döş veya koyun eti karışık olabilir), ince doğranmış soğan, ince bulgur, pirinç, tuz, karabiber, su ve ince doğranmış domates karıştırılarak yoğurulur.
- Yaprakların Hazırlanması: Taze asma yaprağı kullanılacaksa, kaynar suda yaklaşık 3 dakika kadar renkleri hafifçe değişene dek bekletilir ve süzülür. Eğer salamura yaprak kullanılacaksa, tuzunun giderilmesi için bir gece önceden soğuk suya konulur ve bu su 4-5 kez değiştirilir.
- Sarma İşlemi: Hazırlanan yaprakların sapları kesilir. İçine iç harç konularak yapraklar serçe parmağının baş boğumu büyüklüğünde sarılır.
- Pişirme ve Servis: Tencerenin tabanına, yemeğin dibinin tutmasını önlemek amacıyla bir sıra boş asma yaprağı serilir. Sarmalar tencereye sıra sıra dizilir. Üzerine et suyu, limon suyu ve parçalar halinde tereyağı ilave edilir. Sarmaların pişerken açılmaması için üzerlerine bir tabak kapatılır. Tencere önce yüksek ateşte kaynamaya bırakılır, kaynadıktan sonra çok kısık ateşte 35-40 dakika pişirilir. Pişirme sonrası kapak kapalı olarak 15 dakika demlendirilir ve sıcak olarak servis edilir.
Coğrafi Sınır ve Denetim
Ürünün coğrafi sınırı Konya ilinin idari sınırlarıdır. Konya etli yaprak sarması, coğrafi sınır ile eskiye dayanan bir üne sahiptir. Ürünün tüm üretim aşamaları, belirtilen bu coğrafi sınır içerisinde gerçekleştirilmek zorundadır.
Denetim işlemleri Konya Büyükşehir Belediyesi koordinatörlüğünde gerçekleştirilir. Denetim mercii; Konya Büyükşehir Belediyesi Sağlık ve Sosyal Hizmetler Dairesi, Konya İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, Konya Gastronomi ve Turizmciler Derneği ve Necmettin Erbakan Üniversitesi Turizm Fakültesi'nden konuda uzman en az birer kişinin katılımıyla, toplamda en az üç kişiden oluşur.
Denetimler düzenli olarak yılda bir kez, ayrıca şikâyet halinde veya gerekli görülen durumlarda her zaman yapılabilir. Denetimlerde, üretimde kullanılan malzemelerin uygunluğu, üretim metoduna bağlılık ve "Konya Etli Yaprak Sarması" ibaresi ile mahreç işareti ambleminin doğru kullanımı kontrol edilir.
