KÜRE LogoKÜRE Logo
Küpeşte (Sözlük)
fav gif
Kaydet
kure star outline

Küpeşte (Sözlük)

1.
Merdiven korkuluklarının üst kısmına yerleştirilen ve el dayama ya da tutunma amacı taşıyan yapı elemanı."Merdivenin küpeşte kısmı ahşap oyma işçiliği ile süslenmişti."
İsim
2.
Gemilerde, güverte hizasında yer alan ve borda kaplamalarının en üst kısmını oluşturan, genellikle ıskarmoz bağlarına tutturulan dikmelerin dış yüzeyine kaplanan siper (Denizcilik).""Adam yüze yüze geldi ve bir maymun çevikliğiyle küpeşteye tırmanıp güverteye atıldı." - Halikarnas Balıkçısı"
İsim

İşaret Dili

k gifK
ü gifü
p gifp
e gife
ş gifş
t gift
e gife
( gif(
s gifS
ö gifö
z gifz
l gifl
ü gifü
k gifk
) gif)

Tanım

Küpeşte, isim

  1. Merdiven korkuluklarının üst kısmına yerleştirilen ve el dayama ya da tutunma amacı taşıyan yapı elemanı.
  2. Gemilerde, güverte hizasında yer alan ve borda kaplamalarının en üst kısmını oluşturan, genellikle ıskarmoz bağlarına tutturulan dikmelerin dış yüzeyine kaplanan siper (Denizcilik).

Köken

İtalyanca coperta (güverte) kelimesinden ya da Rumca küpe’şte kelimesinden Türkçeye geçtiği düşünülmektedir. Osmanlı döneminde Akdeniz'deki denizcilik faaliyetleri ve çok dilli denizcilik terminolojisi nedeniyle, bu tür terimlerin Türkçe, Rumca ve İtalyanca arasında karşılıklı etkileşimle kullanıldığı bilinmektedir. 

Kullanım Alanları

  • Mimarlık: Merdiven korkuluklarında, balkonlarda veya pencere kenarlarında hem işlevsel hem de estetik amaçlarla kullanılır.
  • Denizcilik: Gemilerde siperlik ve güvenlik amacıyla kullanılır.

Örnek Cümleler

  • "Adam yüze yüze geldi ve bir maymun çevikliğiyle küpeşteye tırmanıp güverteye atıldı." - Halikarnas Balıkçısı【1】 
  • “Merdivenin küpeşte kısmı ahşap oyma işçiliği ile süslenmişti.”

İlgili Terimler

  • Korkuluk


Merdiven küpeştesi (Fotoğraf: Zhangliams, pixabay.com)


Merdiven küpeştesi (Fotoğraf: BeJan, pixabay.com)


Yat küpeştesi (Fotoğraf: inter60, pixabay.com)

Kaynakça

Admin. "Küpeşte ve Tırabzan Nedir?" İnsapedia. Son Erişim: 11 Ocak 2025. https://insapedia.com/kupeste-ve-tirabzan-nedir/ 


Asude, Aydın. "Mimarlık sözlüğünde küpeşte." Arkitekt. Son Erişim: 11 Ocak 2025.https://www.gzt.com/foto-galeri/arkitekt/mimarlik-sozlugunde-kupeste-2025368  


BeJan (4 Ağustos 2021). Merdiven, Mimari, Yapı görseli [JPG]. Pixabay. Erişim adresi: https://pixabay.com/tr/photos/merdiven-mimari-yap%C4%B1-somut-g%C3%B6lge-6517488/ 


inter60 (2 Temmuz 2020). Yat, Doğa, Motor görseli [JPG]. Pixabay. Erişim adresi: https://pixabay.com/tr/photos/yat-motor-yat-liman%C4%B1-5357608/ 


Nişanyan Sözlük. 2019. “küpeşte.” Çağdaş Türkçenin Etimolojisi. Erişim 11 Ocak 2025. https://www.nisanyansozluk.com/kelime/k%C3%BCpe%C5%9Fte  


Türk Dil Kurumu. 2024. "küpeşte." Güncel Türkçe Sözlük. Erişim 11 Ocak 2025. https://sozluk.gov.tr/?ara=denizlik


Zhangliams (22 Kasım 2022). Ev, Oturma odası, Merdiven [JPG]. Pixabay. Erişim adresi: https://pixabay.com/tr/photos/ev-oturma-odas%C4%B1-merdiven-d%C3%B6%C5%9Femek-7609267/ 


Dipnot

[1]

Türk Dil Kurumu, 2024, “küpeşte," Güncel Türkçe Sözlük, erişim 11 Ocak 2025, https://sozluk.gov.tr

Sen de Değerlendir!

0 Değerlendirme

Yazar Bilgileri

Avatar
Ana YazarNazlı Kemerkaya11 Ocak 2025 09:59

Etiketler

KÜRE'ye Sor