Lahmacun, Orta Doğu ve Akdeniz mutfağının sevilen yemeklerinden biridir. İnce açılmış hamur üzerine kıyma, soğan, maydanoz, sarımsak, domates, biber ve baharatların karışımından oluşan bir harcın yayılması ve kısa sürede yüksek sıcaklıklı fırında pişirilmesiyle hazırlanır. Avrupa’da “Türk pizzası” olarak adlandırılsa da lahmacunun kökeni ve yapılış tarzı, onu diğer hamur işi yemeklerden ayırt etmektedir.

Lahmacunun Tarihçesi

Lahmacunun tarihinin yüzyıllar öncesine dayanmakta olduğu düşünülmektedir. Mezopotamya’da bulunan arkeolojik kalıntılar, ekmek benzeri hamurların üzerine çeşitli malzemelerin yayılarak pişirildiğine dair kanıtlar sunmaktadır. Antik Dönem’den itibaren, bu tarz yemeklerin Osmanlı mutfağı ve Arap mutfağı gibi çeşitli kültürler üzerinde etkili olduğu görülmüştür.

Modern anlamda lahmacunun özellikle Gaziantep, Şanlıurfa ve Adana gibi Türkiye’nin güneydoğu bölgelerinde yaygınlaştığı ve buradan dünyanın diğer bölgelerine taşındığı bilinmektedir. Çoğu zaman “halk yemeği” olarak kabul edilen lahmacun, sıkça düğün, bayram gibi özel günlerde veya gündelik günlerde tercih edilmiştir.

Lahmacunun Yapılışı

Lahmacunun yapımında çıtır ve ince hamurun doğru şekilde açılması ve harcın dengeli bir şekilde dağıtılması önemlidir.

Geleneksel lahmacun tarifi şu şekilde özetlenebilir:

• Hamur Hazırlama: Un, su, tuz ve maya ile yoğrulan hamur, dinlenmeye bırakılır.
• Harcın Hazırlanması: Kıyma, ince doğranmış soğan, domates, sarımsak, biber ve maydanoz karıştırılır. Baharat olarak karabiber, pul biber ve kimyon eklenir.
• Pişirme: Dinlendirilmiş hamur ince bir şekilde açılarak üzerine harç yayılır ve lahmacun odun fırınında kısa sürede pişirilir.

^{Fırında lahmacun. (AA)}

Bölgesel Farklılıklar

Gaziantep ve Şanlıurfa, lahmacunun yapımında farklılıklar gösterir. Gaziantep lahmacununda maydanoz, domates, et, biber ve sarımsak tercih edilirken, Şanlıurfa lahmacununda ağırlıklı olarak soğan kullanılır. Ayrıca, Şanlıurfa lahmacunu daha yuvarlak, Gaziantep lahmacunu ise oval şekilde yapılır .

Besin Değeri

Lahmacun, besin değeri açısından dengeli bir yiyecektir. Kıyma, protein ve demir sağlarken; domates, biber ve maydanoz C vitamini ve antioksidanlar içerir. Ancak lahmacunun kalori içeriği, yağ oranı ve porsiyon büyüklüğü dikkate alınarak tüketilmelidir.

Kültürel Önemi

Lahmacun, Türkiye’de ve Orta Doğu’da sadece bir yemek değil, aynı zamanda sosyalleşme aracıdır. Sokak lezzetlerinden biri olarak öne çıkan lahmacun, lokantalarda ve sokak tezgâhlarında satılmakta ve genellikle ayran ile birlikte servis edilmektedir. Özellikle yurtdışındaki Türk göçmen topluluklarının da tüketimiyle lahmacun, uluslararası bir şöhret kazanmıştır.