Köken

Saymak fiili, Eski Türkçede “sayı saymak” ve “değer vermek” anlamına gelen sad- ya da sa- kökünden türemiştir. Bu fiil hem somut olarak nesnelerin sayısını belirlemek, hem de soyut olarak birini değerli veya saygın görmek anlamlarını taşır. Anlam alanı zamanla genişlemiş; ödemek, önem vermek, varsaymak, hesaba katmak gibi kullanımlar da kazanmıştır. Bu çok anlamlılık, fiilin Türkçedeki hem nicel hem nitel değerlendirme işlevine sahip olmasından kaynaklanır.

Kullanım Alanları

Matematik ve günlük yaşam: Sayı belirlemek, nesne ya da kişi sayısı tespit etmek.

Toplum ve değer yargıları: Bir kişiye saygı duymak, değer vermek.

Hukuk ve resmi dil: Bir durumun geçerli sayılması, kabul edilmesi.

Sosyoloji: Bir bireyi belli bir topluluk ya da sınıfa dahil etmek.

Gündelik dil: Küfretmek anlamında halk arasında kaba biçimde kullanımı.

Edebiyat: İma etme, üstü kapalı anlatımlarda gerekçelerin sıralanması.