logologo
Saçak (Sözlük)
fav gif
Kaydet
viki star outline

Saçak (Sözlük)

1.
Bir yapının çatısından dışa doğru sarkan, genellikle suyun duvarlardan uzaklaşmasını sağlayan kısım."Çatıdaki saçaklar, dışarıya doğru genişleyerek binanın duvarlarını suyun etkisinden koruyor."
İsim
2.
Bazı geleneksel giysilere veya kumaş kenarlarına dikişle yapılan süslemeler, iplikler."O eski başlıkta, altın iplikle yapılmış zarif bir saçak vardı."
İsim
3.
Gaz ortamına yerleştirilen ve yüksek bir potansiyel verilen bir nesnenin yüzeyinde oluşan ışık olayı.""Kurumuş dudakları mütemadiyen kımıldanıyor, mütemadiyen siyah kirpiklerinin ipekten birer saçak gibi tamamladığı çürümüş göz kapakları titriyordu." - Halide Edip Adıvar"
İsim

İşaret Dili

s gifS
a gifa
ç gifç
a gifa
k gifk
( gif(
s gifS
ö gifö
z gifz
l gifl
ü gifü
k gifk
) gif)

Tanım

Saçak, isim 

  • Bir yapının çatısından dışa doğru sarkan, genellikle suyun duvarlardan uzaklaşmasını sağlayan kısım.
  • Bazı geleneksel giysilere veya kumaş kenarlarına dikişle yapılan süslemeler, iplikler.
  • Gaz ortamına yerleştirilen ve yüksek bir potansiyel verilen bir nesnenin yüzeyinde oluşan ışık olayı.

Köken

Sözcük, Orta Türkçe saçaksaç püskülü” sözcüğünden evrilmiştir. 

Kullanım Alanları

  • Mimarlık: Saçak, genellikle çatıların dış kısmında yer alan, suyun binanın duvarlarına zarar vermemesi için yönlendirildiği alan olarak kullanılır. Ayrıca yapıların estetik görünüşünü tamamlamak ve güneşten korumak amacıyla da tercih edilir.
  • Geleneksel Giyim: Geleneksel Türk giyiminde, başlıklar, feraceler ve giysilerin kenarlarında süs amaçlı kullanılan iplikler veya kumaşları tanımlamak için kullanılır.
  • Fizikte: Bir gaz ortamına yerleştirilen ve yüksek bir potansiyel verilen bir nesnenin yüzeyinde, belirli koşullar altında oluşan ışık olayları için kullanılır.

Örnek Cümleler

  • "Çatıdaki saçaklar, dışarıya doğru genişleyerek binanın duvarlarını suyun etkisinden koruyor.”
  • "O eski başlıkta, altın iplikle yapılmış zarif bir saçak vardı.”
  • "Kurumuş dudakları mütemadiyen kımıldanıyor, mütemadiyen siyah kirpiklerinin ipekten birer saçak gibi tamamladığı çürümüş göz kapakları titriyordu." - Halide Edip Adıvar【1】 

Atasözleri ve Deyimler

Saçak öpmek (Deyim): Osmanlı döneminde bayramlaşma törenine katılan büyüklerin, padişahın tahtından sarkıtılmış halı saçaklarını öpmesi.

İlgili Terimler

  • Çatı
  • Saçak Sarkması


Çatı saçağı (Fotoğraf: Efraimstochter, pixabay.com)

Kaynakça

İsmet Zeki, Eyüboğlu. Türk Dİlinin Etimoloji Sözlüğü. İstanbul: Sosyal Yayınlar, 1995.


Nişanyan Sözlük. 2012. “saçak.” Çağdaş Türkçenin Etimolojisi. Erişim 13 Ocak 2025. https://www.nisanyansozluk.com/kelime/sa%C3%A7ak 


Türk Dil Kurumu. 2024. "saçak." Güncel Türkçe Sözlük. Erişim 13 Ocak 2025. 


Efraimstochter (22 Nisan 2019). Mimari Tarz Ev [JPG]. Pixabay. Erişim adresi: https://pixabay.com/tr/photos/mimari-tarz%C4%B1-ev-%C3%BC%C3%A7gen-%C3%BC%C3%A7gen-%C3%A7at%C4%B1-4147563/ 


Dipnot

[1]

Türk Dil Kurumu, 2024, “saçak," Güncel Türkçe Sözlük, erişim 14 Ocak 2025, https://sozluk.gov.tr

Sen de Değerlendir!

0 Değerlendirme

Yazar Bilgileri

Avatar
Ana YazarNazlı Kemerkaya14 Ocak 2025 19:10
KÜRE'ye Sor