Köken

Manav kelimesinin kökeni kesin olarak bilinmemekle birlikte, Batı Anadolu’da yerleşik hayata erken geçen ve sebze-meyve tarımıyla uğraşan bir Türk topluluğunu ifade eden Manav etnoniminden türemiş olabileceği düşünülmektedir. Bu bağlamda kelime, göçebe olmayan, yerli halk anlamında kullanılmış ve zamanla meyve-sebze satıcısı ya da bu ürünlerin satıldığı yer anlamına evrilmiştir. Ancak kelimenin bu topluluk adıyla bağlantısı kesinlik taşımamaktadır. Günümüzde hem satıcıyı hem de dükkânı tanımlayan yerleşik bir terimdir.

Kullanım Alanları

• Günlük Konuşma ve Yazı Dilinde: Manav kelimesi, halk arasında en yaygın biçimiyle “meyve ve sebze satan kişi” veya “sebze-meyve dükkânı” anlamında kullanılır.
• Meslek ve Ticaret Terimlerinde: Kentsel yaşamda küçük esnaf kategorisinde yer alan bir meslek grubunu ifade eder. Pazarcı, bakkal, kasap gibi terimlerle birlikte değerlendirilir.
• Edebiyat ve Anlatı Metinlerinde: Kent yaşamı, mahalle kültürü, geçim mücadelesi gibi temaların işlendiği roman ve hikâyelerde “manav” karakteri tipik bir figür olarak yer alır.
• Toplum Bilimi ve Etnografyada (Özel İsim Olarak): “Manav” aynı zamanda Batı Anadolu’da yaşayan yerleşik bir Türk topluluğunun adı olarak etnografik çalışmalarda ve halkbilim araştırmalarında kullanılır.
• Kültürel ve Kimlik Temsili Bağlamında: Manav topluluğu, özellikle Eskişehir, Bilecik, Bursa gibi bölgelerde yerel kimlik ve aidiyetin bir unsuru olarak kullanılır.