Tanım
(şemse شمسة) isim.
- Tezhip, ciltçilik ve işlemelerde kullanılan, güneş şeklinde süsleme motifi.
- Yazma eserlerin ciltlerine, baş sayfalarının üst bölümüne, kumaşlara veya kapı, pencere gibi mimari unsurlara işlenen güneş biçiminde süsleme.
Köken
Şemse kelimesi, Arapça şems (شمس) “güneş” sözcüğünden türetilmiştir.
- Sanatsal ve dekoratif bağlamda güneşin simgesel anlamını taşıyan bu motif, genellikle zarif ve simetrik bir şekilde tasarlanmıştır.
Kullanım Alanları
- Ciltçilik: Yazma kitapların ciltlerinde, genellikle merkezi bir süsleme motifi olarak.
- Tezhip Sanatı: El yazması eserlerin süslemelerinde.
- Mimari ve Dekorasyon: Kapı, pencere veya kumaşlara işlenen motiflerde.
- El Sanatları: Kumaş ve dokumalarda estetik bir unsur olarak.
Örnek Cümleler
- Yazma eserin cildi, zarif bir şemse ile süslenmişti.
- Geleneksel Türk tezhip sanatında şemse motifi sıkça kullanılır.
- Caminin kapısında, güneş şeklindeki şemse motifi dikkat çekiyordu.