Sora, OpenAI tarafından geliştirilen metinden videoya üretim yapan bir yapay zekâ modelidir. Şubat 2024’te duyurulan model, kullanıcıdan gelen doğal dil komutlarını yüksek çözünürlüklü ve gerçekçi videolara dönüştürme yeteneğiyle, görsel üretim teknolojilerinde önemli bir sıçramayı temsil eder.
Tarihçe ve Geliştirme Süreci
Sora, OpenAI'nin ChatGPT, DALL·E ve Codex gibi daha önceki büyük yapay zekâ modelleri üzerine inşa edilmiştir. Model, görsel-işitsel üretimde doğal dilin yorumlanmasını ve çok adımlı video üretimini sağlayan ilk jeneratif modellerden biridir. Sora'nın tanıtımı, ChatGPT'nin Kasım 2022’de piyasaya sürülmesinden sonra başlayan "AIGC" (AI-generated content) devriminin bir uzantısı olarak görülmektedir.
Teknik Altyapı
Sora, diffusion transformer adı verilen bir yapı üzerine kurulmuştur. Bu yapı üç ana bölümden oluşur:
- Zaman-mekân sıkıştırıcısı, videoyu latent (sıkıştırılmış) uzaya dönüştürür.
- Görsel Transformer (ViT), bu temsilleri işler.
- CLIP benzeri koşullandırma sistemi, GPT-4 destekli metin komutlarını işleyerek yönlendirme sağlar.
Model, farklı çözünürlük ve oranlardaki görüntüleri orijinal formatlarında işleyebilmekte; 1080x1920 gibi dikey videolardan geniş sinematik formatlara kadar üretim yapabilmektedir.
Uygulama Alanları
Sora’nın potansiyel kullanım alanları oldukça geniştir:
- Eğitim: Bilimsel simülasyonlar ve tarihî olayların dramatizasyonu gibi içerikler öğretmenler tarafından metne dayalı olarak oluşturulabilir.
- Medya ve Film: Film yapımcıları metin tabanlı senaryolarını hızlıca prototiplere dönüştürebilir; içerik oluşturucular kısa hikâyelerden animasyonlara kadar üretim yapabilir.
- Sağlık: Özellikle göz hastalıkları eğitiminde, cerrahi prosedürlerin anlatımında ve hasta bilgilendirmede kullanılabilir.
- Robotik: Sora, görsel komutlara tepki veren robotik sistemlerin eğitilmesinde kullanılabilir.
- Pazarlama ve Reklam: Metne dayalı ürün tanıtımları ve özelleştirilmiş reklam videoları üretiminde etkin olabilir.
Sora yapay zekasıyla üretilen görsel (Sora)
Güçlü Yönleri
- Gerçekçilik: Sora, sahnelerdeki fiziksel tutarlılığı yüksek düzeyde taklit edebilir, 3D derinlik hissi yaratabilir.
- İzleme Süresi: Sora, bir dakikaya kadar uzanan ve sahne bütünlüğünü koruyan videolar üretebilir. Bu süre, önceki modellere kıyasla önemli bir ilerlemedir.
- Çoklu Karakter ve Sahne: Karmaşık sahne kompozisyonlarını ve birden fazla karakteri yüksek detayla işleyebilir.
- Prompt Mühendisliği: Hem metin, hem de görsel ya da video üzerinden yönlendirilebilen karma komut sistemlerine sahiptir.
Sora ile yazarak oluşturulan videolar (Youtube)
Sınırlılıkları ve Riskler
Sora’nın bazı teknik ve etik sınırlılıkları bulunmaktadır:
- Fiziksel tutarsızlıklar: Örneğin, bir kurabiye ısırıldığında sonraki sahnede ısırık izi olmayabilir.
- Zaman-mekân bozuklukları: Karakterlerin yönleri karıştırılabilir ya da gereksiz nesneler eklenebilir.
- Kullanıcı deneyimi: Karmaşık sahneleri ayrıntılı şekilde kontrol etmek hâlâ zor olabilir.
- Güvenlik: Yanıltıcı içerikler, deepfake'ler, şiddet ve nefret temalı sahneler üretme riski mevcuttur. OpenAI, bu tür içerikleri engellemek için gelişmiş denetim sistemleri geliştirmektedir.
Yaygınlaştırma ve Erişim
OpenAI, Sora’yı ilk olarak yalnızca sınırlı bir uzman grubuna (film yapımcıları, sanatçılar, tasarımcılar) sunmuştur. 2025 itibarıyla "Sora Turbo" adlı hızlandırılmış versiyon bazı ülkelerde genel kullanıma açılmıştır. Ancak Avrupa Ekonomik Alanı ve Birleşik Krallık gibi bölgelerde, düzenleyici endişeler nedeniyle hâlâ erişim kısıtlıdır.
Rakipler ve Küresel Gelişmeler
Sora'nın duyurulmasının ardından Çinli Kuaishou Technology firması Kling AI adlı benzer bir modeli tanıtmıştır. Bu rekabet, metinden videoya üretim alanında küresel bir yarışın başladığını göstermektedir.
