Soğuksu Milli Parkı, Türkiye’nin İç Anadolu Bölgesi’nde, Ankara ilinin Kızılcahamam ilçesi sınırlarında yer alan ve 1959 yılında milli park statüsüne kavuşmuş koruma alanıdır. 1.050 hektarlık bir alanla ilan edilen parkın yüzölçümü, 1997 yılında yapılan sınır düzenlemesiyle birlikte 1.187 hektara çıkarılmıştır. Park, biyocoğrafik olarak İç Anadolu step bölgesi ile Batı Karadeniz orman bölgesi arasında bir geçiş zonunda yer almakta olup, bu özelliği nedeniyle biyolojik çeşitlilik açısından önem taşımaktadır.

^{Soğuksu Milli Parkı (Tarım ve Orman Bakanlığı)}

Konum ve Ulaşım

Soğuksu Milli Parkı, Ankara il merkezine yaklaşık 80 kilometre uzaklıktaki Kızılcahamam ilçesi yakınlarında yer alır. Park, Kızılcahamam ilçe merkezine 7 kilometre mesafededir. Toplu taşıma ile Liva Pastanesi (Ankara 61), İvedik Organize Sanayi Bölgesi, IKEA Ankara, Kahveci Hacı Baba Elvankent ve IF Performance Hall Çankaya gibi merkezlerden otobüs hatları ile ulaşım mümkündür.

Jeolojik ve Jeomorfolojik Yapı

Soğuksu Milli Parkı, jeolojik açıdan andezit, bazalt, tüf ve aglomera gibi volkanik kayaçlardan oluşan bir yapıya sahiptir. Bu yapı, park alanında sıcak ve soğuk su kaynaklarının bulunmasına olanak tanımıştır. Sıcak su kaynakları kaplıca olarak kullanılmaktadır. Yükselti aralığı 1.000 ila 1.800 metre arasında değişmekte olup, parkın en yüksek noktası 1.780 metre rakımlı Arhul Tepesi'dir. Milli park sahası, vadiler ve düzlüklerin yer aldığı jeomorfolojik bir karaktere sahiptir.

İklim ve Bitki Örtüsü

Park alanında yıllık ortalama sıcaklık 11,9 °C, en yüksek sıcaklık 35,6 °C, en düşük sıcaklık ise 14,6 °C’dir. Ortalama yıllık yağış miktarı 350,3 mm’dir. Sahada hâkim olan bitki örtüsü karaçam, sarıçam, köknar, meşe ve ardıç ağaçlarından oluşan ormanlardır. Sarıçam %65, karaçam %24, köknar %6, meşe ve ardıç ise %5 oranında dağılım göstermektedir. Park sınırları içinde 800 hektarlık ormanlık alan ve 250 hektarlık açık saha yer almaktadır. Açık sahalarda özellikle sarıçam ve karaçam fidanları ile ağaçlandırma çalışmaları yapılmıştır. Ayrıca çeşitli çayır bitkileri, yabani otlar ve geofit türleri bakımından da zengindir.

Fauna

Parkta memeli türleri arasında yaban domuzu, ayı, tilki, çakal, sincap, tavşan gibi hayvanlara rastlanır. Nesli tehlikede olan kara akbaba başta olmak üzere çeşitli kartal türleri ve 35'in üzerinde kuş türü parkta gözlemlenmektedir. Bu özellikleri nedeniyle park, kuş gözlemciliği ve yaban hayatı gözlemciliği açısından önem arz etmektedir.

Fosil Ağaç ve Jeolojik Anıt

Soğuksu Milli Parkı’nın önemli doğal değerlerinden biri, Kuzcapınar Mevkii'nde bulunan silisleşmiş ağaç fosilidir. Bu fosil, Miyosen dönemine ait ağaçların volkanik faaliyetler sonucu lav ve tüflerle örtülmesi, oksijensiz ortamda zamanla silisleşmesiyle oluşmuştur. En belirgin örneğin uzunluğu yaklaşık 250 cm, çapı ise 150 cm civarındadır. Fosil ağaç, bilimsel araştırmalar ve doğa tarihi açısından önem taşır.

Ziyaretçi Tanıtım Merkezi

2015 yılında hizmete giren Soğuksu Milli Parkı Ziyaretçi Tanıtım Merkezi, parkın flora ve faunasına ilişkin örneklerin sergilendiği bir doğa müzesi niteliğindedir. Merkezde, parkın simgeleri olan kara akbaba, fosil ağaç, Atatürk Çamı ve yöreye özgü endemik bitki türü dağ lalesi vurgulanmaktadır. Ziyaretçilere Türkçe ve İngilizce sunumlar yapılmakta, yürüyüş parkurlarını tanıtan cep haritaları dağıtılmaktadır. 2017 yılında yaklaşık 2,5 milyon ziyaretçiyi ağırlamıştır.

Kullanım Alanları ve Rekreasyon

Parkın yaklaşık üçte biri kullanım, üçte ikisi koruma alanı olarak ayrılmıştır. Kullanım alanlarında doğa yürüyüşü, kampçılık, bisiklet sporu, kuş gözlemciliği, fotoğrafçılık gibi faaliyetlere imkân tanınmaktadır. Günübirlik kullanım için 800 kişi kapasiteli piknik alanı, çeşmeler, tuvaletler, yağmur barınakları, çöp kutuları ve piknik ocakları mevcuttur. Ayrıca konaklama için 80 yatak kapasiteli otel, çadırlı kamp alanı ve bungalov türü yapılar yer almaktadır. Milli park alanı dışında ise Kızılcahamam ilçesinde 12 otel bulunmaktadır.

Kültürel ve Teknik Tesisler

Park içinde açık hava tiyatrosu (500 kişilik), çocuk oyun alanları, yürüyüş ve koşu yolları, mescit, lokanta, gezi rotaları, su pınarları ve çeşitli tarihî yapılar yer almaktadır. Ayrıca orman içi yollar ve üretim istasyonları mevcuttur. Park çevresinde güvenlik, karakol ve sağlık hizmetlerine yönelik tesisler bulunmaktadır.

Ziyaretçi Verileri ve Giriş Bilgisi

Soğuksu Milli Parkı, yılda yaklaşık 500.000 ziyaretçiyi ağırlamaktadır. Özellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında, hafta sonları Ankara ve çevresinden gelen ziyaretçilerle yoğunluk kazanmaktadır. Parka girişler ücretlidir. Giriş alanında danışma binası, sosyal tesisler ve otopark yer almaktadır.