Sekreter kuşu (Sagittarius serpentarius), yırtıcı kuşlar (Accipitriformes) takımının tek kara avcısıdır. Uzun bacakları ve zarif duruşuyla tanınır. Ortalama boyları 1,2 ila 1,5 metre, kanat açıklıkları ise erkeklerde 1,26 ila 1,35 metre, dişilerde 1,2 ila 1,32 metre arasında değişir. Ağırlıkları genellikle 2,3 ila 4,3 kilogram arasındadır. Tüyleri gri renkte olup, kanat uçları ve başlarındaki tepeleri siyah renktedir. Yüzlerindeki çıplak deri, parlak turuncu veya kırmızı renktedir. Dişiler genellikle erkeklerden daha küçüktür.
Sekreter Kuşu (Pexels)
Coğrafi Dağılım ve Habitat
Sekreter kuşu, Sahra Çölü'nün güneyinde, Afrika kıtasının büyük bir kısmında yaygındır. Gine, Fildişi Sahili, Liberya ve yoğun ormanlık alanlarda bulunmaz. Genellikle açık savanlar, kısa çimenlik alanlar ve tarımsal bölgeleri tercih eder. Deniz seviyesinden 3.000 metreye kadar olan yüksekliklerde yaşayabilirler.
Davranış ve Beslenme
Sekreter kuşu, zamanının büyük bir kısmını yerde geçirir ve yürüyerek avlanır. Gün boyunca 20-30 kilometreye kadar yol katedebilir. Diyetinde çekirgeler, böcekler, küçük memeliler, sürüngenler ve kuşlar bulunur. Özellikle zehirli yılanları öldürme yeteneğiyle bilinir. Avlarını genellikle gagasıyla veya ayaklarıyla etkisiz hale getirir. Büyük avları öldürdükten sonra bütün olarak yutabilir ya da parçalara ayırarak tüketir.
Sekreter Kuşu (Pexels)
Üreme ve Yavrular
Tek eşli olan sekreter kuşları, yıl boyunca üreyebilir. Büyük ve sağlam yuvalarını genellikle akasya ağaçlarının tepelerine yaparlar. Dişi, her iki-üç günde bir 1 ila 3 yumurta bırakır. Kuluçka süresi 42-46 gün sürer ve hem dişi hem de erkek kuluçkaya yatar. Yavrular genellikle 60 gün içinde tüylenir ve 64-106 gün içinde uçmayı öğrenir. Ebeveynler yavrulara avlanma ve bağımsız yaşam becerilerini öğretir.
Koruma Durumu
Sekreter kuşu, IUCN Kırmızı Listesi'nde "Asgari Endişe" kategorisinde yer alır. Ancak yaşam alanlarının kaybı ve insan faaliyetleri, yerel popülasyonlarda tehdit oluşturmaktadır. Tür, CITES'in Ek II listesinde korunmaktadır.
