KÜRE LogoKÜRE Logo
fav gif
Kaydet
kure star outline

Soytarı

1.
Soytarı, saraylarda veya halk gösterilerinde insanları güldürmek amacıyla komik hareketler yapan görevli kişidir."Orta Çağ’da krallar, soytarıların nüktedanlıklarıyla hem eğlenir hem de eleştiriye kulak verirdi."
İsim
2.
(Tiyatro) Gülmece unsurlarını barındıran oyunlarda rol alan, abartılı davranışlarla seyirciyi eğlendiren karakterdir."Geleneksel tiyatrolarda soytarı karakteri, toplumun aksayan yönlerini hicvederek dikkat çekerdi."
İsim
3.
(Mecaz) Ciddiyetsiz, hafife alınan veya küçümsenen kişi anlamında aşağılayıcı biçimde kullanılır."Bu kadar önemli bir konuda fikrini savunmak yerine şaka yapan biri, tam anlamıyla bir soytarıdır."
İsim

İşaret Dili

s gifS
o gifo
y gify
t gift
a gifa
r gifr
ı gifı

Köken

“Soytarı” kelimesi, Farsça kökenli “şût” (oynamak) fiilinden türeyen “şûtâr” sözcüğünden alıntıdır. Türkçeye Osmanlı döneminde geçmiş, zamanla halk ağzında “soytarı” biçimini almıştır. İlk anlamı “oynayan, güldüren kişi”dir.

Kullanım Alanları

  • Tarihsel/Saray Kültürü: Osmanlı ve Avrupa saraylarında eğlence amacıyla kullanılan görevli figürler.
  • Tiyatro ve Gösteri Sanatları: Komedi türlerinde yer alan eğlendirici karakterler.
  • Edebiyat ve Mizah: Deyimlerde ve hiciv türlerinde karikatürize edilmiş karakterlerde.
  • Günlük Konuşma / Argo: Ciddiyetsiz veya uygunsuz davranışlarda bulunan kişiler için.

Uygulama Alanları

  • Rönesans dönemi tiyatrolarında soytarı karakteri, çoğu zaman gerçekleri alaycı bir dille dile getirirdi.
  • Meddah ve Karagöz-Hacivat gibi geleneksel Türk sahne sanatlarında da soytarıya benzer tipler yer alır.
  • Bazı çağdaş yazarlar, romanlarında soytarı tipini toplum eleştirisinin aracı olarak kullanırlar.
  • Politik hiciv yapan karikatüristler, soytarı figüründen esinlenerek sistem eleştirilerini şekillendirir.
  • Günümüz medya kültüründe, bazı televizyon karakterleri soytarı kimliğini sürdürerek seyirciye mizah sunar.


Kaynakça

Nişanyan, Sevan. "Soytarı." Nişanyan Sözlük. Erişim 2 Nisan 2025. https://www.nisanyansozluk.com/kelime/soytar%C4%B1.​

Türk Dil Kurumu. "Soytarı." Güncel Türkçe Sözlük. Erişim 2 Nisan 2025. https://sozluk.gov.tr/?ara=soytar%C4%B1.​

Kubbealtı Lugatı. "Soytarı." Erişim 2 Nisan 2025. https://lugatim.com/s/SOYTARI.​


Sen de Değerlendir!

0 Değerlendirme

Yazar Bilgileri

Avatar
Ana YazarMeryem Betül Kaya2 Nisan 2025 14:34

Etiketler

KÜRE'ye Sor