Şereflikoçhisar tahinli pidesi, Ankara’nın Şereflikoçhisar ilçesine özgü, geleneksel bir fırıncılık ürünüdür. Özel amaçlı buğday unu, beyaz şeker, maya, tuz, tahin ve margarin kullanılarak hazırlanan bu pide, kendine has üretim yöntemi ve ustalık gerektiren yapım süreciyle tanınır. 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu kapsamında, Şereflikoçhisar Belediyesi tarafından 24 Ocak 2021 tarihinde başvurusu yapılan ve 10 Aralık 2021 tarihinde tescil edilen bir mahreç işaretidir. Bu coğrafi işaret, ürünün Şereflikoçhisar ilçesiyle olan tarihî ve kültürel bağını korumayı amaçlar.

Tanım ve Ayırt Edici Özellikler

Şereflikoçhisar tahinli pidesi, özel amaçlı buğday unu, tuz, beyaz şeker, maya ve su ile hazırlanan hamurun içine tahin ve margarin karışımı sürülerek ince kepek kullanılarak açılması ve üzerine un-su karışımı uygulanarak pişirilmesiyle üretilir. İsteğe bağlı olarak üzerine susam serpilebilir. Pide, 30-35 cm uzunluğunda kayık biçiminde veya 15-20 cm çapında daire şeklinde hazırlanabilir. Hamurun açılma kalınlığı 1-1,5 cm olup, pişmiş pidenin ağırlığı yaklaşık 300 gramdır. Sıcak veya soğuk olarak tüketilebilen bu pide, Şereflikoçhisar’ın mutfak kültüründe önemli bir yere sahiptir ve geçmişten günümüze uzanan bir geleneği yansıtır.

Üretim Yöntemi

Malzemeler

Bir adet Şereflikoçhisar tahinli pidesi için gerekli malzemeler şunlardır:

Hamur için

• 150 g özel amaçlı buğday unu
• 3 g tuz
• 3 g beyaz şeker
• 1,4 g maya
• 100 g oda sıcaklığında su (21-22°C)

İç harç için

• 25 g margarin
• 100 g tahin

Hamur açma için

• 10 g ince kepek

Pide üstü karışım için

• 2 litre kaynamış su
• 200 g özel amaçlı buğday unu
• 500 ml soğuk su

Yapım Aşamaları

1. Hamurun hazırlanması: Un, tuz, şeker, maya ve oda sıcaklığındaki su karıştırılarak kulak memesi kıvamında bir hamur elde edilinceye kadar yoğrulur. Hamur, 15 dakika dinlendirilir.
2. Bezelerin oluşturulması: Dinlenen hamur mermer tezgâha alınır, altına un serpilerek yuvarlanıp beze haline getirilir ve 10 dakika daha dinlendirilir. Hamurlar günlük olarak hazırlanır.
3. İç harcın eklenmesi: Dinlenmiş hamur ince yufka şeklinde açılır. Üzerine tahin ve oda sıcaklığındaki margarin karışımı eşit şekilde sürülür. Hamur rulo haline getirilip 10 dakika dinlendirilerek iç harcın hamura nüfuz etmesi sağlanır.
4. Şekil verme: Rulo halindeki hamur, el ile dairesel hareketlerle 3-4 kez açılarak 2 dakika dinlendirilir. Ardından, ince kepek serpilmiş tezgâhta 1-1,5 cm kalınlığında kayık (30-35 cm) veya daire (15-20 cm) şeklinde açılır.
5. Üst karışım ve tırnaklama: Pide hamurunun üzerine, soğuk su ve unun çırpılmasıyla hazırlanan ve kaynamış su eklenerek tamamlanan karışım fırça ile sürülür. Parmak uçlarıyla “tırnaklama” adı verilen şekil verme işlemi uygulanır. İsteğe bağlı olarak susam serpilir.
6. Pişirme: Pide, önceden 250°C’ye ısıtılmış fırında 8-10 dakika pişirilir. Pişen pidenin ağırlığı yaklaşık 300 gramdır.
7. Sunum ve paketleme: Pide, gıda ile temasa uygun kâğıtlara sarılarak satışa sunulur. Paketlenecek pideler soğuduktan sonra gıda ile temasa uygun karton kutulara yerleştirilir.

Coğrafi ve Kültürel Bağ

Şereflikoçhisar tahinli pidesi, üretim süreci ve ustalık gerektiren yapım aşamaları nedeniyle Şereflikoçhisar ilçesiyle güçlü bir bağa sahiptir. Geleneksel yöntemlerle hazırlanan bu pide, bölgenin mutfak kültürünün önemli bir parçasıdır ve tarihî bir geçmişe dayanır. Bu nedenle, tüm üretim aşamalarının Şereflikoçhisar ilçesi sınırları içinde gerçekleştirilmesi zorunludur.

Denetim ve Tescil

Şereflikoçhisar tahinli pidesinin üretim standartları, Şereflikoçhisar Belediyesi koordinasyonunda oluşturulan bir denetim merciince kontrol edilir. Bu merci, Şereflikoçhisar Belediyesi, Şereflikoçhisar İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü, Şereflikoçhisar Ziraat Odası ve Şereflikoçhisar Esnaf ve Sanatkârlar Odasından birer uzmanın katılımıyla oluşur. Denetimler, yılda bir kez düzenli olarak yapılırken şikâyet veya ihtiyaç halinde ek denetimler gerçekleştirilir. Denetimlerde, kullanılan bileşenlerin uygunluğu, üretim metoduna uyum, pidenin şekli, ambalajlama koşulları ve mahreç işareti ile logonun doğru kullanımı kontrol edilir. Tescil ettiren Şereflikoçhisar Belediyesi, hakların korunması için gerekli hukuki süreçleri yürütür.

Kullanım ve Logo

Şereflikoçhisar tahinli pidesi ibaresi ve mahreç işareti logosu, ürünün kendisi veya ambalajı üzerinde yer alır. Eğer bu mümkün değilse işletmede kolayca görülebilecek şekilde bulundurulur. Bu logo, ürünün coğrafi işaret tesciline uygunluğunu ve orijinalliğini garanti eder.