2016 yapımı "Snowden", yönetmenliğini Oliver Stone'un üstlendiği, biyografik bir politik gerilim filmidir. Film, ABD Ulusal Güvenlik Ajansı'nın (NSA) küresel çaptaki gözetim programlarını basına sızdırarak dünya çapında bir tartışma başlatan eski CIA ve NSA çalışanı Edward Snowden'ın gerçek hayat hikayesini anlatır.

Konu

Film, Edward Snowden'ın (Joseph Gordon-Levitt) 2004 yılında orduya katılma hevesinden başlayarak, vatansever bir genç adamdan dünyanın en çok aranan adamlarından birine dönüşümünü konu alır. Bacağındaki bir sakatlık nedeniyle ordudan ayrılmak zorunda kalan Snowden, zekası ve bilgisayar yetenekleriyle CIA'de kendine yer bulur. Kurum içinde hızla yükselir ve NSA için çalışmaya başlar. Bu süreçte, hükümetin sadece yabancıları değil, kendi vatandaşları da dahil olmak üzere milyonlarca insanı yasa dışı yollarla nasıl dinlediğini, izlediğini ve kaydettiğini ilk elden görür.

Gördüğü yasa dışı gözetim faaliyetleri ve bunun anayasal hakları ihlal ettiğine dair inancı, onu derin bir vicdani sorgulamaya iter. Film, Snowden'ın bu gizli belgeleri kopyalama ve gazeteciler Laura Poitras (Melissa Leo) ve Glenn Greenwald (Zachary Quinto) ile Hong Kong'daki bir otel odasında buluşarak dünyaya duyurma sürecini gerilim dolu bir anlatımla işler.

^{Snowden Filmi Fragmanı (YouTube)}

Tema

Filmin ana teması, bireysel mahremiyet ile ulusal güvenlik arasındaki hassas dengedir. "Snowden", dijital çağda "mahremiyetin ölümü", devletlerin gözetim gücünün sınırları ve bu gücün kötüye kullanılma potansiyeli gibi kritik konuları sorgular. Film, bir "vatansever" ile bir "vatan haini" arasındaki çizginin ne kadar belirsiz olabileceğini tartışmaya açar. Bireyin vicdanı, ahlaki sorumluluk, gerçeği söylemenin bedeli (whistleblowing) ve teknolojinin bireyler ile devletler arasındaki güç dengesini nasıl değiştirdiği, filmin temel direklerini oluşturur.

Yapım ve Üretim Aşaması

Usta yönetmen Oliver Stone tarafından yönetilen filmin senaryosu, Stone ve Kieran Fitzgerald tarafından yazılmıştır. Senaryo, iki önemli kitaba dayanmaktadır: Gazeteci Luke Harding'in "The Snowden Files" adlı kitabı ve Snowden'ın Rusya'daki avukatı Anatoly Kucherena'nın "Time of the Octopus" adlı romanı. Filmin yapımcılığını Moritz Borman, Eric Kopeloff ve Philip Schulz-Deyle üstlenmiştir.

Konunun hassasiyeti nedeniyle büyük Hollywood stüdyoları projeye destek vermekten çekinmiş, bu yüzden film bağımsız olarak finanse edilmiştir. Çekimler, ABD'de yapılamadığı için büyük ölçüde Almanya'nın Münih kentindeki Bavyera Film Stüdyoları'nda gerçekleştirilmiştir. Ayrıca Hong Kong, Hawaii ve Washington D.C. gibi hikayenin geçtiği gerçek mekanlarda da çekimler yapılmıştır. Yönetmen Oliver Stone, filmin sonunda gerçek Edward Snowden'a da yer vererek belgesel ve kurmacayı bir araya getiren güçlü bir final yapmıştır.

Karakterler ve Oyuncular

• Edward Snowden – Joseph Gordon-Levitt: Zeki, idealist ve vatansever bir bilgisayar uzmanıyken, tanık olduğu yasa dışı faaliyetler nedeniyle vicdanı ile devlete sadakati arasında kalan filmin ana karakteridir.
• Lindsay Mills – Shailene Woodley: Snowden'ın uzun süreli kız arkadaşıdır. İlişkileri, Snowden'ın taşıdığı sırların ve yaşadığı ahlaki çatışmaların gölgesinde sınanır.
• Laura Poitras – Melissa Leo: Snowden'ın belgeleri sızdırmak için iletişime geçtiği belgesel film yapımcısı ve gazetecidir.
• Glenn Greenwald – Zachary Quinto: The Guardian gazetesi için çalışan ve Snowden'ın hikayesini dünyaya duyuran araştırmacı gazetecidir.
• Corbin O'Brian – Rhys Ifans: Snowden'ın CIA ve NSA'deki akıl hocasıdır. Devletin güvenlik aygıtının kararlı bir savunucusunu temsil eder.
• Hank Forrester – Nicolas Cage: Snowden'a ilham veren, daha önceki bir dönemde sistem tarafından dışlanmış eski bir istihbarat eğitmenidir.

Ödüller ve Adaylıklar

"Snowden", politik duruşu ve Joseph Gordon-Levitt'in performansı ile dikkat çekmiş ve çeşitli film festivalleri ile eleştirmen birlikleri tarafından ödüle layık görülmüştür.

• Camerimage (2016)
• Adaylık – Altın Kurbağa: Anthony Dod Mantle
• Satellite Ödülleri (2017)
• Adaylık – En İyi Uyarlama Senaryo: Kieran Fitzgerald, Oliver Stone
• Adaylık – En İyi Erkek Oyuncu - Film: Joseph Gordon-Levitt
• Avrupa Sineması Seyirci Ödülü (2017)
• Kazanan – Halkın Seçimi Ödülü
• Belçika Sinema Eleştirmenleri Birliği (2017)
• Adaylık – Büyük Ödül