Simav el dokuması halısı, Anadolu’nun köklü zanaat geleneklerinden biri olarak hem kültürel hem de teknik özellikleriyle öne çıkmaktadır. Atkı ve çözgüsü pamuk, ilmelik ipliği yün olan bu halılar, rozet, çiçek ve yaprak gibi geleneksel motiflerle bezenir. 2023 yılında mahreç işaretiyle coğrafi işaret alarak tescillenen Simav halısı, üretim tekniği, desen yapısı ve yöresel hammaddeleriyle Simav ilçesine özgü bir kültürel değer olarak korunmaktadır.

Üretim Süreci ve Ekonomik Yapı

Simav’da halıcılık, evlerde kurulu tezgâhlarda yürütülen ve aile bireylerinin katılımıyla gerçekleşen yaygın bir üretim biçimidir. İlçe merkezi ve köylerinde yaklaşık 3000 halı tezgâhı bulunmaktadır. Ayrıca üç iplik fabrikası, iki boyahane ve birçok halı yıkama atölyesi ile halıcılık, ilçe ekonomisinin önemli bir bileşenidir.

Halı üretimi çoğunlukla dışarıdan gelen veya yerel tüccarlar tarafından yönlendirilmekte, üretim süreci "şube" adı verilen aracılar vasıtasıyla organize edilmektedir. Bu aracılar dokumacılara malzeme temini, kalite kontrolü, ücret ödemeleri gibi işlemleri yürütmektedir. Ücretlendirme, yöresel ölçü birimi olan “sıyırdım” üzerinden yapılmakta; bu birim 120 tel (60 düğüm) içeren bir sırayı ifade etmektedir. Halının boyutuna göre toplam ustalık sayısı belirlenir ve buna göre dokumacının ücreti hesaplanır.

Halı üretimi ilçeye özgü olmakla birlikte İzmir, İstanbul gibi büyük şehirlerdeki halı firmaları da Simav’da üretim yaptırmaktadır.

Teknik Özellikler ve Desenler

Simav halıları, El Dokuması Türk Halıları Standardı TS 43’e göre sınıflandırılır. Bu kapsamda:

• Atkı ve çözgü iplikleri pamuk; ilmelik iplikler yün
• 10 cm²'de 18x24 düğüm sıklığı
• Hav yüksekliği 12–16 mm arasında
• Renk olarak krem, kahve, taba, yeşil, sarı, turuncu gibi tonlar tercih edilmektedir
• Motifler genellikle yaprak, çiçek, rozet şeklindedir

Tescil Süreci ve Denetim Mekanizması

Simav el dokuması halısı, 2023 yılında mahreç işaretiyle tescillenerek coğrafi işaret koruması altına alınmıştır. Bu tescil, halının sadece Simav ilçesinde geleneksel yöntemlerle ve tanımlı teknik özelliklerle üretildiğini resmî olarak güvenceye alır.

Denetim süreci, hem üretim aşamasında hem de nihai üründe yöresel standartlara uygunluk ve kalite kontrolünü kapsar. İlgili kurumlar tarafından yürütülen bu denetimler sayesinde, Simav halısının kültürel mirası korunmakta ve yerel üreticinin emeği tescillenmiş değer olarak desteklenmektedir.