Samsun Simidi, Türkiye’nin Karadeniz Bölgesi’nde Samsun iline özgü, geleneksel yöntemlerle üretilen bir simit çeşididir. Ürünün üretimi ve özellikleri Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 20 Mart 2012 tarihli ve 176 numaralı coğrafi işaret tesciliyle korunmaktadır. Coğrafi işaret tescil belgesinde ürünün coğrafi sınırı Türkiye olarak belirlenmiş ve üretim Samsun ilinde gerçekleştirilmesi zorunludur.
Samsun Simidi ( Türk Patent Ve Marka Kurumu )
Üretim Süreci ve Hammaddeler
Samsun Simidi, un, su, tuz, maya, pekmez (üzüm, dut, elma veya armut pekmezi çeşitleri) ve susamdan oluşan özgün bir karışımla hazırlanır. Tescil edilen formülasyonda, 100 kilogram un için 60 litre su, 1,4 kilogram tuz, 1 kilogram maya, 6 kilogram pekmez ve 20 kilogram susam kullanılır. Hamur, yoğun ve sert bir kıvama sahip olup mayalanma süresi kısadır. Yoğurma işlemi tamamlandıktan sonra hamur yaklaşık 15-20 dakika dinlendirilir.
Hamur, uzun ve kalın rulolar halinde kesilerek yaklaşık 50-80 gramlık küçük parçalara ayrılır. Bu parçalar rulo ve halka şekline getirilir. Şekillendirilen hamurlar, 60x60 cm ebadında ve 100°C’de kaynayan pekmezli bakır kazanlarda 1-2 dakika haşlanır. Haşlama işlemi hamurun yüzeyinin pekmezle kaplanmasını ve simidin renginin oluşmasını sağlar.
Haşlanan hamurlar, delikli süzgeçlerle çıkarıldıktan sonra bol miktarda susama bulanır. Samsun Simidi'nin ayırt edici özelliklerinden biri yoğun susam kaplamasıdır. Susamlanmış simitler, önceden 270°C’ye kadar odun ateşiyle ısıtılmış kara fırınlarda yaklaşık 6 dakika pişirilir. Fırın yüzeyi, 4x4 cm ebadında ateş tuğlalarıyla kaplıdır ve simitler gürgen ağacından yapılmış uzun küreklerle fırına dizilir.
Fiziksel ve Organoleptik Özellikler
Samsun Simidi’nin çapı genellikle 16-20 cm, ağırlığı ise 50-80 gram arasında değişmektedir. Ürünün dış yüzeyi, yoğun susam kaplaması sayesinde çıtır ve altın sarısı rengindedir. İç yapısı ise yarı sert, gözenekli ve elastik bir dokuya sahiptir. Tat profili, mayalanma süresinin kısalığı ve pekmez kullanımına bağlı olarak hafif tatlımsı bir aroma ile pekmez ve susam tadının baskın olduğu bir karakter taşır.
Coğrafi İşaretin Önemi ve Denetim
Samsun Simidi’nin coğrafi işaret tescili, ürünün özgün üretim tekniklerinin korunmasını ve kalite standartlarının sürdürülebilir olmasını sağlar. Tescil kapsamında, üretim aşamaları ve kullanılan hammaddeler detaylı olarak belirlenmiş, denetimler Samsun Ticaret ve Sanayi Odası koordinasyonunda ve ilgili kamu kurumları ile üniversite temsilcilerinden oluşan komisyon tarafından düzenli olarak yapılmaktadır. Denetimler hamur kıvamından gramaj ve şekil kontrolüne, pekmez haşlama ve susam kaplama işlemlerinden fırın sıcaklığı ve pişirme süresine kadar tüm üretim sürecini kapsamaktadır.
Kültürel ve Bölgesel Önemi
Samsun Simidi, bölgenin kültürel mirasının önemli bir parçası olup, geleneksel tüketim alışkanlıkları içinde yer almaktadır. Sabah kahvaltılarında ve çay saatlerinde tercih edilen ürün, bölgesel gastronomi kimliğinin somut bir göstergesidir. Coğrafi işaretle koruma altına alınması, hem bölge ekonomisine katkı sağlaması hem de üretim kalitesinin korunması açısından stratejik önem taşır.