Mudurnu bal kabaklı gözlemesi, Bolu ili Mudurnu ilçesiyle ün bağı bulunan, geleneksel üretim yöntemi ve yerel malzemeleriyle ayırt edici nitelik taşıyan bir hamur işidir. 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında mahreç işaretiyle korunmak üzere 12 Nisan 2021 tarihinde tescillenmiştir. Tescil sahibi Mudurnu Kaymakamlığıdır.
Tanım ve Ayırt Edici Özellikler
Mudurnu bal kabaklı gözlemesi, rendelenmiş bal kabağının soğanla kavrulmasıyla hazırlanan iç harcın iki yufka arasına serilerek sac veya tepsi üzerinde pişirilmesiyle elde edilir. Ürün, tatlı ve tuzlu olmak üzere iki farklı biçimde hazırlanabilir. Her iki türde de kullanılan malzemeler, Mudurnu yöresine özgü üretim alışkanlıklarını ve ustalık becerilerini yansıtır.
Tatlı versiyonunda pişmiş gözlemelerin üzerine süt, tereyağı ve/veya kaymak, ayçiçek yağı ve toz şekerle hazırlanan özel bir karışım dökülerek servis edilir. Tuzlu versiyonda ise iç harç, kavrulmuş soğan ve karabiberle tatlandırılır.
Bileşenler
Ürünün yapımında kullanılan temel bileşenler şunlardır:
- Böreklik buğday unu
- İçme suyu
- Bal kabağı (tercihen Mudurnu’da yetiştirilen)
- Kuru soğan
- Tuz
- Karabiber
- Ayçiçek yağı
- Süt
- Tereyağı ve/veya kaymak
- Beyaz toz şeker
Üretim Metodu
Hamur, buğday unu, tuz ve su ile yoğrularak orta sertlikte hazırlanır. Dinlendirilen hamur parçaları (“pazı”) oklava ile açılarak yufka haline getirilir. Tuzlu gözlemede, kavrulmuş bal kabağı ve soğan karışımı yufkalar arasına serilir; kenarları elle bastırılarak kapatılır ve sacda pişirilir. Tatlı gözlemede ise pişmiş yufkaların üzerine sütlü ve yağlı karışım dökülerek servis edilir.
Coğrafi Sınır ve Üretim Bağı
Mudurnu bal kabaklı gözlemesi, Mudurnu ilçesinde yaygın olarak geleneksel yöntemlerle üretilir. Ürünün bilinirliği, üretim tekniği ve ustalık gerektiren yapım süreci, Mudurnu ile doğrudan ün bağı kurar. Bu nedenle tüm üretim aşamaları yalnızca Mudurnu ilçesi sınırları içinde gerçekleştirilmelidir.
Denetim
Ürünün coğrafi işaret kriterlerine uygunluğunu denetlemek üzere Mudurnu Kaymakamlığı koordinasyonunda en az üç kişiden oluşan bir denetim mercii görev yapar. Bu kurulda Mudurnu İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü, Mudurnu Belediyesi ve Mudurnu Halk Eğitim Müdürlüğü temsilcileri yer alır. Denetimler yılda en az bir kez yapılır; gerektiğinde veya şikâyet üzerine ek denetimler düzenlenebilir. Denetim sonuçları Türk Patent ve Marka Kurumuna raporlanır.
