NGAD (Next Generation Air Dominance), ABD Hava Kuvvetleri'nin gelecekteki hava üstünlüğü için geliştirdiği altıncı nesil savaş uçağı projesinin adıdır. Bu proje, mevcut F-22 Raptor'un yerini alacak olan F-47 savaş uçağını ve buna eşlik edecek çeşitli otonom insansız hava araçlarını (collaborative combat aircraft, CCA) içeren bir "sistem ailesi" olarak tanımlanmaktadır.
NGAD Konsepti (Kredi: Ensonhaber.com)
NGAD Konsepti
NGAD konsepti, yalnızca yeni bir savaş uçağından ibaret değildir; bunun ötesinde, gelişmiş sensörler, silah sistemleri ve diğer ileri teknolojilerle donatılmış, uydu ve diğer hava platformlarıyla entegre çalışabilecek bir sistem ağıdır. NGAD'ın temel bileşenlerinden biri olan F-47, görünmez denilebilecek seviyede gelişmiş gizlilik teknolojilerine sahip olacak ve hız, manevra kabiliyeti ve silah taşıma kapasitesi açısından önceki nesil uçaklardan çok daha ileri seviyede tasarlanmıştır. Bu savaş uçağının CCA adı verilen otonom drone'larla birlikte görev yapması planlanmaktadır. CCA'ların keşif, saldırı, elektronik harp ve yemleme görevlerini üstlenmesi öngörülmektedir. Bu insansız hava araçlarının düşük maliyetli olması ve yapay zeka destekli yazılım ile yönetilmesi hedeflenmektedir. NGAD uçaklarının motorları ise "NGAP (Next Generation Adaptive Propulsion)" adı verilen ve duruma göre en uygun itki ve verimlilik moduna geçebilen adaptif motorlarla donatılacaktır.
NGAD Konsepti F-47 Savaş Uçağı Tasarımı (Kredi: March Air Reserve Base)
NGAD Öncesi Konsept Çalışmaları
NGAD öncesinde ABD Hava Kuvvetleri'nin gelecekteki hava üstünlüğünü sağlamak amacıyla çeşitli projeler geliştirilmiştir.
ATF (Advanced Tactical Fighter) Programı
Amaç: 1980'lerin başında başlatılan ATF programı, Soğuk Savaş dönemi bağlamında Sovyet uçaklarına karşı hava üstünlüğü sağlamak amacıyla geliştirilmiştir.
Sonuç: Program kapsamında Lockheed Martin tarafından geliştirilen F-22 Raptor, 2005 yılında hizmete girmiştir. F-22, yüksek manevra kabiliyeti, gelişmiş radar sistemleri ve düşük görünürlük özellikleriyle tanınmaktadır.
JSF (Joint Strike Fighter) Programı
Amaç: 1990'larda başlatılan bu program, ABD Hava Kuvvetleri, Deniz Kuvvetleri ve Deniz Piyadeleri için ortak bir platform geliştirmeyi hedeflemiştir.
Sonuç: Program sonucunda F-35 Lightning II tasarlanmış ve çok amaçlı bir savaş uçağı olarak üretildi. F-35, farklı varyantlarıyla dünya genelinde birçok ülkenin envanterine girmiştir.
PCA (Penetrating Counter-Air) Konsepti
Amaç: 2010'larda gündeme gelen bu konsept, özellikle Pasifik bölgesinde uzun menzilli hava üstünlüğü sağlamak amacıyla tasarlanmıştır. PCA, NGAD'ın temel taşlarından biri olarak kabul edilmekte olup daha fazla gizlilik, uzun menzil ve gelişmiş sensör sistemleriyle dikkat çekmektedir.
LRS-B (Long Range Strike Bomber) Programı
Amaç: Uzun menzilli stratejik bombardıman uçaklarının geliştirilmesi amacıyla başlatılan bu program, ABD'nin uzun menzilli saldırı kapasitesini güçlendirmeyi hedeflemiştir.
