Selimiye Vakıf Müzesi, Edirne’de Selimiye Camii Külliyesi içerisinde yer alan Darül Kurra Medresesi binasında hizmet vermektedir. Müze, Osmanlı döneminde yüksek eğitim kurumu olarak kullanılan medresenin restorasyonu sonrası 2007 yılında ziyarete açılmıştır. Koleksiyonun çoğunu Edirne, Kırklareli ve çevresindeki vakıf yapılarına ait taşınır kültür varlıkları oluşturur.
Tarihçe ve Mimari
Darül Kurra Medresesi, Selimiye Camii ile birlikte Padişah II. Selim tarafından Mimar Sinan’a 1569-1575 yılları arasında inşa ettirilmiştir. Medrese, caminin güneybatı köşesinde konumlanır ve düzgün kesme taş ile tuğla malzemeden yapılmıştır. Yapının girişinde portal tarzı bir kapı bulunur. Ortasında dikdörtgen planlı bir avlu yer alır ve avlu dört yandan sivri kemerli revaklarla çevrilmiştir. Revağın gerisinde doğu yönde büyük kare planlı kubbeli dershane ve mescit; güney ve batı yönünde ise hoca ve öğrencilerin kullanımına ait odalar yer alır.
Medresenin uzun yıllar boş kalmasının ardından yapılan restorasyon çalışmalarıyla yapı, 2007 yılında müze olarak yeniden düzenlenmiş ve Selimiye Vakıf Müzesi adını almıştır. Bu restorasyon, hem medresenin korunmasını hem de kültür turizmine katkı sağlamasını mümkün kılmıştır.
Müze Koleksiyonu ve Bölümleri
Müze koleksiyonunda yer alan eserler, vakıf yapılarında kullanılan ve “teberrükat” adı verilen taşınır kültür varlıklarından oluşur. Eserler, malzeme ve sanat türlerine göre sınıflandırılmıştır:
- Dershane (Kuran Sınıfı): Medresenin dershane bölümünde, geçmişteki eğitim sistemi mankenlerle canlandırılmıştır. Burada eğitimle ilgili çeşitli ahşap, maden ve hat eserler sergilenmektedir.
- Maden Eserleri Odası: 18. ve 19. yüzyıla ait bakır ve pirinçten şamdan, tombak, kapı tokmağı, mangal ve alem gibi eserler yer alır.
- Çini Eserleri Odası: Selimiye, Muradiye ve Şah Melek Paşa Camisi’ne ait çini örnekleri sergilenmektedir.
- Saatler Odası: Duvar tipi ve kasalı saatlerin yanında, gök cisimlerinin konumlarını belirlemede kullanılan usturlaplar da sergilenir.
- Hat Eserleri Odası: Sülüs ve nesih yazı üsluplarında hat levhaları, beratlar, hilyeler ve hat icazetnameleri bulunmaktadır.
- Ahşap Eserler Odası: Osmanlı ahşap işleme sanatına ait kapı kanatları, rahleler, Kur’an muhafazaları, tesbih, sandık ve sehpa gibi eserler sergilenir.
Sergileme ve Etkinlikler
Medresenin ortasında yer alan avlu ve revaklarda, Mimar Sinan’ın yaşamı ve eserlerini anlatan tanıtım panoları bulunur. Müze, geçici sergilere ve çeşitli sanatsal etkinliklere de ev sahipliği yapmaktadır. 2008’de Çekül Vakfı işbirliğiyle “Sinan’a Saygı Fotoğraf Sergisi”, 2009’da ise vakıf eserlerinin restorasyon süreçlerini gösteren “Vakıf Restorasyonları Sergisi” gerçekleştirilmiştir.
Kültürel ve Turistik Önemi
Selimiye Vakıf Müzesi, Edirne’nin tarihî ve kültürel mirasını korumayı hedefleyen Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yönetilmektedir. Müze, ziyaretçilerine Osmanlı vakıf kültürü ve medreselerde yürütülen eğitim sistemini aktarırken, Mimar Sinan’ın ustalık eserlerinden biri olan Selimiye Külliyesi’nin de kültürel değerini sergilemektedir. Koleksiyonda kayıtlı 315 eserle ziyaretçilere ücretsiz olarak hizmet vermektedir.


