New York Türkevi, Amerika Birleşik Devletleri’nin New York şehrinde, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Merkezi’nin tam karşısında yer alan, Türkiye Cumhuriyeti’nin diplomatik temsilciliklerine ev sahipliği yapan çok amaçlı bir gökdelendir. Mimari özellikleri, diplomatik işlevi ve kültürel sembolizmi ile öne çıkan yapı, Türkiye’nin uluslararası alandaki varlığının ve prestijinin bir simgesi olarak kabul edilmektedir.

^{Türkiye’nin New York’taki Diplomasi Simgesi Türkevi (TRT Haber)}

Tarihçe

Türkevi’nin bulunduğu arsa, 1970’lerde dönemin Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ve Dışişleri Bakanı İhsan Sabri Çağlayangil tarafından Türkiye’ye kazandırıldı. İlk Türkevi binası 1977’den 2013’e kadar Türk diplomatik misyonlarına hizmet verdi. Artan ihtiyaçlar ve yıpranma sebebiyle bina yıkılarak yerine yeni bir gökdelen inşa edilmesine karar verildi. Temel atma töreni, 18 Eylül 2017’de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla gerçekleştirildi. İnşaat, IC İçtaş İnşaat ile Amerikalı Tishman şirketinin ortaklığıyla yürütüldü ve pandemi dönemine rağmen planlanan sürede tamamlandı. Açılış töreni 20 Eylül 2021’de Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından yapıldı.

Mimari ve Teknik Özellikler

Türkevi, 171 metre yüksekliğinde ve 35 katlıdır. Binanın tasarımı ABD’li mimarlık firması Perkins Eastman tarafından yapıldı; başmimar Jonathan Stark, Türkiye’de gerçekleştirdiği incelemelerden sonra projeye son şeklini verdi.

Mimari formu, Türk kültüründe önemli bir sembol olan lale biçiminde gökyüzüne yükselmektedir. Yapıda Selçuklu ve Osmanlı mimarisinden esinlenen motifler kullanılmış, modern çizgilerle birleşen bu unsurlar New York siluetine özgün bir katkı sağlamıştır.

Binanın toplam kapalı alanı 20 bin metrekaredir. Bunun 13.500 metrekaresi ofis, 6.500 metrekaresi rezidans olarak düzenlenmiştir. Ayrıca 200 kişilik bir oditoryum, toplantı ve sergi salonları, 20 araçlık otopark ve diplomatlara ayrılan lojmanlar bulunmaktadır.

Çevre dostu bina anlayışıyla inşa edilen Türkevi, yağmur sularını depolayarak yeniden kullanıma imkân sağlayan sistemlere sahip olup “Leed Silver” yeşil bina sertifikası ile tescillenmiştir.

^{New York Türkevi (IC Holding)}

Diplomatik İşlev ve Kullanım

Türkevi’nde, Türkiye’nin BM Daimi Temsilciliği, New York Başkonsolosluğu, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Temsilciliği ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası New York Temsilciliği yer almaktadır.

Binanın açılış töreninde BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, KKTC Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ve birçok yabancı devlet başkanı hazır bulunmuştur.

Açıldığı günden bu yana Türkevi, özellikle BM Genel Kurulu haftalarında uluslararası diplomasi merkezi olarak işlev görmektedir. Burada Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Türk yetkililer, çok sayıda devlet başkanı, hükümet temsilcisi, uluslararası kuruluş yöneticisi ve iş insanı ile görüşmeler gerçekleştirmiştir. Ayrıca sosyal ve kültürel etkinliklere de ev sahipliği yapılmakta, ABD’de yaşayan Türk vatandaşları için bir buluşma noktası olarak kullanılmaktadır.

Kültürel ve Sembolik Anlam

Türkevi, sadece diplomatik bir yapı değil, aynı zamanda Türkiye’nin tarihini, kültürünü ve mimari mirasını yansıtan sembolik bir eserdir. Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından “adalet, barış ve çok taraflılığa inancın sembolü” olarak tanımlanmıştır. Laleden ilham alan tasarımı ve geleneksel motifleriyle Türkiye’nin uluslararası sahnedeki konumunu görünür kılmaktadır.

Binanın konumu, BM Genel Merkezi’nin tam karşısında bulunması sebebiyle, Türkiye’nin küresel diplomasideki rolünü ve etkinliğini pekiştiren bir unsur olarak değerlendirilmektedir.