Onam, genellikle Ağustos-Eylül ayları arasına denk gelen on gün boyunca kutlanan yıllık bir Hindu festivalidir. Hindistan'ın güneyindeki Kerala eyaletinde eyalet festivali olarak özel bir öneme sahiptir ve bir hasat festivali olmasının yanı sıra Yeni Yıl Günü'nü de anar. Festival, esas olarak Kerala'da kutlansa da, dünyadaki Malayaliler (Keralalılar) tarafından da onurlandırılır ve Uttar Pradesh, Gujarat ve Maharashtra gibi diğer Hindistan eyaletlerinin bazı bölgelerinde de anlamı tanınır. Onam, kast veya din fark etmeksizin tüm Keralalılar tarafından kutlanan bölgesel bir şenliktir.

^{Onam Festivali (Yapay Zeka ile Oluşturulmuştur.)}

Festivalin Kökeni ve Efsanesi

Diğer birçok Hindu bayramında olduğu gibi, Onam'ın dinsel önemini ve kutlanma nedenini açıklayan birden fazla efsane bulunur. Bu efsaneler arasında en yaygın olanı, Kral Mahabali'nin bağlılığı hakkındaki hikâyedir.

Kral Mahabali'nin Hikâyesi

Onam, birçok kişi için Lord Vishnu'nun adanmışı olan Prahalad'ın torunu Kral Mahabali'nin krallığına dönüşünü anar. Kral Mahabali, tanrıları yenerek üç dünyayı (cennet, dünya ve gökyüzü) ele geçirdi ve iktidar ve hakimiyet kazandı. Yenilen tanrılar, Lord Vishnu'dan yardım isteseler de, Lord Vishnu kralın sadık bir adanmış ve adil bir lider olduğunu belirterek savaşa katılmayı reddetti. Ancak Lord Vishnu, Mahabali'nin bağlılığını sınamaya karar verdi. Kral Mahabali bir gün yagna (bir Hindu ibadet şekli) yaparken, Vamana adında küçük bir çocuk kılığında Lord Vishnu ona yaklaştı.

Vamana, kraldan sadece üç adımına sığacak kadar yer istedi. Kralın gurusu olan Bilge Shukrachayra, Vamana'nın kılık değiştirmiş Lord Vishnu olduğunu söyleyerek onu uyardı. Ancak Kral Mahabali, gurunun tavsiyesini görmezden geldi ve dileği kabul etti. Mahabali'nin kabul etmesiyle birlikte, Lord Vishnu, "üç adıma sahip olan" anlamına gelen Trivikarma adında bir forma dönüştü. İlk adımıyla, Kral Mahabali'nin krallığı dahil olmak üzere tüm dünyayı kapladı. İkinci adımıyla ise tüm gökyüzünü içine aldı. Ardından Lord Vishnu, üçüncü adımını nereye atacağını sordu.

Kral Mahabali, Lord Vishnu'ya olan mutlak bağlılığını, teslimiyetini ve sadakatini göstermek için başını uzattı. Kral Mahabali'nin cömert ve özverili doğasını takdir eden Lord Vishnu, onu kutsadı ve farklı bir loka'ya (dünyaya) gönderdi. Halkının ricası üzerine Lord Vishnu, Kral Mahabali'ye her yıl bir kez krallığına dönüp halkının arasında olma izni verdi. Bu dönüş günü, yani kutlamaların onuncu günü, resmi olarak Onam olarak kabul edilir.

^{Celebration of Kerala's Tradition and Culture | Onam | Kerala Tourism (Kerala Toursim)}

On Günlük Kutlamalar

Onam şenlikleri on gün sürer ve her günün kendine özgü bir adı ve uygulamaların bir karışımıyla gelişen bir önemi vardır. Onuncu gün olan Thiruvonam, kutlamaların ana günüdür.

• 1. Gün: Atham: Kral Mahabali'nin dünyaya dönüş hazırlıklarına başladığı gündür. Bu gün, rangoli'ye benzeyen, katman katman yapılan ayrıntılı çiçek tasarımları olan Pookalam'ın yapımına başlanır. Genellikle pookalam'ın merkezinde yer alan sarı çiçekler bu güne ayrılmıştır. Pookalam'lar, Onam'ın on günü boyunca her gün bir halka/katman eklenerek on halka veya katman halinde oluşturulur.

• 2. Gün: Chithira: İnsanlar evlerini temizler ve çoğunlukla turuncu, krem ve sarı çiçekler kullanarak pookalam'a bir katman daha ekler.

• 3. Gün: Chodi: Pookalam'a çiçek katmanı eklenmesinin yanı sıra, birçok kişi yeni kıyafet, takı ve hediyeler almak için alışveriş yapar.

• 4. Gün: Vishakam: Kerala eyaletinde atletizm, pookalam tasarımları ve sanatsal performanslar gibi çeşitli yarışmalar başlar. İnsanlar, ayrıntılı Onam yemeği olan Onam Sadya için malzeme stoklamak amacıyla özel fiyatlar sunan pazarları ziyaret eder.

• 5. Gün: Anizham: Kerala'da yüzlerce kayıkçı ve binlerce seyircinin katıldığı uzun yılan kayığı yarışları olan Vallamkali Kayık Yarışları başlar. Pookalam tasarımlarına ek çiçekler eklenir.

• 6. Gün: Thriketta: İnsanlar ailelerini ziyaret etmeye başlar ve Onam tatili başladığı için bazı iş yerleri kapanmaya başlar. Pookalam'lara taze çiçek eklenmeye devam edilir.

• 7. Gün: Moolam: Festivalle ilgili danslar Kerala'nın birçok yerinde başlar. Eyalet bu zamana kadar pookalam'lar ve çiçeklerle süslenmiş salıncaklarla dekore edilmiş olur.

