Levator Scapulae Kası, boynun arka-yan bölgesinde yer alan ve kürek kemiğinin (scapula) yükselmesinden sorumlu olan bir kastır. Trapezius kasının altında bulunur ve omuz stabilizasyonunda önemli rol oynar.
Anatomik Yapı
Morfoloji ve Bağlantı Noktaları
Levator Scapulae Kası, boynun arka-yan bölgesinde yer alan uzun ve dar bir kastır. Scapulayı yukarı kaldırmaya yardımcı olur. Boynun derininde trapezius ve sternokleidomastoid kaslarının altında konumlanır. Bu anatomik yerleşim sayesinde baş ve boyun hareketlerine katkı sağlarken, omuz kuşağının stabilitesinde de önemli bir rol üstlenir. Kas, C1-C4 servikal omurların transvers çıkıntılarının posterior tüberküllerinden orijin alır ve scapulanın margo medialisinin üst kısmına tutunur. Bu bağlantılar sayesinde hem scapula hem de boyun üzerinde kuvvet oluşturur ve kasılmaları ile omuzun farklı hareketlerine destek verir.
Embriyolojik Köken ve Sınıflandırma
Levator Scapulae Kası, embriyolojik olarak paraaksiyel mezodermden gelişen servikal miyotomlardan kaynaklanır. Fonksiyonel olarak omuz kuşağı kasları arasında yer alır ve aksiyal iskelet ile appendiküler iskelet arasındaki hareketlere destek verir. Gelişimsel olarak trapezius ve sternokleidomastoid kasları ile yakın ilişkidedir.
Sinir İnnervasyonu ve Vasküler Beslenme
Kasın primer sinir innervasyonu nervus dorsalis scapulae (C5) tarafından sağlanır; ayrıca C3-C4 spinal sinirlerinden ek dallar alabilir. Nervus accessorius (kranial sinir XI) kasın üzerinden geçmesine rağmen doğrudan innervasyon sağlamaz. Vasküler beslenme transvers servikal arter ve dorsal scapular arter ile gerçekleşir.
Fonksiyon ve Klinik İlişkiler
Levator Scapulae Kası, skapulayı yukarı çekerek omuz silkme ve yük taşıma gibi hareketlerde aktif rol oynar. Omuz sabitken boynu aynı tarafa doğru eğer (ipsilateral fleksiyon) ve glenoid fossanın aşağı rotasyonuna katkıda bulunur. Boyun ile omuz arasında kuvvet iletimini sağlayarak postüral dengeye yardımcı olur. Klinik açıdan, özellikle masa başı çalışma veya tekrarlayan omuz hareketlerine bağlı olarak gelişen aşırı kullanım durumlarında “levator scapula sendromu” adı verilen kas spazmı ve ağrı tablosu ortaya çıkabilir. Ayrıca, kasla yakın ilişkili olan aksesuar sinir (n. accessorius), boyun cerrahilerinde dikkatle korunması gereken anatomik yapılardandır. Kasın zayıflığı ya da disfonksiyonu, omuz asimetrisi ve postüral bozukluklara yol açabilir. Bu yönleriyle levator scapulae, fonksiyonel ve klinik değerlendirmelerde önem taşıyan bir kastır.
