Sukhoi Su-30, Rus Sukhoi Havacılık şirketi tarafından Su-27 avcı uçağı temel alınarak geliştirilen, çok görevli, iki motorlu ve iki kişilik bir savaş uçağıdır. İlk prototip uçuşunu 1989 yılında gerçekleştiren ve 1996 yılında hizmete giren Su-30 hem hava üstünlüğü hem de kara hedeflerine yönelik saldırı görevlerini yerine getirebilecek şekilde tasarlanmıştır.
Sukhoi Su-30 (RA.AZ)
Geliştirilme ve Tasarım Özellikleri
Su-30, Sovyetler Birliği döneminde Su-27'nin iki kişilik versiyonu olan Su-27PU'dan türetilmiştir. Amacı, uzun menzilli görevlerde, özellikle havada yakıt ikmali yapma kabiliyetiyle komuta kontrol ve keşif görevleri için bir platform sağlamaktı.
- Fly-by-Wire ve İtme Vektörlemesi: Uçak, gelişmiş bir fly-by-wire (elektronik uçuş kontrol) sistemi ve itme vektörlemesi (thrust vectoring) özellikli motorlara sahiptir. Bu teknolojiler, Su-30'a "Pugachev's Cobra" gibi aerodinamik açıdan zorlu manevraları yapma imkânı sunarak onu son derece çevik hale getirir.
- Yüksek Menzil ve Havada Yakıt İkmali: Su-30'un dahili yakıt kapasitesi 3.000 km'ye kadar operasyonel menzil sunarken havada yakıt ikmali probu sayesinde bu menzil 5.200 km'ye kadar çıkarılabilir. Bu özellik, uçağın uzun süreli görevlerde kalmasına olanak tanır.
- Avionik ve Radar: Su-30'un farklı varyantlarında, OEPS-27 elektro-optik hedefleme sistemi ve uzun menzilli Bars planar radarı gibi gelişmiş aviyonik sistemler kullanılmıştır. Bu sistemler, uçağın hem havadan havaya hem de havadan karaya hedefleri tespit etme ve takip etme yeteneğini artırır.
Sukhoi Su-30 (Haci Productions)
Motor ve Performans
Su-30, gücünü iki adet Saturn AL-31F turbofan motordan alır.
- Motor Gücü: Bu motorlar, her biri 33.400 lbf (itici güç) üretir ve art yakıcı (afterburner) kullanıldığında bu güç 55.120 lbf'ye kadar çıkar.
- Hız: Deniz seviyesinde 1.320 mph (yaklaşık 2.124 km/sa) maksimum hıza ve yüksek irtifada Mach 2.0 (yaklaşık 2.500 km/sa) hıza ulaşabilir. Servis tavanı 17.300 metredir.
- Uçuş Kontrolü: Uçak, tüm uçuş aşamalarında otopilot sistemini kullanabilir ve otomatik navigasyon ile iniş yaklaşımı yapabilir.
Sukhoi Su-30 In Action (Armies Power)
Silah Sistemleri
Su-30 hem hava üstünlüğü hem de kara saldırı görevleri için geniş bir silah yelpazesi taşıyabilir.
- Dahili Silah: Standart olarak 150 mermi kapasiteli bir adet 30mm GSh-301 otomatik topa sahiptir.
- Harici Yükler: On iki adet harici pilonu sayesinde 18.000 lb (yaklaşık 8.165 kg) ağırlığında mühimmat taşıyabilir. Bu mühimmatlar şunları içerebilir:
- Havadan havaya füzeler
- Havadan karaya füzeler
- Gemisavar füzeler
- Lazer güdümlü bombalar
- Standart serbest düşüş bombaları ve roketler
Varyantlar ve Kullanıcılar
Su-30, temel tasarımından türetilen birçok farklı varyanta sahiptir. Bu varyantlar, genellikle farklı ülkelerin özel gereksinimlerine göre tasarlanmıştır.
- Su-30MKI: Hindistan için geliştirilen modernize edilmiş versiyondur. İtme vektörleme özellikli motorlara ve kanard kanatçıklarına sahiptir.
- Su-30MKK: Çin'e satılan versiyondur.
- Su-30MKM: Malezya için üretilen versiyondur.
- Su-30SM: Rus Hava ve Deniz Kuvvetleri için Su-30MKI ve MKM varyantları temel alınarak geliştirilmiştir.
- Diğer Versiyonlar: Cezayir (Su-30MKA), Venezuela (Su-30MKV) ve Vietnam (Su-30MK2V) gibi ülkelere özel aviyonikler ve düzenlemelerle üretilen modeller de bulunmaktadır.