Sürmene Pidesi, Trabzon’un Sürmene ilçesine özgü, taş fırında odun ateşinde pişirilen, ince uzun formda, bol iç harçlı ve kenarları kapalı şekilde hazırlanan geleneksel bir Karadeniz pidesidir.

Tanımı ve Yöresel Özellikleri

Sürmene Pidesi, hamur kalitesi, iç harcı, pişirme yöntemi ve sunum şekli açısından diğer Karadeniz pidelerinden ayrılır. Genellikle kıymalı, kuşbaşılı veya peynirli yapılır, yumurtalı versiyonları da sık tercih edilir.

Sürmene Pidesi - Anadolu Ajansı

Sürmene pidesinin en dikkat çekici özelliği, kenarlarının içe doğru katlanmış olması ve pidenin uçlarının sivri formda kapatılmasıdır. Hamuru, dinlendirilmiş ve mayalıdır; taş fırında, doğrudan ateşin karşısında pişirilerek dışı çıtır, içi yumuşak bir kıvam elde edilir. Üzerine piştikten sonra sade tereyağı gezdirilir.

Malzemeleri ve Hazırlanışı

Temel malzemeler:

• Un
• Su
• Tuz
• Yaş maya
• İç harç (kıyma, kuşbaşı et, Trabzon peyniri veya karışık)

Hazırlık ve pişirme

Hamur iyice yoğrulur, mayalanmaya bırakılır. Dinlenen hamur uzunlamasına açılır ve kenarları içe doğru kıvrılarak ortası açık bırakılır. İç harç eklendikten sonra pideler taş fırına sürülür. Fırından çıkan pidelerin üstüne bolca tereyağı sürülür ve dilimlenerek servis edilir. İsteğe bağlı olarak yumurta kırılarak fırına verilmeden önce pidenin ortasında pişirilir.

Coğrafi İşaret Tescili

Sürmene Pidesi, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından 22.12.2020 tarihinde tescillenmiş mahreç işaretli bir üründür. Tescil belgesine göre ürünün belirleyici özelliği, taş fırında odun ateşinde pişirilmesi, sürme şeklindeki uzun yapısı ve pişirme sonrası tereyağı ile tatlandırılmasıdır.

Besin Değeri ve Tüketim Kültürü

Sürmene pidesi, karbonhidrat ve protein yönünden zengindir. Özellikle etli versiyonları oldukça doyurucudur. Karadeniz’de öğle ve akşam yemeklerinde ana öğün olarak tüketilir. Genellikle yanında ayran veya çay ile servis edilir.

Sosyal ve Kültürel Önemi

Sürmene pidesi, sadece bir yöresel yemek değil, aynı zamanda Sürmene ilçesinin kültürel kimliğini yansıtan gastronomik bir değerdir. Yerel halk tarafından “kıymalı kapalı pide”, “Sürmene usulü kapalı pide” gibi adlarla da anılır. Yörede ustalıkla yapılması, geleneksel tariflerin korunması ve ahşap fırın kullanımının sürdürülmesiyle bir yaşayan kültürel miras niteliğindedir. Pide fırınları genellikle aile işletmesidir ve reçeteler kuşaktan kuşağa aktarılır. Coğrafi işaretle birlikte Sürmene pidesi, yerel kalkınma ve gastronomi turizmi açısından da önem kazanmıştır.