Tanım

Mastaba, isim (Arapça: Masṭaba)

1. Eski Mısır'da, dikdörtgen bir taban üzerine inşa edilen, düz çatılı, eğimli duvarlı ve yeraltı mezar odasına sahip anıtsal mezar yapısı.

Köken

Kelime, Arapça masṭaba (tezgah) anlamına gelmektedir. Eski Mısır’da bu tür mezarların düz oturma yerine benzeyen şekli nedeniyle bu isimle anıldığı düşünülmektedir.

Kullanım Alanları

• Mimarlık: Düz bir çatıya sahip olan bu yapılar, yeraltındaki mezar odasının şaftını çevreleyen dikey ya da hafif eğimli duvarlardan oluşan alçak ve dikdörtgen tasarımlar şeklindeydi. Daha sonraki örneklerde, taş kullanılarak yapılar güçlendirilmiş ve detaylar artırılmıştır. Bu yapılar genellikle bir şapel, ölen kişiye ait bir heykel ve bazen birden fazla odadan oluşmaktaydı. Mastabalar, piramitlerin gelişiminde bir ara form olarak kabul edilir.
• Tarih ve Arkeoloji: Antik Mısır’da özellikle Erken Hanedanlık Dönemi (MÖ 3100–2686) ve Eski Krallık Dönemi'nde (MÖ 2686–2181) mezar yapıları olarak kullanılmıştır. 

Örnek Cümleler

• "Antik Mısır’da soylular ve zenginler, genellikle mastaba şeklindeki mezarlara gömülürdü.”
• "Gize Platosu’nda yer alan bazı mastabalar, piramitlerin öncüsü olarak kabul edilir.”

İlgili Terimler

• Piramit
• Mezar
• Nekropol

^{Djoser'in Basamaklı Piramidi bir mastaba örneğidir. (Fotoğraf: DEZALB, pixabay.com)}