Bu projeler, Next Generation Air Dominance (NGAD) Programı'nın gelişiminde önemli bir rol oynamış ve hava hakimiyeti için gerekli teknolojik altyapının oluşturulmasına katkı sağlamıştır. NGAD, önceki projelerden edinilen deneyim ve teknolojileri daha ileri bir düzeye taşıyarak kapsamlı bir hava savunma sistemi oluşturmayı hedeflemektedir.
Dünyanın Diğer Ülkelerindeki Benzer Çalışmalar
Dünyanın diğer bölgelerinde, ABD'nin Next Generation Air Dominance (NGAD) Programı gibi hava üstünlüğü sağlayan ve hava savunma sistemlerini geliştiren bazı benzer projeler ve konseptler bulunmaktadır.
Rusya - Su-57 ve PAK DA (Perspective Aviation Complex for Long-Range Aviation)
Rusya, Su-57 çok amaçlı savaş uçağını geliştirmekte ve aynı zamanda uzun menzilli stratejik bombardıman uçağı olan PAK DA'yı tasarlamaktadır. Bu projeler, Rusya'nın hava üstünlüğünü sağlamak için geliştirilen modern savaş uçaklarını kapsamaktadır.
Su-57 Savaş Uçağı (Kredi: Top War)
Çin - J-20 ve J-31
Çin, hava üstünlüğü sağlayan bir savaş uçağı olarak J-20'yi geliştirmiştir. Ayrıca, Çin'in daha fazla gizlilik ve yüksek manevra kabiliyeti sunan J-31 adlı uçağı da bulunmaktadır. Bu projeler, Çin'in hava kuvvetlerini modernize etme ve bölgesel hava hakimiyetini güçlendirme amacını taşımaktadır.
J-20 Savaş Uçağı (Kredi: Defense Update)
Birleşik Krallık - Tempest Programı
Birleşik Krallık, 2030'lar için yeni bir savaş uçağı geliştirme projesi olan Tempest programını başlatmıştır. Tempest, ileri düzeyde hava savunma sistemlerine sahip, yapay zeka tabanlı bir platform olarak tasarlanmakta ve Birleşik Krallık'ın hava üstünlüğü hedeflerine yönelik bir proje olarak öne çıkmaktadır.
Tempest Programı (Kredi: Sanayi Gazetesi)
Fransa - Future Combat Air System (FCAS) Programı
Fransa, Almanya ve İspanya ile birlikte, 2040'lara kadar geliştirilmesi planlanan Future Combat Air System (FCAS) programını yürütmektedir. Bu program, hem savaş uçaklarını hem de otonom hava araçlarını içeren bir sistem geliştirmeyi hedeflemektedir ve Avrupa'nın hava savunma sistemlerini güçlendirmeyi amaçlamaktadır.
Future Combat Air System (Kredi: En Son Haber)
Hindistan - AMCA (Advanced Medium Combat Aircraft)
Hindistan, kendi yerli savaş uçağını geliştirme sürecindedir. AMCA, Hindistan Hava Kuvvetleri için tasarlanan ve beşinci nesil savaş uçağı özelliklerine sahip bir platformdur. AMCA, Hindistan'ın hava savunma kabiliyetlerini artırmayı amaçlayan önemli bir projedir.
Advanced Medium Combat Aircraft (Kredi: NBT Times)
Japonya - F-X Programı
Japonya, 2030'lar için yeni nesil bir savaş uçağı geliştirmek üzere F-X programını başlatmıştır. Bu proje, Japonya'nın hava savunmasını güçlendirmeye yönelik olarak tasarlanmış ve beşinci nesil özelliklere sahip olması hedeflenmektedir.
F-X Programı Savaş Uçağı (Kredi: The Defense Post)
Bu projeler, dünya genelinde hava üstünlüğü sağlayan ve hava savunma sistemlerini geliştiren benzer konseptlerdir. Her biri, kendi ülkelerinin savunma stratejilerine ve hava kuvvetlerine yönelik özel ihtiyaçlarına göre şekillenmiştir.
