Tanım

(riyāżet رياضت) isim.

1. Tasavvuf: Az yiyip içme, az uyuma, çok ibadet etme, nefsin isteklerinin aksine hareket etme ve dünya zevklerinden sakınarak nefsi terbiye etme yöntemi.
2. Genel: Perhiz, idman, eğitme ve terbiye; zararlı şeylerden uzak kalma ve faydalı alışkanlıklar edinme süreci.

Köken

Riyazet kelimesi, Arapça riyāżet (رياضت) sözcüğünden türetilmiştir ve "eğitmek, terbiye etmek" anlamına gelir.

• Tasavvufi bağlamda nefsi terbiye etmek ve ahlakı güzelleştirmek amacıyla sıkı bir disiplini ifade eder. Bu pratik, Şems Suresi 9 ve 10. ayetlerinde vurgulanan "Nefsini eğiten kurtulur, kirleten hüsrana uğrar" ilkesine dayanır.

Kullanım Alanları

• Tasavvuf: Nefsi arındırma ve manevi olgunlaşma için.
• Dini Pratik: Az uyuma, az yeme ve yalnızlık gibi davranışlarla nefsi kontrol altına alma.
• Felsefi ve Manevi Eğitim: İnsanın arzularını dizginlemek ve ahlaki disiplini artırmak için.

Farklı Alanlardaki Kullanım

• Tasavvuf: Çile çekme, inzivaya çekilme ve erbaîn çıkarma gibi uygulamalar.
• Günlük Hayat: Disiplinli bir yaşam tarzı benimseme, zararlı alışkanlıklardan uzaklaşma.
• Ahlak Felsefesi: Kendi istekleriyle mücadele ederek daha yüksek bir ahlaki düzeye ulaşma çabası.

Örnek Cümleler

• Nefis terbiyesi için riyazet, sufilerin temel eğitim yöntemlerinden biridir.
• Salik, riyazet sayesinde arzularını dizginler ve manevi olgunluğa erişir.
• Hücviri, nefsin eğitilmemiş bir köpek gibi olduğunu, ancak riyazetle kontrol altına alınabileceğini belirtir.