• 8. Gün: Pooradam: Bu günde, tapınaklara ve evlere, Kral Mahabali'nin ve onu uzaklara gönderip her yıl Onam sırasında ziyaret etmesine izin veren Lord Vishnu'nun beşinci enkarnasyonu Vamana'nın murtileri (kutsal imgeler veya heykelleri) dikilir. Bu murtiler, o zamana kadar sekiz halkaya sahip olması gereken pookalam'ların merkezine yerleştirilir.

• 9. Gün: Uthradom: Onam arifesi olarak kabul edilir ve birçok kişi evlerini temizler ve taze meyve ve sebze almak için uygun bir gün olduğundan alışverişlerini tamamlar. Bu akşam, Kral Mahabali'nin topluluğa sembolik olarak geldiği kabul edilir.

• 10. Gün: Thiruvonam (Ana Gün): Onam kutlamalarının ana günüdür. Kral Mahabali'nin evlerini ziyaret ettiği söylenir, bu yüzden her yer temiz ve düzenli tutulur. Yeni kıyafetler giyilir, hediyeler dağıtılır, Onam Sadya yenir ve tamamlanmış pookalam'lar sergilenir. Ayrıca Kerala'nın farklı yerlerinde çeşitli yarışmalar düzenlenir.

^{On Günlük Kutlamaları İfade Eden Bir Görsel (Yapay Zeka ile Oluşturulmuştur.)}

Onam Sonrası: Bazıları Onam'ın sonunu işaretlemek için Kral Mahabali'nin ayrılışına hazırlanmak amacıyla bir on birinci gün olan Avvittom/Üçüncü Onam'ı kutlar. Bu günde, Kral Mahabali ve Vamana'nın murtileri deniz veya nehre batırılır ve pookalam'lar temizlenir ve kaldırılır. Yılan kayığı yarışları ve Pulikali kaplan oyunları gibi kutlamalar Onam sonrasında birkaç gün daha devam eder.

Onam'ın Sembolizmi ve Geleneksel Etkinlikleri

Onam, on gün süren şenliklerin imgelerini sunan birçok kutlama yönüne sahiptir.

Pookalam (Çiçek Halıları)

Pookalam rangoli'ye benzer ancak genellikle daha ayrıntılı ve büyüktür, çünkü on gün boyunca katman katman inşa edilir. Çoğu pookalam'da on çiçek halkası bulunur ve merkezdeki sarı çiçekler Kral Mahabali'yi temsil eder. Tamamlandığında, bazen hava koşullarından korumak için üzerine minyatür bir şemsiye asılabilir.

Onam Sadya (Geleneksel Ziyafet)

Onam Sadya, Onam'ın onuncu gününde gerçekleşen geleneksel ziyafettir. Geleneksel olarak muz yaprağı üzerinde servis edilir ve genellikle birçok sebzeden oluşan en az dokuz çeşitten oluşur. Muz yapraklarında servis edilen ev yemekleri ve tatlı payasam (bir tür tatlı) yaygın lezzetleridir.

^{Onam Sadya (Flickr)}

Vallamkali Kayık Yarışları

Vallamkali Kayık Yarışları aynı zamanda yılan kayığı yarışı olarak da bilinir. Efsaneye göre, bu kayıklar nehir korsanlarından tapınağa götürülen yiyecekleri korumak için kullanılırdı.

Onathallu (Dövüş Sanatları)

Onathallu, çıplak ellerle yapılan ve Kerala'ya özgü dostça bir dövüş sanatı türüdür. Onam sırasında, Onathallu, ihanete ve güce karşı verilen savaşı anmak amacıyla sahnelenir.

Pulikali (Kaplan Oyunu)

Pulikali, vücutları kaplan veya leopar gibi boyanmış sanatçıların, geleneksel enstrümanların ritmiyle sokaklarda dans etmesini ifade eder. Dansçılar genellikle maske takar ve kalabalık tarafından coşkuyla karşılanırken kaplanları ve leoparları taklit ederler.

^{Onam Festivali Kerala Sırasında Pulikali (Flickr)}

Fil Alayları

Fil alayları, Onam'ın çok beklenen etkinliklerinden biridir. Çiçekler, süsler ve takılarla süslenen filler, geçit töreni yapar, sıklıkla 'dans eder' ve insanlarla etkileşim kurar.

Folklorik Danslar ve Oyunlar

Festivalin bir etkinliği olan folklorik danslar, Kerala'ya ve/veya Onam şenliklerine özgü çeşitli türleri içerir.

• Kaikottikali: Kadınlar tarafından yapılan ve dans ederken Kral Mahabali'yi öven bir el çırpma dansıdır.

• Thiruvathira Kali: Bir lamba etrafında daire şeklinde yapılan bir kadın dansıdır.

• Kummattikali: Maskeli dansçıların evden eve dolaşarak performans sergilediği renkli bir maske dansıdır.

• Onamkali: Oyuncuların bir direk, ağaç veya lamba etrafında daireler oluşturarak dans ettiği ve Ramayana ile diğer destanlardan türetilmiş şarkılar söylediği bir dans türüdür.

• Kathakali: En tanınmış halk dansıdır ve yeşil yüz boyalı dansçıların ünlü efsaneleri ve halk hikâyelerini canlandırdığı dansları içerir.

^{ThiruvathiraKali Oyunu (Flickr)}

Festivaldeki oyunlar olan Onamkali; top oyunları, halat çekme ve okçuluk gibi aktiviteleri içerir. Köylerde ve kırsal alanlarda, özellikle genç çiftlerin ve çocukların Onappaatt (Onam şarkıları) söyleyip sallandığı salıncaklar Onam'ın bir parçasıdır.