Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP), işletmelerin stratejik hedefleri doğrultusunda müşteri taleplerini karşılamak ve farklı coğrafi bölgelerde konumlanmış tedarik, üretim, dağıtım ve mali kaynakları en etkin ve verimli biçimde planlamak, koordine etmek ve kontrol etmek amacıyla kullanılan kapsamlı bir yazılım sistemidir. Bu sistemler, bir işletmenin satın alma, üretim, stok yönetimi, muhasebe, finans, kalite yönetimi, insan kaynakları, satış ve lojistik gibi tüm fonksiyonlarını tek bir entegre veri tabanında toplayarak, tüm kuruma ve ilgili kullanıcılara bilgi akışı sağlar. Temel amacı, işletmelerin tüm faaliyetlerini entegre bir biçimde yöneterek verimliliği artırmak ve maliyetleri azaltmaktır.

ERP, farklı sektörlerdeki (telekomünikasyon, perakende, medya, sağlık, kamu vb.) tüm faaliyet birimlerini (satış sonrası servis, bakım, onarım, insan kaynakları vb.) kapsayan ve şirketlerdeki tüm bilgi akışının entegrasyonunu sağlayan ticari yazılımlar olarak tanımlanır. Sistem, bir şirketin finans, üretim, satın alma, satış, lojistik ve insan kaynakları gibi tüm fonksiyonlarını tek bir veri tabanı üzerinden birbirine bağlayan bir yazılım programları bütünüdür. "Kurumsal" ifadesi, bu sistemlerin belirli bir hizmet veya ürün üretimine yönelik kurumların tüm fonksiyonlarını içermesinden kaynaklanır. ERP kavramına üç farklı açıdan yaklaşılabilir:

1. Ticari Yazılım: Bilgisayar yazılımı şeklinde alınıp satılabilen bir ticari maldır.
2. Gelişim Aracı: Bir kurumun tüm süreç ve verilerini tek bir geniş kapsamlı ve bütünleşik yapı altında toplayan bir gelişim aracıdır.
3. Altyapı Öğesi: İş süreçlerine çözümler sunan bir altyapının anahtar öğesidir.

Gelişimi

ERP'nin kökenleri 1960'lı yıllara, geleneksel stoklama yöntemlerinin kullanıldığı döneme dayanmaktadır.

• 1970'ler - Malzeme Gereksinim Planlaması (MRP): Seri üretime yönelimle birlikte hammadde ve malzeme tedarikindeki sorunları çözmek amacıyla Malzeme Gereksinim Planlaması (MRP) ortaya çıkmıştır. MRP, ana üretim programındaki mamulleri ayrıntılı bileşen gereksinimlerine ayıran bir sistemdir. Temel hedefleri arasında stok yatırımlarının azaltılması, iş akışının iyileştirilmesi ve müşteri hizmetlerinin geliştirilmesi bulunur.

• 1970'lerin Sonu - Üretim Kaynakları Planlaması (MRP II): Pazarda müşteri odaklı üretime geçişle birlikte MRP yetersiz kalmış ve Üretim Kaynakları Planlaması (MRP II) yaklaşımı geliştirilmiştir. MRP II, satış planlama, kapasite yönetimi ve çizelgeleme gibi işlevleri MRP sistemlerine ekleyerek, işletmedeki tüm faaliyetleri tek bir veri tabanı kullanarak koordine etmiştir.

• 1990'lar - Kurumsal Kaynak Planlaması (ERP): 1990'ların başında, küreselleşmenin getirdiği entegrasyon gereksinimiyle birlikte, MRP II'yi aşan ve finans, insan kaynakları, dağıtım gibi birçok işletme fonksiyonunu da kapsayan entegre sistemlere ihtiyaç duyulmuştur. Bilgisayarla Bütünleşik Üretim (CIM) ve Dağıtım Kaynakları Planlama (DRP) sistemlerinin gelişimi de ERP yazılımlarını gündeme getirmiştir. ERP, sadece üretim değil, aynı zamanda hizmet sektörüne de hizmet verebilen bütünleşik bir kurumsal çözümdür.

• ERP II: Günümüzde ERP sistemleri, Müşteri İlişkileri Yönetimi (CRM), Tedarik Zinciri Yönetimi (SCM) ve İşletme Zekâsı (BI) kavramlarının entegrasyonu ile ERP II kavramına doğru genişlemektedir.

Kullanım Amacı ve Temel Özellikleri

ERP sistemlerinin temel kullanım amacı, muhasebe, finans, satış-dağıtım, üretim planlama, stok yönetimi, satın alma, üretim, pazarlama, kalite yönetimi, insan kaynakları ve bakım-onarım yönetimi gibi fonksiyonlar arasındaki işbirliğini ve etkileşimi sağlamak ve geliştirmektir. Bu sistemler, ürün maliyetini azaltma ve karlılığı artırma hedeflerini de taşır. ERP yazılımlarının genel özellikleri şunlardır:

• Standart ve Özelleştirilebilir Yapı: Tüm sektörleri hedef alan standart yazılım paketleridir ve kurulum esnasında kurumun özel gereksinimlerine göre özelleştirilebilirler.

• Uygulama Yazılımı: Bir veri tabanı yönetim yazılımı, ara katman yazılımı (middleware) veya bir işletim sisteminden ziyade bir uygulama yazılımıdır.

• Bütünleşik Veri Tabanı: Hem ana verileri hem de iş süreçlerine ait verileri tutan bütünleşik bir veri tabanına sahiptir.

• İş Süreçleri Çözümleri: Temel iş süreçleri hakkında çözüm önerileri sunar ve yüksek oranda işlevsel bir yapıya sahiptir.

• Küresel Kullanım ve Yerel Uyumluluk: Dünya genelinde, ülkelerden ve bölgelerden bağımsız çözümler sunmak üzere tasarlanmıştır, ancak ülkesel gereksinimlere (muhasebe işlemleri, özel belgeler, insan kaynakları yönetimi vb.) uygun işlevsellikleri de yerine getirir.

• Tekrar Eden Süreç Desteği: Tedarik yönetimi, sipariş yönetimi ve ödeme işlemleri gibi tekrar eden ve sürekli olan iş süreçlerini destekler.

• Modüler Yapı: İşletmenin çeşitli iş faaliyetlerini ele alan birçok yazılım bileşenini (modülünü) tek bir veri tabanı altında çalıştırır. Bu modüler yapı, kurumların gereksinimlerine göre ilgili bileşenleri bünyelerine entegre etmelerini sağlar. Modüller bağımsız kurulabilse de, bütünleşik bir yapı içinde işlevlerini yerine getirirler.