Shitta Bey Camii, Nijerya'nın Lagos kentinde, dönemin önde gelen iş insanlarından Muhammed Shitta Bey tarafından 1894 yılında inşa ettirilmiştir. Yerel halk tarafından "Türk Camisi" olarak da anılan bu yapı, mimarisi ve tarihî önemi ile öne çıkmaktadır. Caminin açılış törenine Osmanlı Sultanı II. Abdülhamid adına özel bir temsilci gönderilmiş olması, Osmanlı Devleti’nin Batı Afrika Müslümanlarına olan açık desteğini göstermektedir. Günümüzde yapı, Nijerya Ulusal Müze ve Anıtlar Komisyonu tarafından koruma altına alınmış olup ülkedeki dokuz ulusal anıttan biri olarak kabul edilmektedir.

Mimari Özellikler

Shitta Bey Camii, Nijerya’nın ticari merkezi olan Lagos kentinin Martins Ereko Caddesi üzerinde konumlanmaktadır. Caminin mimarı Brezilya kökenli Joao Baptist Da Costa’dır. Yapı, Afro-Brezilya mimari üslubu esas alınarak inşa edilmiştir ve yaklaşık 200 kişilik kapasiteye sahiptir.

Caminin inşası, İngiliz sömürge yönetimi dönemine denk gelmektedir. Bu dönemde inşa edilen cami, hem mimari hem de toplumsal etkileri bakımından bölgedeki önemli ibadet mekânlarından biri olmuştur. Caminin kullanıma açılması, yerel halk arasında İslamiyet’in daha geniş kitlelere ulaşmasına katkı sağlamıştır. Bugün hâlen ibadete açık olan cami, 10 Aralık 2013 tarihinde Nijerya Ulusal Müze ve Anıtlar Komisyonu tarafından ülkenin dokuz ulusal anıtından biri olarak tescil edilmiştir.

^{(Shitta Bey Camii, Archnet)​}

Tarihsel Bağlam

Caminin inşa süreci ve açılış töreni önem taşımaktadır. Muhammed Shitta, caminin 1894 yılındaki açılış törenine İslam’ın bölgede daha hızlı yayılmasını sağlayacağı düşüncesiyle Osmanlı Devleti’nden bir temsilcinin katılmasını mektupla talep etmiştir.  Bu talep, 1777 yılında kurulan Liverpool İslam Cemiyeti’nin başkanı Abdullah Quilliam aracılığıyla II. Abdülhamid’e iletilmiştir. Sultan II. Abdülhamid, Quilliam’ı özel temsilcisi olarak görevlendirmiştir. Quilliam aracılığıyla Muhammed Shitta’ya Osmanlı Devleti tarafından bir görev sancağı, bir kılıç, Mecidiye Nişanı ve bunlarla ilgili berat takdim edilmiştir. Ayrıca, II. Abdülhamid tarafından Muhammed Shitta’ya "Bey" unvanı tevcih edilmiştir.

Açılış Töreni

Caminin açılış töreni 3 Temmuz 1894 tarihinde gerçekleştirilmiştir. Törene Osmanlı temsilcisi Abdullah Quilliam’ın yanı sıra Lagos Valisi Sir Gilbert Carter, Hristiyan din adamları ve çeşitli ülkelerin diplomatik temsilcileri katılmıştır.

^{(Shitta Bey Camii,} Anadolu Ajansı⁾

Muhammed Shitta’nın ailesi, günümüzde de Nijerya'da etkin konumdadır. Aile Bey unvanını ise soyadları olarak kullanmaktadırlar. Shitta Bey'in torunu Alhajj Nurudeen Alamu Shitta Bey, 2012'den beri "Lagos Müslümanlarının 7. Lideri" unvanını taşımaktadır.

Shitta Bey Camii, Afro-Brezilya mimarisinin Nijerya’daki en özgün örneklerinden biri olarak kabul edilmektedir. Mimarlık tarihi açısından bölgenin kültürel mirasına önemli bir katkı sunmaktadır.