Tıbbın ilk kuralı olarak kabul edilen söz nedir ve neden bu kadar önemlidir?
Primum non nocere! Secundum cavere! Tertium sanare!
İlk önce zarar vermeyeceksin! Sonra koruyacaksın! Sonra iyileştireceksin!
Tıp sembolü olan Kadüsenin üstüne yazılı Primum Non Nocere sözü (The New Yorker)
Primum non nocere, "Önce, zarar verme!" anlamına gelen Latince deyiştir. Ayrıca "primum nihil nocere" olarak da kaydedilmiştir. Almanca "zuerst einmal nicht schaden" Fransızca "D'abord, ne pas nuire" ve İngilizce "first, do not harm" şeklinde çevrilmiştir.
Antik Yunan hekimi Hipokrat’a atfedilen bu kısa ama güçlü ifade, hekimler için etik bir rehber niteliği taşır ve adeta bir kanun gibi kabul edilir. Primum non nocere, modern tıpta dört temel etik ilkenin bir parçası olan zarar vermeme ilkesi (non-maleficence) ile doğrudan ilişkilidir.
Tıp eğitiminin temel taşlarından biri olarak, tıp fakültelerinde öğrencilere öğretilir ve birçok mezuniyet töreninde sembolik bir şekilde yer bulur. Bu söz, hekimlere her şeyden önce uygulayacakları tıbbî müdahalelerin yol açabileceği olası zararları göz önünde bulundurmaları gerektiğini hatırlatır. Açık bir zarar riski taşıyan ve sağladığı faydanın sınırlı ya da belirsiz olduğu durumlarda, bu ilke özellikle ön plana çıkar; böylece tıbbî etik çerçevesinde doğru kararlar alınmasına yardımcı olur.
Tıp biliminin en temel ve en sık alıntılanan ifadelerinden biri olan ve genellikle Hipokrat’a atfedilen bu sözün kaynağı kesin olarak bilinmemektedir. Yaygın kanının aksine, bu ifade Hipokrat Yemini’nde yer almaz. Her ne kadar Hipokrat’la ilişkilendirilse de, bu deyişin orijinal metinlerde doğrudan geçtiğine dair net bir kanıt yoktur. Ancak, 19. yüzyıldan itibaren Anglo-Sakson literatürde kullanılmaya başlandığı ve Hipokrat Külliyatı (Corpus Hippocraticum) içinde yer aldığı varsayılan metinlerle ilişkilendirildiği bilinmektedir.