Köken

Mumya kelimesi, Türkçeye Arapça ve Farsça mūmiyā (مومیا) biçiminden geçmiş olup, iki temel anlam taşır:

1. Mumsu yapıdaki doğal bir madde: Bitüm veya zifte benzer, yer altından çıkarılan koyu renkli, reçineli ve yapışkan bir madde.

2. Tahnit edilmiş ceset: Bu tür maddelerle kurutularak veya kaplanarak çürümeye karşı korunmuş insan ya da hayvan bedeni.

Sözcüğün kökü olan Arapça ve Farsça mūmiyā, hem bu reçinemsi maddeyi hem de bu maddeyle işlenmiş cesedi ifade etmekte kullanılmıştır. Bu terim, Farsça mūm (موم) yani “bal mumu” sözcüğüyle eş kökenlidir. Mūm, geleneksel olarak hem tıpta hem de günlük yaşamda kullanılan doğal bir madde olup, buradan türeyen mūmiyā sözcüğü tarihsel olarak hem tıbbî ilaç, hem de tahnit terimi olarak anlam kazanmıştır.

Kullanım Alanları

• Arkeoloji ve Tarih: Eski Mısır, Peru gibi uygarlıklarda bulunan tahnit edilmiş bedenleri tanımlamak için (Firavun mumyası).
• Edebiyat ve Popüler Kültür: Gizem, ölümsüzlük veya lanet temalarıyla bağdaştırılan imgelerde (mumya temalı filmler).
• Etnografya ve Müze Terminolojisi: Korunmuş bedenlerin sergilendiği alanlarda nesne adı olarak.
• Tıp Tarihi: Ortaçağ'da ilaç yapımında kullanıldığı düşünülen maddelere verilen ad olarak (mumiya ilacı).
• Etimoloji ve Sözlükbilim: Farsça kökenli olup, Arapçaya ve oradan Türkçeye geçmiş olan çokanlamlı sözcük örneklerinden biri olarak.